نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسن دهقان بنادکی ¹
• لطف الله مهدوی ²
• زهرا زارع ²

¹ کارشناس ارشد و دبیر زیست شناسی، تفت، یزد، ایران.

² گروه آموزش زیست شناسی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 14665-889 تهران، ایران.

چکیده

پیشینه و اهداف: آموزش به روش معکوس رویکرد نسبتاً جدیدی در دنیاست که دانش آموزان را در یادگیری درگیر می‌کند و نقش اصلی معلم در این روش، طراحی آموزشی است. با توجه به اهمیت دروس علوم تجربی در برنامه درسی ملی و از آن‌جا که زیست‌شناسی به‌عنوان یکی از دروس علوم تجربی نقش مهمی در سلامت، بهداشت، صنعت، محیط زیست و ... دارد؛ بنابراین پرداختن به الگوی جدید آموزش در یادگیری این درس ضروری به‌نظر می‌رسد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش معکوس به‌روش چندرسانه‌ای بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در درس زیست‌شناسی و با توجه به پژوهش‌های پیشین در این خصوص، صورت گرفت.
روش‌ها‌: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل است. جامعه آماری شامل دانش­آموزان پسر پایه دهم رشته علوم تجربی شهر تفت واقع در استان یزد در سال تحصیلی 1403-1402 است. نمونه‌ مورد مطالعه شامل تعداد 45 نفر است که به‌روش نمونه­گیری هدفمند «نمونه­های در دسترس» انتخاب و به شکل تصادفی در هریک از دو گروه مورد مطالعه (22 و 23 نفره) قرار داده شدند. ابزار اندازه­گیری متغیرها آزمون محقق‌ساخته پیشرفت تحصیلی و پرسش‌نامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر بود. روایی ابزار محقق‌ساخته با استفاده از نظرات معلمان متخصص و پایایی آن‌ها به شیوه­ بازآزمایی تعیین شد. روش اجرای پژوهش برمبنای تدریس مقایسه‌ای بین گروه‌های مورد آزمایش بود. در این پژوهش موضوع تدریس، مطالب فصل چهارم کتاب زیست‌شناسی پایه دهم با عنوان «گردش مواد در بدن» انتخاب شد. در کلاس گروه کنترل، آموزش از طریق روش‌های سنتی معمول درس زیست شناسی صورت گرفت؛ در حالی‌که در کلاس گروه آزمایش، اداره کلاس و تدریس بر مبنای طراحی واحد یادگیری با الگوی «آموزش معکوس» انجام شد. آموزش­ها در هریک از گروه­های مورد مطالعه در 8 جلسه­ 90 دقیقه­ای و مطابق با اهداف پژوهش و فصل­ انتخاب شده از کتاب زیست‌شناسی دهم و در هر دو گروه توسط محقق صورت گرفت و در جلسه نهم آزمون‌ها برگزار شد. برای ارزیابی و تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها از نرم ‌افزار آماری SPSS₂₆ و آزمون‌های آماری (کولموگروف- اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و تی تست) استفاده شد.
یافته‌ها: داده‌های حاصل از پیش‌آزمون و پس‌آزمون در بین دانش‌آموزان، با هدف تأثیر آموزش معکوس به روش چندرسانه‌ای بر پیشرفت و انگیزش تحصیلی درس زیست‌شناسی دانش‌آموزان پایه دهم و تفاوت این روش با روش آموزش سنتی، در دو سطح توصیفی و استنباطی تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی درس زیست‌شناسی دانش‌آموزان پایه دهم تأثیر معنی داری داشته است(P< 0/005). همچنین با توجه به میانگین محاسبه شده برای نمرات گروه‌ها، این تفاوت به نفع گروه دانش‌آموزانی بوده که تحت آموزش معکوس قرار داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی آموزش به روش معکوس که یک روش نوین برای آموزش و یادگیری است می‌تواند باعث تسهیل و بهبود یادگیری شود. کلاس معکوس الکترونیکی با داشتن ویژگی‌هایی چون استفاده از یادگیری فعال، همیاری و همکاری، بحث گروهی، تعاملی بودن، تمرین و دریافت بازخورد، می‌تواند باعث پویاتر شدن کلاس درس شود و همین امر می‌تواند انگیزه یادگیری و عملکرد فراگیران را ارتقا ببخشد. با توجه به نتایج مثبت ارائه شده در این پژوهش، پیشنهاد می‌شود که دروس دیگر علوم تجربی نیز از لحاظ اثربخشی این روش آموزشی مورد سنجش و ارزیابی قرار بگیرند و نیز پیشنهاد می‌شود این اثر بخشی به‌صورت مقایسه‌ای در میان جامعه آماری دختران و پسران صورت گیرد تا میزان یادگیری و علاقمندی دانش‌آموزان دختر و پسر با یکدیگر مقایسه گردد.

