آموزش الکترونیکی- مجازی
حسن دهقان بنادکی؛ لطف الله مهدوی؛ زهرا زارع
چکیده
پیشینه و اهداف: آموزش به روش معکوس رویکرد نسبتاً جدیدی در دنیاست که دانش آموزان را در یادگیری درگیر میکند و نقش اصلی معلم در این روش، طراحی آموزشی است. با توجه به اهمیت دروس علوم تجربی در برنامه درسی ملی و از آنجا که زیست‌شناسی بهعنوان یکی از دروس علوم تجربی نقش مهمی در سلامت، بهداشت، صنعت، محیط زیست و ... دارد؛ بنابراین پرداختن ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: آموزش به روش معکوس رویکرد نسبتاً جدیدی در دنیاست که دانش آموزان را در یادگیری درگیر میکند و نقش اصلی معلم در این روش، طراحی آموزشی است. با توجه به اهمیت دروس علوم تجربی در برنامه درسی ملی و از آنجا که زیست‌شناسی بهعنوان یکی از دروس علوم تجربی نقش مهمی در سلامت، بهداشت، صنعت، محیط زیست و ... دارد؛ بنابراین پرداختن به الگوی جدید آموزش در یادگیری این درس ضروری به‌نظر می‌رسد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش معکوس به‌روش چندرسانهای بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان در درس زیست‌شناسی و با توجه به پژوهشهای پیشین در این خصوص، صورت گرفت.روشها: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل است. جامعه آماری شامل دانشآموزان پسر پایه دهم رشته علوم تجربی شهر تفت واقع در استان یزد در سال تحصیلی 1403-1402 است. نمونه مورد مطالعه شامل تعداد 45 نفر است که به‌روش نمونهگیری هدفمند «نمونههای در دسترس» انتخاب و به شکل تصادفی در هریک از دو گروه مورد مطالعه (22 و 23 نفره) قرار داده شدند. ابزار اندازهگیری متغیرها آزمون محققساخته پیشرفت تحصیلی و پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر بود. روایی ابزار محققساخته با استفاده از نظرات معلمان متخصص و پایایی آنها به شیوه بازآزمایی تعیین شد. روش اجرای پژوهش برمبنای تدریس مقایسه‌ای بین گروههای مورد آزمایش بود. در این پژوهش موضوع تدریس، مطالب فصل چهارم کتاب زیست‌شناسی پایه دهم با عنوان «گردش مواد در بدن» انتخاب شد. در کلاس گروه کنترل، آموزش از طریق روشهای سنتی معمول درس زیست شناسی صورت گرفت؛ در حالی‌که در کلاس گروه آزمایش، اداره کلاس و تدریس بر مبنای طراحی واحد یادگیری با الگوی «آموزش معکوس» انجام شد. آموزشها در هریک از گروههای مورد مطالعه در 8 جلسه 90 دقیقهای و مطابق با اهداف پژوهش و فصل انتخاب شده از کتاب زیست‌شناسی دهم و در هر دو گروه توسط محقق صورت گرفت و در جلسه نهم آزمون‌ها برگزار شد. برای ارزیابی و تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها از نرم افزار آماری SPSS26 و آزمون‌های آماری (کولموگروف- اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و تی تست) استفاده شد.یافته‌ها: دادههای حاصل از پیشآزمون و پسآزمون در بین دانشآموزان، با هدف تأثیر آموزش معکوس به روش چندرسانهای بر پیشرفت و انگیزش تحصیلی درس زیست‌شناسی دانشآموزان پایه دهم و تفاوت این روش با روش آموزش سنتی، در دو سطح توصیفی و استنباطی تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی درس زیست‌شناسی دانشآموزان پایه دهم تأثیر معنی داری داشته است(P< 0/005). همچنین با توجه به میانگین محاسبه شده برای نمرات گروه‌ها، این تفاوت به نفع گروه دانش‌آموزانی بوده که تحت آموزش معکوس قرار داشته‌اند.نتیجه‌گیری: بهطور کلی آموزش به روش معکوس که یک روش نوین برای آموزش و یادگیری است میتواند باعث تسهیل و بهبود یادگیری شود. کلاس معکوس الکترونیکی با داشتن ویژگی‌هایی چون استفاده از یادگیری فعال، همیاری و همکاری، بحث گروهی، تعاملی بودن، تمرین و دریافت بازخورد، میتواند باعث پویاتر شدن کلاس درس شود و همین امر میتواند انگیزه یادگیری و عملکرد فراگیران را ارتقا ببخشد. با توجه به نتایج مثبت ارائه شده در این پژوهش، پیشنهاد میشود که دروس دیگر علوم تجربی نیز از لحاظ اثربخشی این روش آموزشی مورد سنجش و ارزیابی قرار بگیرند و نیز پیشنهاد میشود این اثر بخشی به‌صورت مقایسه‌ای در میان جامعه آماری دختران و پسران صورت گیرد تا میزان یادگیری و علاقمندی دانشآموزان دختر و پسر با یکدیگر مقایسه گردد.
آموزش الکترونیکی
خدیجه پاسبان خمری؛ محمد رضا ربیعی؛ احمد شاهورانی سمنانی؛ محسن رستمی مال خلیفه
چکیده
پیشینه و اهداف: شیوع همه‌گیری کووید-۱۹ و گسترش ناگهانی آموزش مجازی، چالش‌های بی‌سابقه‌ای را در نظام‌های آموزشی، به‌ویژه در زمینه ارزشیابی مؤثر و دقیق، ایجاد کرد. ارزشیابی، عنصری کلیدی در فرآیند یادگیری است که بر کیفیت تدریس و یادگیری دانشآموزان تأثیر مستقیم می‌گذارد. در این میان، کاهش سطح یادگیری، به ویژه در درس ریاضی، به مسئله‌ای ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: شیوع همه‌گیری کووید-۱۹ و گسترش ناگهانی آموزش مجازی، چالش‌های بی‌سابقه‌ای را در نظام‌های آموزشی، به‌ویژه در زمینه ارزشیابی مؤثر و دقیق، ایجاد کرد. ارزشیابی، عنصری کلیدی در فرآیند یادگیری است که بر کیفیت تدریس و یادگیری دانشآموزان تأثیر مستقیم می‌گذارد. در این میان، کاهش سطح یادگیری، به ویژه در درس ریاضی، به مسئله‌ای مهم در آموزش تبدیل شده‌است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر اجرای یک شیوه‌نامه ارزشیابی آموزش الکترونیکی طراحی شده بر یادگیری دانشآموزان در درس ریاضی انجام شده‌است. سؤال اصلی پژوهش این است که آیا اجرای شیوه‌نامه ارزشیابی آموزش الکترونیکی میتواند به بهبود یادگیری ریاضی دانشآموزان کمک کند؟روشها: این پژوهش از نوع آزمایشی-تجربی است. گروه آزمایش تحت تأثیر متغیر مستقل (اجرای شیوه‌نامه ارزشیابی آموزش الکترونیکی) قرار گرفت، در حالی‌که گروه کنترل این مداخله را تجربه نکرد. متغیر وابسته، پیشرفت تحصیلی دانشآموزان در درس ریاضی است. عوامل مداخله‌گر شامل پایه تحصیلی و نوع مدرسه (تیزهوشان، شاهد و عادی) نیز در مدل آماری لحاظ شدند. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان دختر متوسطه اول استان گلستان در سال تحصیلی 1400-1399 بود. نمونهای به حجم 204 نفر از دانشآموزان (گروه آزمایش) به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. بهمنظور مقایسه و کنترل، 379 دانشآموز دختر متوسطه اول (گروه کنترل) با رعایت تناسب در نوع مدرسه انتخاب شدند.مراحل اجرا: در مرحله اول، محتوای الکترونیکی درس ریاضی توسط دبیران شرکت‌کننده طراحی و تولید شد. همچنین، کارگاه آموزشی برای دبیران برگزار شد تا ضمن آموزش مفاهیم ارزشیابی، چارچوب اجرای شیوه‌نامه، مطابق با محیط آموزش مجازی، تدوین شود. در مرحله دوم، شیوه‌نامه در گروههای آزمایش و کنترل اجرا و اثربخشی آن مورد سنجش قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از شاخصهای توصیفی (میانگین، واریانس و ...) و آزمون‌های آماری استنباطی (تحلیل کوواریانس و آزمون‌های چندمتغیره و تک‌متغیره) با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 27 استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تفاوت معنیداری بین پیشرفت تحصیلی دانشآموزان در گروههای آزمایش و کنترل پس از اجرای شیوه‌نامه ارزشیابی آموزش الکترونیکی وجود دارد. به‌عبارت دیگر، اجرای شیوه‌نامه منجر به افزایش معنی‌دار پیشرفت تحصیلی دانشآموزان شد. همچنین، اثر معنیداری برای پایه تحصیلی در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان مشاهده شد. نوع مدرسه نیز تأثیر معنیداری بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دارد.نتیجه‌گیری: یافتههای این پژوهش مؤثر بودن شیوه‌نامه ارزشیابی آموزش الکترونیکی در بهبود یادگیری ریاضی دانشآموزان را تأیید میکند. استفاده از راهبردهای ارزشیابی متناسب با اهداف آموزشی و محتوای درس و به‌کارگیری روشهای تلفیقی ارزشیابی، به‌جای تکیه بر یک روش واحد، میتواند به افزایش اعتبار ارزشیابی و بهبود پیشرفت تحصیلی دانشآموزان کمک کند. این یافته‌ها، پیشنهادهایی برای طراحی و اجرای نظام‌های ارزشیابی مؤثرتر در آموزش الکترونیکی ارائه می‌دهند. اجرای شیوه‌نامه ارزشیابی الکترونیکی نه تنها باعث افزایش دقت و صحت ارزشیابی‌ها میشود، بلکه با ایجاد انگیزه و تشویق دانشآموزان به یادگیری، نقش بسزایی در بهبود کیفیت آموزش دارد. روشهای ارزشیابی تلفیقی، با فراهم کردن بازخوردهای دقیق و قابل اعتماد، می‌توانند به دبیران کمک کنند تا نقاط ضعف و قوت دانشآموزان را شناسایی کرده و برنامههای آموزشی خود را براساس نیازهای واقعی آنان تنظیم کنند. از این رو، توصیه میشود که نظام‌های آموزشی به بهرهگیری از روشهای ارزشیابی الکترونیکی و تلفیقی روی آورند تا بدین وسیله، فرآیند یادگیری را بهبود بخشیده و دانشآموزان را برای چالش‌های آینده آماده کنند.
