جامعه شناسی فناوری آموزش
حسین افلاکی فرد؛ محمد قلعه نوی؛ صفی اله رمضان خانی
چکیده
پیشینه و اهداف: زنان سرپرست خانوار زنانی عهده دار تأمین معاش مادی و معنوی خود و اعضای خانوار هستند. این زنان بدون حضور منظم و یا حمایت یک مرد بزرگسال سرپرستی خانوار را بر عهده میگیرند و مسئولیت اداره اقتصادی خانواده، تصمیمگیریهای عمده و حیاتی با آنهاست. این زنان به دلیل ایفای نقش دوگانه (پدر و مادر) برای فرزندان با مشکلاتی ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: زنان سرپرست خانوار زنانی عهده دار تأمین معاش مادی و معنوی خود و اعضای خانوار هستند. این زنان بدون حضور منظم و یا حمایت یک مرد بزرگسال سرپرستی خانوار را بر عهده میگیرند و مسئولیت اداره اقتصادی خانواده، تصمیمگیریهای عمده و حیاتی با آنهاست. این زنان به دلیل ایفای نقش دوگانه (پدر و مادر) برای فرزندان با مشکلاتی از قبیل از دست دادن درآمد، تربیت فرزندان، اداره امور خانه، کار در خارج از خانه با دستمزد پایین و ... مواجه شده و تحمل این مشکلات زندگی به سبب سبک زندگی متفاوتی که نسبت به سایر زنان دارند منجر به عواملی شده که در آنها رخنمایی کرده است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه سرسختی روانشناختی، تمایزیافتگی خود و فرسودگی روانشناختی در زنان سرپرست خانوار و عادی شهر مرودشت است.روشها: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش علّی- مقایسهای است. جامعه آماری این پژوهش شامل زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد شهر مرودشت بود. گروه نمونه متشکل از 80 نفر در دو گروه (40نفر زنان سرپرست خانوار و40 نفر زنان عادی) است که با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند؛ ابزار گردآوری داده ها جهت بررسی میزان سرسختی روانشناختی پرسشنامه کوباسا و همکاران بود که روایی صوری و محتوایی آن در پژوهشهای مختلف مناسب گزارش شده است. همچنین میزان پایایی این ابزار به شیوه آلفای کرونباخ مطلوب بهدست آمد. برای سنجش تمایزیافتگی از مقیاس تمایزیافتگی خود (DSI) استفاده شد که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. فرسودگی روانشناختی زنان هم از طریق پرسشنامه اسمتس مورد سنجش قرار گرفت که روایی و پایایی این پرسشنامه در گروههای مختلف جمعیت شناختی، ارزیابی شد. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که سؤالات هر بعد، توصیفگر همان بعد بوده و پرسشنامه از همسانی درونی مناسبی برخوردار است. دادههای گردآوریشده در دو سطح مورد تجزیهوتحلیل (آمار توصیفی و آمار استنباطی) قرار گرفت. در سطح آمار از میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون تحلیل مانوا استفاده شد.یافتهها: با توجه جدول توزیع حجم نمونه آماری براساس سن، درگروه زنان سرپرست خانوار (00/35 درصد) افراد کمتر از 30 سال و (5/12 درصد) افراد بیشتر از 40 سال سن داشتهاند. در گروه زنان عادی (00/30 درصد) زنان کمتر از 30 سال و (00/20 درصد) زنان بیشتر از 40 سال سن داشتهاند. طبق جدول توزیع حجم نمونه آماری از نظر تحصیلات (00/35 درصد) زنان سرپرست خانوار زیر دیپلم و (00/65 درصد) بالای دیپلم بودهاند و در گروه زنان عادی (5/32 درصد) زیر دیپلم و (5/67 درصد) بالای دیپلم بودهاند. نتایج نشان داد که بین سرسختی روانشناختی و ابعاد آن در زنان سرپرست خانوار و عادی تفاوت معناداری وجود دارد. بین تمایزیافتگی خود و ابعاد در زنان سرپرست خانوار و عادی تفاوت معناداری وجود ندارد. بین فرسودگی روانشناختی و ابعاد آن در زنان سرپرست خانوار و عادی تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین سرسختی روانشناختی و فرسودگی روانشناختی در بین زنان سرپرست خانواده بیشتر از زنان عادی است.نتیجهگیری: نتایج این پژوهش میتواند مورداستفاده سازمانهای ذیربط با زنان سرپرست خانوار و محققین علاقهمند به این حوزه قرار گیرد.