کلیدواژه‌ها

• آموزش معکوس
• پیشرفت تحصیلی
• انگیزش تحصیلی
• زیست شناسی

موضوعات

• آموزش الکترونیکی- مجازی

عنوان مقاله [English]

The Effect of Multimedia Flipped Teaching on Students' Motivation and Academic Progress in Biology

نویسندگان [English]

• H. Dehghan ¹
• L. Mahdavi ²
• Z. Zare ²

¹ Senior expert and teacher of Biology, Taft, Yazd, Iran

² Department of Biology Education, Farhangian University, PO Box 889-14665, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Background and Objectives: Teaching in the flipped learning method is a relatively new approach in the world that involves students in learning, and the main role of the teacher in this method is educational design. Considering the importance of experimental science courses in the national curriculum and since biology as one of the experimental science courses has an important role in health, hygiene, industry, environment, etc., it seems necessary to deal with the new model of education in learning this lesson. The present study was conducted with the aim of investigating the effect of reverse teaching using multimedia method on the motivation and academic progress of students in the biology course according to previous studies in this field.
Methods: The research was semi-experimental with two experimental and control groups. The statistical population included male students of the 10th grade of experimental sciences in Taft, Yazd province in the academic year of 2023-2024. The study sample consisted of 45 people who were selected by the "available sampling" method and were randomly assigned to the experimental and control groups (22,23 participants). The instruments for measuring the variables were the researcher-made academic achievement test and Harter's standard academic motivation questionnaire. The validity of the tool developed by the researcher was determined eliciting the opinions of expert teachers and their reliability was determined by retesting. The research implementation method was based on comparative teaching between the tested groups. In this research, the teaching topic was selected from the fourth chapter of the 10th grade biology book titled "Circulation of substances in the body". In the class of the control group, teaching was done through the conventional traditional methods of biology lessons, while in the class of the experimental group, class management and teaching were done based on the design of the learning unit with the model of " flipped learning ".The training in each of the studied groups was conducted in 8 sessions of 90 minutes in accordance with the objectives of the research and the chapters selected from the 10th biology book and in both groups by the researcher. And the test was taken in the ninth session. SPSS26 statistical software and statistical tests (Kolmogorov-Smirnov, Pearson correlation and t-test) were used to analyze the data.
Findings: The data obtained from the pre-test and post-test among the students were analyzed at two descriptive and inferential levels, with the aim of the effect of flipped learning method on the progress and academic motivation of the biology course of the tenth-grade students and the difference between this method and the traditional teaching method. The results showed that flipped learning had a significant effect on the academic motivation and academic progress of tenth grade students in biology (P<0.005). Also, according to the mean values for the two groups, this difference was in favor of the group of students who were under flipped learning.
Conclusion: In general, flipped learning is a new method for teaching and learning and can facilitate and improve learning. According to the positive results presented in this research, it is suggested that other courses of experimental sciences should also be measured and evaluated in terms of the effectiveness of this educational method, and it is also suggested that this effect be compared among the statistical population of girls and boys to compare the level of learning and interest of male and female students.

کلیدواژه‌ها [English]

• Flipped learning
• academic achievement
• academic motivation
• Biology

COPYRIGHTS 
© 2024 The Author(s).  This is an open-access article distributed under the terms and conditions of the Creative Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0) (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/)