آموزش الکترونیکی
رضا نجاتی
چکیده
پیشینه و اهداف: شناخت الزامات منحصر به فرد آموزش برخط به دلیل گستردگی آن بسیار ضروری است. خودتنظیمی در یادگیری برای این رویکرد آموزشی ضروری است، زیرا دانش آموزان و معلمان از نظر فیزیکی از هم جدا هستند. افراد برای مدیریت موثر زمان خود، ایجاد اهداف و حفظ انگیزه، باید راهبردهای عملی اتخاذ کنند. مشارکت فعال در فرآیند یادگیری نیز مهم است ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: شناخت الزامات منحصر به فرد آموزش برخط به دلیل گستردگی آن بسیار ضروری است. خودتنظیمی در یادگیری برای این رویکرد آموزشی ضروری است، زیرا دانش آموزان و معلمان از نظر فیزیکی از هم جدا هستند. افراد برای مدیریت موثر زمان خود، ایجاد اهداف و حفظ انگیزه، باید راهبردهای عملی اتخاذ کنند. مشارکت فعال در فرآیند یادگیری نیز مهم است و دانشجویان را ملزم به مشارکت فعال، مشارکت و تعامل با مربیان و همسالان می کند. ارزیابی خودتنظیمی و مشارکت دانشجویان میتواند به مدیران و استادان کمک کند تا بر روند آموزشی نظارت کنند و در مواقعی که مشارکت دانشجویان کم است، اقدامات لازم را انجام دهند. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر مشارکت و خودتنظیمی یادگیری بر نتایج یادگیری درک مطلب دانشجویان ایرانی در کلاس‌های برخط انجام شده است.روشها: این پژوهش با استفاده از دو پرسشنامه و یک آزمون انجام شد. از پرسشنامه خودتنظیمی یادگیری، مقیاس مشارکت دانشجویی برخط و بخش خواندن آزمون زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی استفاده شد. پرسشنامه خودتنظیمی دارای سه سازه با 30 گویه و پرسشنامه مشارکت چهار سازه با 19 گویه بود. این مقیاس ها به فارسی ترجمه و برای 345 دانشجو ارسال شد. از 287 پرسشنامه برگشتی، 21 پرسشنامه به دلیل بی دقتی پاسخ دهندگان حذف شدند. 266 پاسخ باقیمانده، همراه با نمره آزمون آزمون آنها، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. آزمون درک مطلب و پرسشنامه ها از طریق سامانه آموزش مجازی دانشگاه در پاییز 1401 اجرا شد.یافته‌ها: برای ارزیابی پایایی، ضرایب آلفای کرونباخ برای سه متغیر کلیدی مشارکت فعال، خودتنظیمی یادگیری و خواندن و درک مطلب محاسبه شد. ضرایب به دست آمده به ترتیب 89/0، 94/0 و 86/0 بود. این مقادیر نشان می‌دهد که ابزار اندازهگیری مورد استفاده برای ارزیابی این سازه‌ها قابل اعتماد هستند. روایی سازه نیز از طریق مقادیر ریشه میانگین مربعات خطای تقریب (RMSEA) برای متغیرها بررسی شد. مقادیر RMSEA گزارش شده به ترتیب 0.08، 0.07 و 0.01 بود. این مقادیر در محدوده قابل قبولی قرار می‌گیرند که نشان می‌دهد مدل‌های اندازهگیری به اندازه کافی با دادههای مشاهده‌شده تناسب دارند . هر سه متغیر (مشارکت فعال، خودتنظیمی و خواندن) مقادیر t آماری معنیداری را نشان دادند که بر توانی های فراگیران دلالت می کند. رابطه مثبت معناداری بین مشارکت نظارتی و درک مطلب مشاهده شد. این یافته نشان می‌دهد که سطوح بالاتر مشارکت نظارتی با مهارتهای درک مطلب بهتر در بین دانشآموزان مرتبط است. علاوه بر این، تحلیل رگرسیون نشان داد که سازه های «عملکرد» و «تعامل دانشجو-دانشجو» با درک مطلب ارتباط قوی و مثبتی دارند. ضرایب بتا برای این متغیرها به ترتیب 0.25 و 0.21 بود. این نشان می‌دهد که بهبود عملکرد و افزایش تعاملات دانشجویان با افزایش توانایی‌های درک مطلب مرتبط است.نتیجه‌گیری: رابطه بین مشارکت نظارتی و درک مطلب، پیام مهمی برای استادان و مدیران دارد. درک این ارتباط به منظور طراحی برنامه های مؤثر و رویکردهای آموزشی برای افزایش توانایی‌های مشارکت نظارتی دانشجویان ضروری است. با این حال، باید اذعان کنیم که مطالعه انجام شده دارای محدودیتهای خاصی بود که دامنه آن را محدود می‌کرد و از بررسی کامل همه عوامل مؤثر بر مهارتهای درک مطلب جلوگیری می‌کرد. برای به دست آوردن درک جامع تر از موضوع، تحقیقات آینده باید متغیرهای اضافی فراتر از مشارکت نظارتی را بررسی کند. برای مثال، در نظر گرفتن تأثیر پیشینه فرهنگی بر درک مطلب میتواند بینش‌های ارزشمندی در مورد توانایی خواندن زبان‌آموزان ارائه دهد. به همین ترتیب، بررسی روشهای تدریس مختلف میتواند اثربخشی رویکردهای آموزشی خاص در تقویت مهارت درک مطلب را روشن کند. علاوه بر این، عوامل شناختی فردی مانند حافظه فعال و کنترل توجه نقش مهمی در درک مطلب دارند و بررسی آنها میتواند به شناسایی راهبردهایی برای حمایت از دانشجویان کمک کند.