جامعه شناسی فناوری آموزش
فیض الله منوری فرد؛ امیر حسین علی بیگی
چکیده
پیشینه و اهداف: مهارتهای اندیشه گری انتقادی دارایی های ذهنی ارزشمندی هستند که هر فرد مستقلی باید به آنها مجهز باشد. مهارت های اندیشه گری انتقادی به افراد کمک می کند تا به جای انجام اقدامات واکنشی، قبل از انجام هر فعالیتی پیامدهای ناشی از آن را پیشبینی کنند. مجهز بودن افراد به مهارت های اندیشه گری انتقادی ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: مهارتهای اندیشه گری انتقادی دارایی های ذهنی ارزشمندی هستند که هر فرد مستقلی باید به آنها مجهز باشد. مهارت های اندیشه گری انتقادی به افراد کمک می کند تا به جای انجام اقدامات واکنشی، قبل از انجام هر فعالیتی پیامدهای ناشی از آن را پیشبینی کنند. مجهز بودن افراد به مهارت های اندیشه گری انتقادی نه تنها از اهمیت ویژه ای برای خود آنها، بلکه برای اطرافیان و نسلهای آینده نیز برخوردار است؛ زیرا، افرادی که دارای سطوح پایینی از مهارتهای اندیشه گری انتقادی هستند دست به اقداماتی می زنند که مبتنی بر تحلیل عمیق مسائل و پیامدهای ناشی از اجرای آن نیست که این امر به نوبه خود، دیگران را نیز در معرض خطر قرار می دهد. از اینرو، پرورش مهارت های اندیشهگری انتقادی در میان هنرجویان رشته های فنی و حرفهای کشاورزی با توجه به ماهیت و اهداف این رشته ها از اهمیت ویژهای برای مقابله با مشکلات و نابسامانی های بخش کشاورزی برخوردار است. با در نظر گرفتن این نکته، تلاشهای بسیاری برای توسعه و نهادینه سازی این مهارتها در هنرجویان کشاورزی انجام شده است. با این وجود، این تلاش ها به اهداف خود نرسیده و بخش کشاورزی همچنان با چالش های بیشماری روبرو است. گروه پژوهش بر این باور است که پایین بودن مهارتهای اندیشه گری انتقادی در هنرجویان کشاورزی به دلیل توجه بیش از اندازه پژوهشهای این حوزه بر مسائل آموزشی و محیط خرد درون مدرسه است؛ در حالی که محیط بیرونی و ویژگیهای جمعیت شناختی طبق انگارههای شناختی اجتماعی بندورا و نظام های خودکار لومان جایگاه ویژهای در پرورش مهارتهای اندیشه گری انتقادی دارد. با چنین استدلالی، این پژوهش تلاش میکند که مهمترین عاملهای جمعیت شناختی اثرگذار بر مهارتهای اندیشه گری انتقادی هنرجویان رشته های کشاورزی را شناسایی کند تا از این طریق به بهبود برنامه ریزی های آموزشی و تقویت مهارتهای اندیشه گری انتقادی در هنرجویان کشاورزی یاری رساند.روشها: با توجه به هدف، از روش تحقیق کمّی در این پژوهش استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل هنرجویان فنی و حرفهای کشاورزی ایران بود (5720 =N). از میان آنها، 282 هنرجو با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای چند مرحلهای بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از آماره نسبت روایی محتوا (75/ 0 CVR≥) و ضریب آلفای کرونباخ (71/0 ≤ α) تأیید شد. پرسشنامه دارای سه بخش بدین شرح بود: الف) بخش راهنما که در آن نحوه پاسخگویی به پرسشها توسط پاسخگویان تشریح شده بود؛ ب) بخش مربوط به ویژگیهای جمعیت شناختی؛ و ج) بخش مربوط به ارزیابی مهارتهای اندیشه گری انتقادی هنرجویان کشاورزی. در بخش سوم پرسشنامه از پاسخگویان خواسته شد که میزان موافقت خود را با هر یک از گویههای پرسشنامه با دادن نمرهای از 1 (کمترین موافقت) تا 10 (بیشترین موافقت) در مقیاس فاصلهای مشخص کنند. در نهایت امتیازات بهدست آمده مبنای تجزیه و تحلیل های بعدی در محیط نرمافزار SPSSVer20 قرار گرفت.یافتهها: یافتههای تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد که بین هنرجویان هنرستانهای مورد مطالعه از نظر مهارت ارزیابی انتقادی مشکلات و اجرای عملی ایدهها و انگارهها تفاوت معنیداری در سطح پنج درصد خطا وجود دارد. با این وجود، تفاوت معنیداری بین هنرجویان از نظر نابرابریهای آموزشی مشاهده نشد. در بین ویژگیهای مورد بررسی، جنسیت (مرد یا زن بودن) و محل سکونت (روستایی یا شهری بودن) تفاوت معنیداری در مهارتهای اندیشهگری هنرجویان ایجاد نکرد. در مقابل، سابقه کار کشاورزی بهطور معنیداری موجب ایجاد تفاوت در مهارتهای اندیشهگری هنرجویان شد.