آموزش الکترونیکی- مجازی
سهراب عظیم پور؛ حسین واحدی
چکیده
پیشینه و اهداف: در سالهای اخیر پژوهشهای بسیاری به استفاده از فناوری و رسانه‌های آموزشی در آموزش، توجه کرده‌اند. این رسانه‌ها، هم دقت عمل را بهبود میبخشند و هم سرعت یادگیری و انتقال مفاهیم را افزایش می‌دهند. با توجه به ماهیت گرافیکی و فضایی محتوای درس هندسه و نیز مشکلات مربوط به ترسیم و تجسم دقیق و درست اشکال، استفاده از روشها ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: در سالهای اخیر پژوهشهای بسیاری به استفاده از فناوری و رسانه‌های آموزشی در آموزش، توجه کرده‌اند. این رسانه‌ها، هم دقت عمل را بهبود میبخشند و هم سرعت یادگیری و انتقال مفاهیم را افزایش می‌دهند. با توجه به ماهیت گرافیکی و فضایی محتوای درس هندسه و نیز مشکلات مربوط به ترسیم و تجسم دقیق و درست اشکال، استفاده از روشها و ابزارهای نوین در آموزش، ضروری به نظر می‌رسد. هدف این پژوهش، بررسی و مقایسه اثربخشی روشهای آموزش با رسانه‌های آموزشی الکترونیکی (تصاویر گرافیکی پویا و ایستا) و آموزش به شیوه‌ی‌معمول در درس هندسه بر پیشرفت تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی هندسه دانشآموزان بود.روشها: با توجه به ماهیت کار، روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود. برای انجام پژوهش، از طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه این پژوهش، شامل کلیه دانشآموزان پسر پایه دهم رشته ریاضی در آموزش و پرورش ناحیه یک شهر تبریز در سال تحصیلی1400-1399 بود. نمونه آماری شامل 79 دانشآموز پسر پایه دهم رشته ریاضی است که شامل 3 کلاس بودند و به‌صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. این سه کلاس به‌صورت تصادفی در سه گروه پژوهش جای گرفتند. در گروه کلاسی آموزش با رسانه الکترونیکی تصاویر گرافیکی پویا 26 نفر، گروه کلاسی آموزش با رسانه الکترونیکی تصاویر گرافیکی ایستا، 26 نفر و گروه کلاس آموزش معمول، 27 نفر حضور داشتند. کلاس اول، آموزش خود را با استفاده از رسانه الکترونیکی تصاویر گرافیکی پویا دریافت کرد. کلاس دوم، آموزش خود را با استفاده از رسانه الکترونیکی تصاویر گرافیکی ایستا دریافت کرد و گروه سوم به همان شیوه آموزش معمول پیش رفت. ابزار مداخله این پژوهش، شامل نرمافزار آموزش الکترونیکی تصاویر گرافیکی پویا (جئوجبرا) و مجموعه اسلایدهای آموزشی طراحی شده توسط محققان برای آموزش تصاویر گرافیکی ایستا بود. گروههای مورد مطالعه به مدت 6 هفته و در هر هفته، 1 جلسه و هر جلسه، 90 دقیقه با استفاده از یکی از روشها در مورد مفاهیم ترسیم‌های هندسی و استدلال، آموزش دیدند. بهمنظور جمعآوری دادههای مربوط به پیشرفت تحصیلی، هر سه گروه قبل و بعد از مداخله، با استفاده از دو آزمون موازی معلم ساخته شامل 14 پرسش، به‌صورت پرسش‌های باز پاسخ (تشریحی) درباره مفاهیم ترسیم و استدلال هندسی از کتاب هندسه 1 سال دهم رشته ریاضی، ارزیابی شدند. آزمون اول، بهعنوان پیشآزمون و آزمون دوم بهعنوان پسآزمون مورد استفاده قرار گرفت. همچنین، آزمودنیها قبل و پس از آموزش به پرسشنامه خودکارآمدی ریاضی پاسخ دادند. دادههای به‌دست آمده از مراحل اجرای پیشآزمون و پسآزمون، پس از بررسی پیش‌فرض‌ها، با استفاده از تحلیل کوواریانس یک‌راهه تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که روشهای آموزش مورد مطالعه بر پیشرفت تحصیلی، تأثیر متفاوتی دارند. در پیشرفت تحصیلی، تفاوت بین گروههای آموزش الکترونیکی با تصاویر گرافیکی پویا و ایستا (009/0P<)، بین گروههای آموزش با تصاویر گرافیکی پویا و آموزش معمول (001/0P<) و بین گروههای آموزش الکترونیکی با تصاویر گرافیکی ایستا و آموزش معمول (001/0P<)، معنی‌دار است. همچنین، نتایج نشان داد که روشهای آموزش مورد مطالعه بر خودکارآمدی تحصیلی هندسه، تأثیر متفاوتی دارند. در خودکارآمدی تحصیلی، تفاوت بین گروههای آموزش با تصاویر گرافیکی پویا و ایستا (02/0P<)، بین گروههای آموزش با تصاویر گرافیکی پویا و آموزش معمول (05/0P<) و بین گروههای آموزش با تصاویر گرافیکی ایستا و آموزش معمول (001/0P<)، معنی‌دار است. در بین گروههای مورد مطالعه این پژوهش، بهترین نتیجه پیشرفت تحصیلی مربوط به آموزش الکترونیکی با تصاویر گرافیکی پویا است.نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق، اثربخشی استفاده از رسانه‌های آموزش الکترونیکی در آموزش درس هندسه را در پیشرفت تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان، مورد تأئید قرار می‌دهد. به‌کارگیری رسانه‌های الکترونیکی به‌ویژه استفاده از آموزش الکترونیکی تصاویر گرافیکی پویا، میتواند در بهبود عملکرد تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانشآموزان بهعنوان تسهیل‌گر آموزشی نقش ایفا کند.
آموزش الکترونیکی- مجازی
فریباالسادات میرزایی؛ مرضیه حیدری
چکیده
پیشینه و اهداف: پیشرفت تحصیلی دانشآموزان همواره تابع عوامل مختلفی است که در این مطالعه شاخصهای آموزشهای مجازی (حمایت معلمان از دانشآموزان، کیفیت ارائه دروس و همچنین استفاده از فناوریهای بهروز ) بهعنوان مفاهیم مرتبط با آن مطرح شده است. پیرو همین موضوع، این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین شاخصهای آموزش مجازی معلمان با ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: پیشرفت تحصیلی دانشآموزان همواره تابع عوامل مختلفی است که در این مطالعه شاخصهای آموزشهای مجازی (حمایت معلمان از دانشآموزان، کیفیت ارائه دروس و همچنین استفاده از فناوریهای بهروز ) بهعنوان مفاهیم مرتبط با آن مطرح شده است. پیرو همین موضوع، این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین شاخصهای آموزش مجازی معلمان با شاخصهای پیشرفت تحصیلی انجام شده است.روشها: روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه دانشآموزان سال آخر مدارس پسرانه مقطع ابتدایی شهر آباده به تعداد 56 مدرسه بود. برای تعیین نمونه موردنظر با استفاده از روش نمونهگیری غیرتصادفی سهمیه‌بندی شده از بین 65 مدرسه، 10 مدرسه به‌تصادف در نظر گرفته شد و از هر مدرسه نیز، یک کلاس با 15 نفر دانشآموز تعیین شدند و در مجموع تعداد 150 نفر بهعنوان سهمیه‌های 10 کلاس منتخب پسرانه برای پاسخ به پرسش‌های طرح‌شده و در نهایت تحلیل یافتههای این مطالعه در نظر گرفته شدند. ابزار مورد استفاده جهت سنجش ارتباط بین متغیرها، دو پرسشنامه شاخصهای آموزش مجازی معلمان (دارای سه بعد) و پرسشنامه شاخصهای پیشرفت دانشآموزان (دارای دو بعد) بود. روایی محتوایی ابزار توسط متخصصان در حوزه علوم تربیتی و پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. جهت تحلیل یافتههای این مطالعه در بخش آمار توصیفی از جداول و خروجی گرافیکی فراوانی نرمافزار SPSS نسخه 27 و جهت بررسی آمار استنباطی از معیارهای مدل‌سازی معادلات ساختاری حاصل از نرمافزار Smart PLS نسخه 3 در راستای بررسی برازش مدل استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد بین حمایت معلمان، کیفیت ارائه دروس و استفاده از فناوریهای بهروز با میزان یادگیری و حضور دانشآموزان رابطه معنادار وجود داشت (001/0P <).نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد افزایش آمادگی ذهنی معلمان و درک بهتر از شرایط آموزش مجازی بین معلمان، به شرط اصلاح زیرساخت‌ها، در طولانی مدت میتواند به افزایش کیفی آموزش دروس و همچنین استفاده حداکثری و مفید از ابزار فناوری در محیط مجازی بین دانشآموزان منجر شود.
آموزش الکترونیکی- مجازی
کاظم حسنی؛ مستوره شفیعیان؛ شهریار میرزایی
چکیده
پیشینه و اهداف: ابزارهای آموزشی جدید فرصت‌هایی را برای دانشآموزان فراهم میکنند تا آن چیزی را که مورد علاقه آنها است انتخاب کنند. تکنولوژی با ابزارهای یادگیری چند رسانه‌ای باعث میشود تا دانشآموزان در یادگیری درگیر شوند و با علاقه یاد بگیرند. به همین منظور، پژوهش حاضر، با هدف مقایسه آموزش حضوری با آموزش الکترونیکی، برسطوح ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: ابزارهای آموزشی جدید فرصت‌هایی را برای دانشآموزان فراهم میکنند تا آن چیزی را که مورد علاقه آنها است انتخاب کنند. تکنولوژی با ابزارهای یادگیری چند رسانه‌ای باعث میشود تا دانشآموزان در یادگیری درگیر شوند و با علاقه یاد بگیرند. به همین منظور، پژوهش حاضر، با هدف مقایسه آموزش حضوری با آموزش الکترونیکی، برسطوح یادگیری شناختی دانشآموزان در سه حیطة (دانش، فهم و کاربرد) بلوم، در درس‌های ریاضی و علوم پایة ششم شهر روانسر انجام شده است.روشها: روش پژوهش شبه آزمایشی و نحوه نمونهگیری به این صورت بود که برای شرکت در این پژوهش به روش نمونهگیری در دسترس، 60 نفر از دانشآموزان پایة ششم دبستان نیایش انتخاب، سپس به‌صورت تصادفی ساده، به دو کلاس 30 نفره تقسیم شدند. دانشآموزان هر دو کلاس بهطور همزمان بهمدت دو ماه، یکی تحت آموزش حضوری و دیگری آموزش الکترونیکی قرارگرفتند. برای جمعآوری دادهها از آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی با آلفای (87/0) و علوم با آلفای (91/0 ) محقق ساخته استفاده شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه سطوح یادگیری بلوم بود، که بهمنظور سنجش سطح یادگیری دانشآموزان در سه حیطه (دانش، فهم و کاربرد) در درس ریاضی و علوم طراحی شد. در ابتدا با جلب مشارکت و همکاری آزمودنیها، در گروه آزمایشی1 (آموزش حضوری) و گروه آزمایشی2 (آموزش الکترونیکی)، پرسشنامه پیشرفت تحصیلی ریاضی و علوم که بهمنظور سنجش سطح یادگیری دانشآموزان در سطح دانش، فهم و کاربرد در درس ریاضی و علوم طراحی شده بود، بین آنها توزیع و اجرا گردید و دادههای مربوط به پیشآزمون جمعآوری شد. پس از برگزاری پیشآزمون، سه فصل درس علوم و دو فصل درس ریاضی به مدت دو ماه تدریس و سپس پسآزمون گرفته شد. بهمنظور تجزیه و تحلیل دادهها، در آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار و برای بررسی نرمال بودن دادهها از آزمون کولموگروف- اسمیرنف تک نمونهای و جهت آزمون فرضیه‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیره استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش حضوری و آموزش الکترونیکی بر سطوح یادگیری شناختی دانشآموزان اثربخشی دارند (05/0 < P). آموزش الکترونیکی (درس ریاضی با میانگین 63/15 و درس علوم با میانگین 33/17) در مقایسه با آموزش حضوری (درس ریاضی با میانگین 73/14و درس علوم با میانگین 08/16)، نقش بیشتری در افزایش یادگیری دانشآموزان دارد و با افزایش آموزش الکترونیکی در فرآیند آموزش، افزایش بیشتری در سطوح شناختی یادگیری دانشآموزان به وجود میآید. بهعلاوه این اثربخشی در درس علوم (71.R) بیشتر از درس ریاضی (26.R) است.نتیجه‌گیری: نتیجه تحقیق نشان داد که آموزش به شیوه الکترونیکی و حضوری بر افزایش سطوح یادگیری شناختی دانشآموزان تأثیر دارد؛ بنابراین پیشنهاد میشود در فرایند تدریس و آموزش، معلمان از (آموزش ترکیبی) استفاده کنند تا از جنبههای سودمند، هر دو آموزش الکترونیکی (انعطافپذیری بیشتر) و حضوری (تعاملات اجتماعی بیشتر) استفاده شود. در شیوه ترکیبی، طراح آموزشی سعی دارد تا محتوای یادگیری را از طریق آموزشهای کلاسی چهره به چهره و کتابهای چاپی با آموزشهای تعاملی مبتنی بر وب و کلاس‌های درس مجازی ترکیب کند تا با ایجاد فرصتهای یادگیری اثربخش، محیط غنیتری برای یادگیرنده شکل گیرد. همچنین با توجه به اثربخشی بیشتر آموزش الکترونیکی در این تحقیق، توسعه مهارتهای رایانهای و اینترنتی معلمان و استفاده بیشتر از این شیوه آموزش در فرایند یادگیری، بیشتر باید مورد توجه مدارس و معلمان باشد.
آموزش الکترونیکی
رضا نجاتی
چکیده
پیشینه و اهداف: آموزش برخط (برخط) به عنوان گونه ای از آموزش از راه دور و در دهه های گذشته موردتوجه مدیران، استادان، دانشجویان و دیگران بوده است. در شرایط حادث از بیماری همه‌گیر کوید 19، آموزش برخط به یک نیاز تبدیل‌شده است. از جمله عوامل مؤثر در کارآمدی این نوع آموزش مشارکت فعال دانشجویان در فرایند یادگیری است. مشارکت فعال ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: آموزش برخط (برخط) به عنوان گونه ای از آموزش از راه دور و در دهه های گذشته موردتوجه مدیران، استادان، دانشجویان و دیگران بوده است. در شرایط حادث از بیماری همه‌گیر کوید 19، آموزش برخط به یک نیاز تبدیل‌شده است. از جمله عوامل مؤثر در کارآمدی این نوع آموزش مشارکت فعال دانشجویان در فرایند یادگیری است. مشارکت فعال را تلاش صرف شده دانشجو در فرایند یادگیری تعریف میکنند. کارشناسان باور دارند که اجزاء مشارکت فعال عبارتاند از: تعامل با محتوای درس، تعامل با همکلاسی‌ها و تعامل با استادان برای کسب نتیجه آموزشی مطلوب (کسب نمره و رضایت تحصیلی). صاحبنظران تعلیم و تربیت ادعا می کنند که مشارکت فعال دانشجویان در فرایند یادگیری پیش‌نیاز یادگیری و پایداری آن است. شواهدی وجود دارد که مشارکت فعال دانشجویان یکی از قویترین عوامل پیش‌بینی کننده پیشرفت تحصیلی است. در این نوشتار به نقش مشارکت فعال در یادگیری زبان انگلیسی در کلاس بر خط خواهیم پرداخت. نمایی از چگونگی پیشرفت تحصیلی و تلقی دانشجویان از مشارکت کلاسی نیز ارائه میشود.