نتیجهگیری: یکی از نقاط ضعف پژوهشهای پیشین درباره مهارتهای اندیشهگری انتقادی فراگیران، استفاده از ابزارها و شاخصهای یکسان برای ارزیابی مهارتهای اندیشهگری انتقادی برای تمام رشتههای تحصیلی علیرغم تفاوت در محتوا و ماهیت آنها است. با چنین دیدگاهی، این پژوهش با مبنا قرار دادن پژوهشهای کالما و کاترونی-بایرد (Calma, Cotronei-Baird) (2021)، چهار مهارت ارزیابی انتقادی مشکلات، توسعه و ارائه استدلالها، اجرای ایدهها و انگارهها برای یک زمینه واقعی، و آمیختن ایدهها و انگارهها را بهعنوان چهار مهارت اصلی رشتههای فنی و حرفهای کشاورزی شناسایی کرد. با توجه به مهارتهای چهارگانه شناسایی شده، مصداقهای عینی برای آنها تعریف و در قالب یک ابزار کاربردی برای پژوهشهای آینده ارائه شد. همچنین، یافتههای این پژوهش نشان داد که مهارتهای اندیشهگری انتقادی هنرجویان تنها تابع مسائل آموزشی و محدود به محیط مدرسه (محیط خرد) نیستند؛ بلکه عاملهای گوناگون دیگری بر آنها اثرگذارند که برنامه ریزان آموزشی در برنامه ریزی های خود برای توسعه مهارتهای اندیشه گری انتقادی فراگیران باید به آنها توجه داشته باشند.
جامعه شناسی فناوری آموزش
فهیمه گندمی حسنارودی؛ سید مهدی سجادی
چکیده
در حال حاضر تکنولوژی دیجیتال، با تسهیل ارتباطات و تعاملات، به معلمان کمک کرده است تا از انزوای حرفهای خلاصی یابند. در دنیای دانشمحور کنونی، معلمان به عنوان یادگیرندگان، در جستجوی منابع فهم و دانش به منظور اثربخشتر نمودن تدریس خود و در نتیجه بهبود یادگیری دانشآموزان، در اجتماعات یادگیری حرفهای، حضور مییابند. در حقیقت، ...
بیشتر
در حال حاضر تکنولوژی دیجیتال، با تسهیل ارتباطات و تعاملات، به معلمان کمک کرده است تا از انزوای حرفهای خلاصی یابند. در دنیای دانشمحور کنونی، معلمان به عنوان یادگیرندگان، در جستجوی منابع فهم و دانش به منظور اثربخشتر نمودن تدریس خود و در نتیجه بهبود یادگیری دانشآموزان، در اجتماعات یادگیری حرفهای، حضور مییابند. در حقیقت، اجتماعات یادگیری حرفهای، به منزلهی بستری برای رشد و بالندگی حرفهای معلمان، متجلی شده است. هدف پژوهش حاضر، کشف دستاوردهایی است که حضور در اجتماعات یادگیری برای معلمان به ارمغان میآورد. نگارندگان با استفاده از روش سنتزپژوهشی، به تلفیق پیشینهی پژوهشی در این زمینه دست زدهاند. یافتهها حکایت از آن دارد که شرکت در اجتماعات یادگیری پیامدهای ارزندهای را برای معلمان به همراه داشته است.
جامعه شناسی فناوری آموزش
حمیدرضا آراسته؛ یاسین سعیدی
چکیده
تدوین پایاننامه یکی از مهمترین بخشهای آموزش در مقطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاهها است. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رضایت دانشجویان کارشناسی ارشد از سبکهای نظارتی و تعاملی استادان راهنما انجام شد. روش پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی بود. جامعهی آماری را کلیه دانشجویان دکتری ورودی سال تحصیلی 92-91 و 93-92 دختر و پسر رشتههای ...
بیشتر
تدوین پایاننامه یکی از مهمترین بخشهای آموزش در مقطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاهها است. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رضایت دانشجویان کارشناسی ارشد از سبکهای نظارتی و تعاملی استادان راهنما انجام شد. روش پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی بود. جامعهی آماری را کلیه دانشجویان دکتری ورودی سال تحصیلی 92-91 و 93-92 دختر و پسر رشتههای علوم انسانی، علوم پایه و فنی و مهندسی دانشگاههای دولتی شهر تهران که در دو سال اخیر از پایاننامه کارشناسی ارشد خود دفاع نموده بودند تشکیل داد (3092N= ). با استفاده از فرمول نمونهگیری کوکران 342 نفر بهعنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامهی محققساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه از طریق متخصصان به دست آمد و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شد که ضریب 872/0 نشان از سطح قابل قبول ابزار تحقیق بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آزمون t تک نمونهای استفاده شد. بر اساس نتایج بهدست آمده، دانشجویان از هیچیک از سبکهای نظارتی استادان راهنما رضایت نداشتند. در رابطه با سبکهای تعاملی نیز، دانشجویان سبک تعاملی افقی را بهعنوان مهمترین سبک تعاملی برگزیدند. در خصوص سبکهای نظارتی، استفاده از سبکهای تلفیقی و در خصوص سبکهای تعاملی، استفاده از سبک افقی و سبک مثبت و پویا به استادان راهنما پیشنهاد میشود.