روشها: در این پژوهش که از نوع همبستگی است از پرسشنامه مقیاس «مشارکت فعال در آموزش بر خط» و آزمون «خواندن و درک مطلب» زبان انگلیسی استفاده‌شده است. این پرسشنامه در سال 2015 توسط دیکسون طراحی‌شده و مشتمل بر 4 سازه و 19 گویه است و مقیاس آن لیکرت 7 درجه‌ای است. سازه‌ها عبارتاند از: مهارت، عواطف، مشارکت و عملکرد. هیچ‌گونه سابقه‌ای اعم از اصل یا ترجمه این پرسشنامه در نشریات علمی-پژوهشی ایران به دست نیامد. بنابراین محقق آن را ترجمه نموده است. ترجمه معکوس این پرسشنامه توسط یکی از استادان انجام‌شده است. پرسشنامه یادشده با استفاده از گوگل فرم طراحی و از طریق سامانه آموزش مجازی دانشگاه به 297 نفر دانشجو که در نیم سال نخست سال تحصیلی 99 درس زبان عمومی داشتند ارسال شد.206 نفر از دانشجویان به پرسشنامه پاسخ دادند. پاسخ‌های 22 نفر از آنها مخدوش بود؛ به عنوان مثال به تمام گویه ها یک پاسخ داده بودند یا پاسخ‌ها یکی در میان تکراری بود. لذا پاسخ‌نامه‌های آنها کنار گذاشته شد. جمعاً 184 پاسخ‌نامه به همراه نمرات زبان انگلیسی همان افراد مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. ابزار دوم این پژوهش آزمون «خواندن و درک مطلب» زبان انگلیسی است. این آزمون را محقق بر اساس مطالعات نظری مربوط به مهارت مذکور طراحی و برای بررسی انطباق آزمون با نظریه های علمی و محتوی آموزشی از 5 نفر از استادان کمک گرفته است. این آزمون دارای 40 سؤال است و به عنوان آزمون پایان‌ترم در سامانه آموزش مجازی دانشگاه انجام‌شده است.یافته‌ها: آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که پیشرفت تحصیلی دانشجویان در درس زبان انگلیسی و تلقی آنان از مشارکت کلاسی رضایتبخش است. بر اساس تحلیل رگرسیون چارکی میان مشارکت فعال و یادگیری زبان انگلیسی در دانشجویان دارای نمره بالا ارتباط معنی‌دار وجود دارد. اما تحلیل آماری همبستگی نشان می‌دهد که میان پیشرفت تحصیلی و مشارکت فعال در کلاس بر خط ارتباط آماری معنی‌دار وجود ندارد. نبود وجود ارتباط معنادار میان این دو متغیر با یافته های پژوهش های خارجی متفاوت است. دلایل گوناگونی برای این موضوع متصور است. آموزش برخط در پژوهش حاضر انتخابی نبوده است و دانشجویان انگیزه کافی و مهارت و ابزارهای لازم برای این شیوه آموزش نداشته اند. شاید دانشجویان به همین دلایل دچار ترس و اضطراب شده اند. این ترس و اضطراب احتمالاً موجب نارضایتی تحصیلی یا خودکم‌بینی شده است. اضافه میکند که تلقی دانشجویان از مشارکت فعال قابل‌قبول است. البته در مورد مشارکت در کلاس برخط هیچ گزارشی از پژوهش در ایران موجود نیست.نتیجه گیری: هدف این پژوهش برآورد ارتباط بین مشارکت فعال و یادگیری زبان انگلیسی در کلاس برخط بود. نتایج نشان داد که نظریه مشارکت فعال در ارتقاء پیشرفت درسی در مورد دانشجویان قوی صدق می کند اما در مورد دانشجویان حد متوسط و پایینتر صدق نمی کند. برای ارزیابی میزان مشارکت دانشجویان از پرسشنامه استفاده‌شده است. پژوهشگران به‌خوبی می دانند که پرسشنامه مبتنی بر خود اظهاری است و در این روش احتمال خطای اندازهگیری وجود دارد.
آموزش الکترونیکی
نجف طهماسبی پور؛ فریده حمیدی؛ زهرا کاظمی
چکیده
پیشینه و اهداف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی استفاده از محتوای الکترونیکی درس ریاضی بر یادگیری خودتنظیم و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان نهم بود.روشها: این تحقیق از نوع نیمه آزمایشی پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل و جامعه مورد نظر، دانشآموزان سال سوم دوره اول متوسطه (نهم) دبیرستان دولتی پروین اعتصامی شهرستان الیگودرز بود که ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی استفاده از محتوای الکترونیکی درس ریاضی بر یادگیری خودتنظیم و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان نهم بود.روشها: این تحقیق از نوع نیمه آزمایشی پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل و جامعه مورد نظر، دانشآموزان سال سوم دوره اول متوسطه (نهم) دبیرستان دولتی پروین اعتصامی شهرستان الیگودرز بود که در سال96-97 به تحصیل مشغول بودند. حجم نمونه ۴۰ نفر بود که به روش نمونهگیری در دسترس از بین کلاس‌های سال سوم متوسطه اول انتخاب شدند.20 نفر بهعنوان گروه آزمایش و 20 نفر بهعنوان گروه کنترل تعیین شدند. گروه آزمایش در ده جلسه یک ساعته مورد آموزش الکترونیک درس ریاضی قرار گرفتند.پیش از اجرای پژوهش و با اتمام برنامه های آموزش گروهی، پرسشتامه خودتنظیمی بوفارد و پرسشنامه محققساخته برای تعیین نمره پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی بر روی شرکت کنندگان انجام گردید.یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش با استفاده از محتوای الکترونیکی بر روی گروه آزمایش که این برنامه را دریافت کرده‌اند، در مقایسه با دانشآموزان گروه کنترل که این برنامه را دریافت نکرده‌اند، تأثیر معنیداری داشت؛ به‌طوری‌که موجب افزایش یادگیری خودتنظیمی و پیشرفت تحصیلی درس ریاضی در گروه آزمایش شد ( به‌عبارت دیگر، پس از تعدیل نمره‌های پیش آزمون، عامل بین آزمودنیهای دو گروه اثر معناداری داشت. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت، به‌کارگیری محتوای الکترونیکی بر خودتنظیمی شناختی دانشآموزان پایه نهم مؤثر است. میزان اثر به‌کارگیری محتوای الکترونیکی بر خودتنظیمی شناختی6/27 درصد بود. نتیجه‌گیری: در این رویکرد آموزشی، دانش آموزان بازخورد مناسبی اخذ کرده و با راهکارهای مطلوب، از وقت مورد نظر برای فرایند یادگیری درس ریاضی بهره می بردند. توجه به پتانسیلهای متعدد صوتی، تصویری، طراحی و انیمیشن، نرمافزارهای چند رسانه ای، بطور همزمان چندین حس را تحریک کرده، باعث می شود که دانشآموزان بتوانند مطالب را جذابتر، با تنوع بیشتر و جامع تر درک کرده و موجب افزایش انگیزش تحصیلی آنان، به منظور فراگیری و فهم مناسبتر شود. استفاده از تکنیک خودتنظیمی در چارچوب ابزارهای چندرسانهای، فرایندهای پردازش اطلاعات را تقویت می کند کاربرد بموقع و مناسب این ابزارها، موجب وسعت بخشیدن به فرایندهای درکی، آسان سازی موقعیتهای شناختی، روان شدن برنامه های حل مسأله، افزایش خودانگیختگی، احساس خودکارآمدی و گسترش میزان تمرکز و هشیاری، یا به عبارتی باعث ایجاد خودتنظیمی بالا در فرایند یادگیری می شود. شرایط بوجود آمده در مسیر آموزش و یادگیری و نیز در زمانی طولانی تقریباً ثابت و عموما پایدار می باشد.
تربیت معلم
اسد حجازی؛ رضا ساکی؛ سعدالله هاشمی؛ غلامعلی یوسلیانی
چکیده
پیشینه و اهداف: جایگاه مهم آموزش‌وپرورش در زندگی انسان قابل‌انکار نیست در این خصوص زندگی تحصیلی، یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی اشخاص است که بر سایر جنبههای زندگی تأثیر فراوان دارد. این موضوع موجب شده، پیشرفت تحصیلی دانشآموزان همواره دغدغه اصلی خانواده‌ها و به موازات آن آموزش‌وپرورش قرار گیرد. ازاین‌رو، شناخت عواملی که موجبات ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: جایگاه مهم آموزش‌وپرورش در زندگی انسان قابل‌انکار نیست در این خصوص زندگی تحصیلی، یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی اشخاص است که بر سایر جنبههای زندگی تأثیر فراوان دارد. این موضوع موجب شده، پیشرفت تحصیلی دانشآموزان همواره دغدغه اصلی خانواده‌ها و به موازات آن آموزش‌وپرورش قرار گیرد. ازاین‌رو، شناخت عواملی که موجبات کاهش اُفت تحصیلی و بهبود و ارتقای پیشرفت تحصیلی دانشآموزان را فراهم می‌آورد، همواره موردتوجه و تأکید است. با توجه به موارد مطرح‌شده، عمدهترین هدفی که در این پژوهش مدنظر است، بررسی عوامل فردی و شخصی، ویژگی دانش و دانستن، ویژگی مهارتی و ویژگی شخصیتی مرتبط با صلاحیت معلمان در پیشرفتتحصیلی دانشآموزان پایه سوم متوسطه نظری، بر پایه دادههای امتحانات کشوری، به منظور تعیین سهم معلمان از دیدگاه دانشآموزان و معلمان و مدیران مدارس است. همچنین در این تحقیق سعی بر آن است از نتایج به‌دست‌آمده، راهکارهایی برای تربیت معلم در دانشگاه فرهنگیان و توانمندسازی کادر آموزشی مدارس ارائه شود.روشها: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری این پژوهش شامل استانهایی بود که بیشترین و کمترین پیشرفت تحصیلی داشتند. در این پژوهش نمونهگیری از دانشآموزان، معلمان و مدیران مدارس براساس روش نمونهگیری خوشهای چندمرحله‌ای انجام شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از روشهای آمار توصیفی، آزمون t و تحلیل واریانس استفاده شد. ابزار اندازهگیری، پرسشنامه محقق ساخته سهم معلمان در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود.یافته‌ها: نتایج نشان داد که برای استانهای با پیشرفت تحصیلی بالا میانگین برای ابعاد ویژگیهای فردی و شغلی، بعد دانش، بعد مهارتی و بعد شخصیتی به ترتیب برابر با (34/57)، (.72/27)، (10/43) و (79/40) بود. میانگین‌های به‌دست آمده برای استانهای با پیشرفت تحصیلی پایین برای ابعاد ویژگیهای فردی و شغلی، بعد دانش، بعد مهارتی و بعد شخصیتی به ترتیب برابر با (33/32)، (97/14)، (57/23) و (86/20) بود. نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین استانهای دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در ابعاد ویژگیهای فردی، بعد دانش، بعد مهارت و بعد ویژگیهای شخصیتی معلمان از دیدگاه آزمودنیها تفاوت معناداری وجود دارد. با توجه به میانگین‌های تعدیل شده، معلمان استانهای دارای پیشرفت تحصیلی بالا، نمره بیشتری در این ابعاد کسب کرده‌اند. بین استانهای دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در ابعاد ویژگیهای فردی، بعد دانش، بعد مهارت و بعد ویژگیهای شخصیتی معلمان از دیدگاه آزمودنیها تفاوت معناداری وجود دارد (001/0=p).نتیجه‌گیری: ویژگیهای فردی و ابعاد دانشی، مهارتی و شخصیتی معلمان بر ارتقای پیشرفت تحصیلی دانشآموزان پایه سوم نظری تأثیر محسوس دارد. کابردهای متصور بر یافتههای تحقیق حاضر آن است که؛ تعیین صلاحیتهای مورد نیاز معلمان میتواند خطوط راهنمایی برای تعیین مسیر و استراتژی برنامههای تربیت معلم و آموزش ضمن خدمت معلمان باشد. با توجه به یافتههای تحقیق به سیاستگذاران آموزش و پرورش و تربیت معلم پیشنهاد میگردد که در بازنگری برنامه جدید تربیت معلم و آموزش ضمن خدمت معلمان، به تأثیر صلاحیتهای فردی، علمی، مهارتی و شخصیتی معلمان و افزایش سهم آنها در برنامههای بهسازی و بالندگی حرفه ای معلمان و تقویت بعد نظارت توجه ویژه شود. این پژوهش با محدودیتهایی همراه بوده که ممکن است در تعمیم پذیری یافتههای پژوهش تأثیرگذار باشند از آنجا که امکان کنترل متغیرهای مزاحمی چون هوش و جنسیت برای محققان وجود ندارد؛ این متغیرها تا حدودی در نتایج تأثیرگذارند، همچنین به دلیل محدودیتهای زمانی و مکانی و صدور مجوزهای لازم، این پژوهش فقط در بین دانش آموزان پایه سوم متوسطه استانهای خراسان جنوبی، مازندران، یزد، تهران، اصفهان با پیشرفت تحصیلی بالا و استان هایی که دارای کمترین پیشرفت تحصیلی هستند، از جمله؛ استان های بوشهر، هرمزگان، خوزستان، لرستان و سیستان و بلوچستان انجام شد. طبیعی است افزایش نمونه منجر به نتایج دقیقتری خواهد شد.
فلسفه تعلیم و تربیت
فتانه حسنی جعفری؛ فروزان ضرابیان؛ ابوالفضل عباسی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر نمایش فیلم‌های تاریخی بر پیشرفت تحصیلی درس تاریخ انجام گرفته است. روش پژوهش شبهآزمایشی است که در اجرای آن از طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. شرکت‌کنندگان پژوهش شامل 60 نفر از دانشآموزان پایة پنجم ابتدایی بودند که به شیوة نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحله‌ای انتخاب ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر نمایش فیلم‌های تاریخی بر پیشرفت تحصیلی درس تاریخ انجام گرفته است. روش پژوهش شبهآزمایشی است که در اجرای آن از طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. شرکت‌کنندگان پژوهش شامل 60 نفر از دانشآموزان پایة پنجم ابتدایی بودند که به شیوة نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و بهطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. پایایی آزمون درس از روش بازآزمایی و ضریب به‌دست‌آمده برابر با 85/0 میباشد و دارای ضریب اعتبار است. دادهها با بهرهگیری از آمار توصیفی و استنباطی تحت نرمافزار spss توصیف و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که تفاوت معناداری بین استفاده از نمایش فیلم‌های تاریخی در تدریس درس تاریخ در مقایسه با روش سخنرانی وجود دارد.
محیط های یادگیری مبتنی بر فناوری
بهروز نظری؛ جواد پورکریمی
چکیده
با توجه به توسعهی روزافزون فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی (فاوا) در جامعه و مدارس، پژوهش حاضر به منظور مقایسهی پیشرفت تحصیلی و بهرهگیری از این فناوریها (ICT) در دانشآموزان دختر و پسر مدارس هوشمند و عادی و تعیین رابطهی این دو متغیر انجام شده است. جامعهی آماری این پژوهش کلیهی دانشآموزان پایهی پنجم دوره ابتدایی ...
بیشتر
با توجه به توسعهی روزافزون فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی (فاوا) در جامعه و مدارس، پژوهش حاضر به منظور مقایسهی پیشرفت تحصیلی و بهرهگیری از این فناوریها (ICT) در دانشآموزان دختر و پسر مدارس هوشمند و عادی و تعیین رابطهی این دو متغیر انجام شده است. جامعهی آماری این پژوهش کلیهی دانشآموزان پایهی پنجم دوره ابتدایی شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای نمونهای تعداد 662 دانشآموز از مدارس هوشمند و عادی و به صورت تصادفی انتخاب شدند. روش تحقیق به جهت هدف کاربردی و به جهت نحوه گردآوری دادهها از نوع توصیفی بوده که به صورت پیمایش به گردآوری دادههای اقدام شده است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامهی محققساخته با بهرهگیری از فاوا بود که روایی آن از نوع روایی محتوایی و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. ضریب آلفای محاسبه شده برای ابزار پژوهش 92/0 به دست آمد که نشاندهندهی پایایی بالای ابزار میباشد. یافتههای پژوهش نشان داد که رابطهای بین پیشرفت تحصیلی(سال قبل و ترم قبل) و استفاده از فاوا وجود ندارد(p=0.251؛ r =0.088؛r =0.048,p=0.534 )، همچنین میزان استفاده از فاوا در پسران بهطور معنیداری بالاتر از دختران است(p=0.003؛t=-2.98 ) و میزان استفاده از فاوا در مدارس هوشمند بهطور معنیداری بالاتر از مدارس عادی است(p=0.001؛t=3.68 ).
فناوری آموزش- دوره متوسطه
سیروس اسدیان؛ موسی پیری؛ لاله حسن ریحانی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، مقایسهی اثربخشی روش تدریس مشارکتی و روش تدریس انفرادی در درس زبان انگلیسی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دختر اول متوسطهاست. تحقیق حاضر از نوع شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با دو گروه آزمایشی1 و2 (به ترتیب روش تدریس مشارکتی و انفرادی) است. جامعهی آماری این پژوهش شامل کلیهی دانشآموزان دختر کلاس ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، مقایسهی اثربخشی روش تدریس مشارکتی و روش تدریس انفرادی در درس زبان انگلیسی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دختر اول متوسطهاست. تحقیق حاضر از نوع شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با دو گروه آزمایشی1 و2 (به ترتیب روش تدریس مشارکتی و انفرادی) است. جامعهی آماری این پژوهش شامل کلیهی دانشآموزان دختر کلاس اول دبیرستان شهرستان مهاباد است. برای نمونهگیری، از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای استفاده شده است. حجم نمونه شامل 52 نفر است که 25 و27 نفر آنها به ترتیب در گروه آزمایش 1 و 2 قرار گرفتند. همسان بودن گروه‌ها، از طریق کنترل معدلهای دانشآموزان، اجرای پیشآزمون و آزمون هوشی ریون مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله حاکی از عدم تفاوت معنادار بین گروه‌ها بود. پایایی آزمون از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 83/0 به دست آمد. سپس روش یادگیری مشارکتی و انفرادی به مدت 2 ماه اجرا شد و پسآزمون به عمل آمد. نمرات با استفاده از آزمون t-test در نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید که یافته‌ها نشان داد در آموزش درس زبان انگلیسی به روش تدریس مشارکتی در مقایسه با روش تدریس انفرادی، برای دانشآموزان پیشرفت تحصیلی بیشتری، در پی دارد.
محیط های یادگیری مبتنی بر فناوری
فریبرز درتاج؛ الهام لک پور؛ علی بهلولی
چکیده
حرکتی جهانی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای تغییر ساختار آموزشی، با دگرگونی جوامع از جوامع سنتی به جوامعدانایی محور و بهره گیری از شرایط نوین ارتباطی پدید آمده است. می توان مدارس هوشمند را فضایی آموزشی در نظر گرفت که تحقق جامعه دانایی محوررا میسر خواهد ساخت.پژوهش حاضر به بررسی میزان تأثیر مدارس هوشمند استان لرستان بر پیشرفت ...
بیشتر
حرکتی جهانی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای تغییر ساختار آموزشی، با دگرگونی جوامع از جوامع سنتی به جوامعدانایی محور و بهره گیری از شرایط نوین ارتباطی پدید آمده است. می توان مدارس هوشمند را فضایی آموزشی در نظر گرفت که تحقق جامعه دانایی محوررا میسر خواهد ساخت.پژوهش حاضر به بررسی میزان تأثیر مدارس هوشمند استان لرستان بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پرداخته است. جامعهآماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه استان لرستان تشکیل میدادند. نمونه آماری دراین پژوهش متشکل از 208 نفربود که ازاینتعداد 99 نفر را دانش آموزان مدارس هوشمند و 109 نفر را دانش آموزان مدارس سنتی تشکیل داده بودند. ابزار تحقیق در این مطالعه عبارت بودنداز پرسشنامه تعیین طبقه اجتماعی با روایی محتوایی و پایایی 89 % روش تحقیق این پژوهش از نظر جمعآوری اطلاعات یک تحقیق علی- مقایس های یاپس رویدادی و از نظرکاربرد نتایج یک تحقیق کاربردی است. در زمینه پیشرفت تحصیلی معدل پیش دانشگاهی دانش آموزان مدارس هوشمند و سنتیباهم مقایسه شدند. نتایج نشان دادند که میانگین معدل دانش آموزان در مدارس هوشمند t دررشته های ریاضی وتجربی به تفکیک با استفاده از آزمونبه طرز معناداری با میانگین معدل دانش آموزان مدارس سنتی تفاوت داشت و مدارس هوشمند تأثیر مثبتی بر معدل دانش آموزان گذاشته بود.
محیط های یادگیری مبتنی بر فناوری
محمد آتشک؛ بدرالملوک برادران؛ محمدعلی احمدوند
روانشناسی فناوری آموزش
سجاد نازی دیزجی
چکیده
شناخت عوامل ذهنی و روانشناختی موثر در طراحی معماری، از شاخص های مهم آموزش معماری می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش هیجانی و مهارت های طراحی معماری در دانشجویان معماری دانشگاه غیر انتفاعی دیلمان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان کارشناسی نا پیوسته رشته معماری دانشگاه دیلمان می باشد که بر اساس فرمول تخمین ...
بیشتر
شناخت عوامل ذهنی و روانشناختی موثر در طراحی معماری، از شاخص های مهم آموزش معماری می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش هیجانی و مهارت های طراحی معماری در دانشجویان معماری دانشگاه غیر انتفاعی دیلمان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان کارشناسی نا پیوسته رشته معماری دانشگاه دیلمان می باشد که بر اساس فرمول تخمین حجم نمونه در جامعه محدود تعداد 65 نفر از دانشجویان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و با پرسش نامه آزمون هوش هیجانی برادبری و گریوز (2004) مورد آزمون قرار گرفتند. از نمرات طراحی معماری 2 و معدل دانشجویان به ترتیب به عنوان شاخص- های پیشرفت در طراحی و پیشرفت تحصیلی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش علاوه بر روشهای آمار توصیفی از روشهای آماراستنباطی شامل تحلیل همبستگی و آزمون Tمقایسه میانگین برای نمونه های مستقل و آزمون Tتک نمونه ای از طریق نرم افزار SPSSاستفاده گردید. نتایج پژوهش، حاکی از نبود رابطه معنی دار بین هوش هیجانی با دو شاخص طراحی معماری 2 و پیشرفت تحصیلی دانشجویان معماری می باشد، همچنین یافته ها نشان داد هوش هیجانی در دانشجویان دختر و پسر رشته معماری این دانشگاه تفاوت معنی داری ندارند. در مجموع با توجه به تاثیر هوش هیجانی در موفقیت شغلی و عدم رابطه با مهارت های معماری ضروری است دانشگاه در جهت افزایش هوش هیجانی دانشجویان معماری آموزش های لازم را برگزار نمایند.
آموزش الکترونیکی- مجازی
جواد مصرآبادی
چکیده
یکی از پرکاربردترین نرمافزارهای مورد استفاده در ارائه اطلاعات نرمافزار PowerPoint است. هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی استفاده از اسلایدهای PowerPoint بر بازدههای شناختی و عاطفی فراگیران است. شاخصهای عاطفی شامل نظرات دانشجویان در مورد اثرات این شیوهها بر بهبود یادداشت برداری، بهبود توجه و فهم و بهبود فرایند یاددهی- یادگیری بود. ...
بیشتر
یکی از پرکاربردترین نرمافزارهای مورد استفاده در ارائه اطلاعات نرمافزار PowerPoint است. هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی استفاده از اسلایدهای PowerPoint بر بازدههای شناختی و عاطفی فراگیران است. شاخصهای عاطفی شامل نظرات دانشجویان در مورد اثرات این شیوهها بر بهبود یادداشت برداری، بهبود توجه و فهم و بهبود فرایند یاددهی- یادگیری بود. یادداری، درک و کاربرد مطالب آموخته شده نیز به عنوان شاخصهای شناختی در نظر گرفته شدند. برای سنجش بازدههای شناختی فراگیران، از یک آزمون پیشرفت تحصیلی روانشناسی تربیتی و برای سنجش بازدههای عاطفی فراگیران از یک مقیاس نگرش سنج استفاده شد. طرح پژوهشی مورد استفاده در این تحقیق یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و با گروه مقایسه بود. آزمودنیهای این پژوهش 73 نفر از دانشجو معلمان دانشگاه تربیت معلم آذربایجان بودند که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. نتایج نشان داد که استفاده از نرم افزار PowerPoint تأثیر معناداری بر هیچ یک از شاخصهای شناختی ندارد و فقط روی نظرات دانشجویان در مورد بهبود یادداشتبرداری دارای اثر معناداری است. خطی بودن و محتوا محور بودن نرمافزار PowerPoint به عنوان علل اصلی ناکارآمدی آن معرفی شدند. استفاده از نرمافزارهای نقشه مفهومی که در آنها بر ساختار دانش تأکید میشود به عنوان شیوهای جایگزین معرفی شد.
آموزش زبان انگلیسی
مهرک رحیمی؛ حوریه آژغ
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر به کارگیری آموزش تکلیف محور بر مهارت خواندن و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته مهندسی در درس زبان تخصصی است. دو گروه از دانشجویان گرایش ساخت و تولید به عنوان گروه آزمایشی و کنترل در طرح پیش آزمون- پس آزمون شرکت کردند. گروه آزمایشی به مدت یک نیمسال تحصیلی، درس زبان تخصصی خود را از طریق روش تکلیف محور فراگرفتند. ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر به کارگیری آموزش تکلیف محور بر مهارت خواندن و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته مهندسی در درس زبان تخصصی است. دو گروه از دانشجویان گرایش ساخت و تولید به عنوان گروه آزمایشی و کنترل در طرح پیش آزمون- پس آزمون شرکت کردند. گروه آزمایشی به مدت یک نیمسال تحصیلی، درس زبان تخصصی خود را از طریق روش تکلیف محور فراگرفتند. گروه کنترل در همان مدت به روش سنتی دستور- ترجمه با تأکید بر یادگیری دستور، لغت، خواندن و ترجمه، درس زبان را فراگرفتند. در آغاز و در انتهای آزمایش از هر دو گروه آزمون مهارت خواندن گرفته شد. نتایج آزمون تی نشان داد که مهارت خواندن گروه آزمایشی قبل و بعد از شرکت در کلاس زبان تخصصی به طور معناداری متفاوت بوده و ارائه این درس با روش تکلیف محور بر پیشرفت مهارت خواندن آنان تأثیر گذاشته است. همچنین مقایسه نمرات دانشجویان در آزمون پایان ترم نشان داد که استفاده از روش تکلیف محور بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان در درس زبان تخصصی مؤثر بوده است.
آموزش الکترونیکی- مجازی
هادی دلف عچرش
چکیده
در این پژوهش، تأثیر روش آموزش به کمک کامپیوتر بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان سال سوم راهنمایی شهرستان اهواز بررسی شده است. تعداد 200 نفر از دانش آموزان دختر و پسر به شیوه تصادفی انتخاب گردیدند. این تعداد به 4 کلاس 50 نفری که2 کلاس جهت گروه کنترل و2 کلاس جهت گروه آزمایش با یک معلم یکسان در هر یک از مدارس انتخاب شده بودند. هدف، تأثیر آموزش ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر روش آموزش به کمک کامپیوتر بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان سال سوم راهنمایی شهرستان اهواز بررسی شده است. تعداد 200 نفر از دانش آموزان دختر و پسر به شیوه تصادفی انتخاب گردیدند. این تعداد به 4 کلاس 50 نفری که2 کلاس جهت گروه کنترل و2 کلاس جهت گروه آزمایش با یک معلم یکسان در هر یک از مدارس انتخاب شده بودند. هدف، تأثیر آموزش به کمک کامپیوتر بر پیشرفت تحصیلی در درس علوم میباشد که به روش آزمایشی انجام شده است و برای تجزیه و تحلیل دادهها از میانگین نمرات، آزمون آماری تحلیل واریانس یک‌راهه و آزمون آماری تحلیل واریانس مشترک (همبستگی)، استفاده گردید. پس از اثرگذاری سه متغیر مشارکتی، پیشرفت تحصیلی در نیم فصل قبل، پیش آزمون و آزمون بهره هوشی در جامعه آماری، نتایج نشان داد که بین میزان پیشرفت تحصیلی در درس علوم میان گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین نمرات پیشرفت تحصیلی در گروه آزمایش به طور محسوسی از میانگین نمرات در گروه کنترل بالاتر بوده است. همچنین دراین آزمایش مشاهده گردید که در میان دو گروه دختران و پسران در کسب نمرات پیشرفت تحصیلی از طریق آموزش به کمک کامپیوتر تفاوتی وجود ندارد.
آموزش علوم
محمد کبودوند؛ ایوب اسماعیل پور؛ عابد بدریان؛ محمد شمس اسفندآبادی
چکیده
این مقاله به بررسی یادگیری مفاهیم انتزاعی فیزیک نوین با استفاده از زمینه‌های کاربردی لیزر در صنایع و مهندسی پزشکی می‌پردازد. این. روش در تدریس فیزیک، شیمی و زیست شناسی دوره متوسطه و پیش‌دانشگاهی کاربرد داشته ودر حد امکانات مدارس و در نظام آموزشی ایران قابل اجرا است. روش تحقیق شبه تجربی و اطلاعات آن توسط آزمون عینی چهار گزینه‌ای ...
بیشتر
این مقاله به بررسی یادگیری مفاهیم انتزاعی فیزیک نوین با استفاده از زمینه‌های کاربردی لیزر در صنایع و مهندسی پزشکی می‌پردازد. این. روش در تدریس فیزیک، شیمی و زیست شناسی دوره متوسطه و پیش‌دانشگاهی کاربرد داشته ودر حد امکانات مدارس و در نظام آموزشی ایران قابل اجرا است. روش تحقیق شبه تجربی و اطلاعات آن توسط آزمون عینی چهار گزینه‌ای و با استفاده از منابع مرتبط و در دسترس جمع آوری و روایی صوری آن پس از بررسی توسط 10 نفر از افراد صاحب نظر مورد تایید قرار گرفته است. پایایی تحقیق نیز با استفاده از روش rpbi ، دلتای فرگوسن و kr-20 مورد بررسی و تایید قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشآموزان پسر پایه پیش‌دانشگاهی ریاضی منطقه شهر ری استان تهران است که آمار اداره آموزش و پرورش آن منطقه 600 نفر دانشآموز پسر در سال تحصیلی 88-87 بوده است. ضمنا چهار گروه متفاوت دانشآموز از آنها انتخاب گردید، دو گروه برای نمونه آزمایشی و دو گروه برای نمونه کنترل. از شاخصهای مرکزی و پراکندگی برای توصیف دادهها و از آزمون t مستقل برای آزمودن فرضیه‌ها استفاده شد. نتایج پژوهش حکایت از برتری روش آموزش زمینه- محور نسبت به روش سنتی برای آموزش و یادگیری مفاهیم انتزاعی فیزیک نوین دارد.
فناوری آموزش- ارزشیابی و آزمون سازی
علیرضا کرمی گزافی؛ جلیل یونسی؛ علی عزیزیان
چکیده
هدف پژوهش حاضر، سنجش اثر بخشی آموزش آزمایشگاه شیمی سال دوم دبیرستان، به وسیله نرمافزار آموزشی و شیوه سنتی بر دانش و نگرش دانشآموزان است. جامعهی آماری، کلیه دانشآموزان سال دوم دبیرستان شاخه نظری شامل رشتههای تجربی و ریاضی- فیزیک شهر ایلام، در سال تحصیلی 87-86 بوده است. با انجام پیش آزمون مشخص شد که بین دو گروه آزمایش و ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، سنجش اثر بخشی آموزش آزمایشگاه شیمی سال دوم دبیرستان، به وسیله نرمافزار آموزشی و شیوه سنتی بر دانش و نگرش دانشآموزان است. جامعهی آماری، کلیه دانشآموزان سال دوم دبیرستان شاخه نظری شامل رشتههای تجربی و ریاضی- فیزیک شهر ایلام، در سال تحصیلی 87-86 بوده است. با انجام پیش آزمون مشخص شد که بین دو گروه آزمایش و کنترل، در سطح دانش و نگرش تفاوت معنیداری وجود ندارد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامههای محقق ساخته بوده که در دو سطح دانش و نگرش تهیه گردیده است. برای سنجش روایی آنها، از نظرات اساتید، کارشناسان ذیربط و جدول دو بعدی هدف – محتوا استفاده شده است. پایایی ابزار پیشرفت تحصیلی 71/0=α و برای نگرش 88/0=α بوده است. روش اجرای تحقیق، بدین ترتیب بود که گروه کنترل در آزمایشگاه مرسوم به کمک مواد شیمیایی و ابزار آزمایشگاهی، به انجام آزمایش میپرداختند و گروه آزمایش نیز همان آزمایش را به کمک نرم افزار آموزشی در سایت رایانه، انجام میدادند. در پایان، با انجام پس آزمون و تحلیل کوواریانس دادههای حاصل، مشخص شد که: بین میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال دوم دبیرستان در زمینه آزمایشگاه شیمی در دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنیداری وجود دارد و گروه کنترل از پیشرفت تحصیلی بیشتری برخوردار بودهاند. دانشآموزان گروه آزمایش در مقایسه با دانش آموزان گروه کنترل، نگرش مثبتی نسبت به رایانه و آزمایشگاه شیمی دارند. در سه حوزه نگرش عاطفی، شناختی و رفتاری، نیز تفاوت بین دو گروه آزمایش و کنترل معنی دار است.