جامعه شناسی فناوری آموزش
حسن قلاوندی؛ معصومه علی زاده
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط دانشجویان دانشگاه ارومیه بود. بدین منظور مدل پذیرش فناوری گسترشیافته و متغیرهای اضطراب و خودکارآمدی رایانه، حمایت سازمانی و ارزشهای فرهنگی (ابهام گریزی و فاصله قدرت) وارد آن شدند. 295 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی این دانشگاه به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسشنامه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط دانشجویان دانشگاه ارومیه بود. بدین منظور مدل پذیرش فناوری گسترشیافته و متغیرهای اضطراب و خودکارآمدی رایانه، حمایت سازمانی و ارزشهای فرهنگی (ابهام گریزی و فاصله قدرت) وارد آن شدند. 295 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی این دانشگاه به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند. نتایج تحقیق نشان داد که سازههای مدل پذیرش فناوری قادر به پیشبینی تصمیم به استفاده از رایانه هستند و 18 درصد از تغییرات تصمیم به استفاده را پیشبینی میکنند. خودکارآمدی رایانه اثر مثبت و اضطراب رایانه اثر منفی بر سهولت استفاده ادراک شده داشت. ابهام گریزی و فاصله قدرت دارای اثر مثبت بر اضطراب رایانه و ابهام گریزی دارای اثر منفی بر خودکارآمدی رایانه بود. اثر حمایت سازمانی بر اضطراب رایانه منفی و بر خودکارآمدی رایانه مثبت ارزیابی شد. پژوهش حاضر نشان داد که عوامل فردی، سازمانی و فرهنگی بر پذیرش فناوری تأثیر دارند و لازم است برنامهریزان، تأثیر این عوامل را در سیاستهای خود در نظر بگیرند.
جامعه شناسی فناوری آموزش
سعید هداوند؛ جوانبخش علیرضا
چکیده
چکیده:در این پژوهش به بررسی رابطه یادگیری سازمانی و توسعه مهارتهای حرفهای مهندسان پرداخته شده است. پژوهش به شیوه توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را 188 نفر از مهندسان شرکت الکتروسیستم فارس تشکیل میدهند. از آنجا که حجم جامعه مورد مطالعه زیاد نیست، لذا کل جامعه به عنوان نمونه آماری در نظر ...
بیشتر
چکیده:در این پژوهش به بررسی رابطه یادگیری سازمانی و توسعه مهارتهای حرفهای مهندسان پرداخته شده است. پژوهش به شیوه توصیفی- همبستگی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را 188 نفر از مهندسان شرکت الکتروسیستم فارس تشکیل میدهند. از آنجا که حجم جامعه مورد مطالعه زیاد نیست، لذا کل جامعه به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شده است. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه ارزیابی یادگیری سازمانی و سنجش مهارتهای حرفهای استفاده گردید. برای اطمینان از روایی پرسشنامهها از نظرات متخصصان بهره گرفته شد. برای تعیین پایایی پرسشنامهها نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب پایایی به دست آمده برای پرسشنامه یادگیری سازمانی 93/0 و برای پرسشنامه مهارتهای حرفهای87/0 برآورد شد که پایایی مناسب آن را نشان میدهد. دادههای گردآوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاکی از آن است که بین مؤلفههای یادگیری سازمانی و توسعه مهارتهای حرفهای مهندسان رابطه معنیداری برقرار است. انجام تحلیل رگرسیون نیز نشان میدهد که مؤلفههای یادگیری سازمانی پیشبینی کننده معناداری برای توسعه مهارتهای حرفهای هستند. مجذور ضریب 476/0 نشانگر آن است که 6/47 درصد از پراکندگی مشاهده شده در توسعه مهارتهای حرفهای را یادگیری سازمانی تبیین میکند.
جامعه شناسی فناوری آموزش
سیاوش طالع پسند؛ فاتیما علیجانی؛ ایمان بیگدلی
چکیده
بسیاری از پژوهشگران نشان دادهاند که برای درک بهتر انگیزش دانشآموزان هدفهای اجتماعی را باید همراه با هدفهای تحصیلی مورد مطالعه قرار داد. در حالی که نظریه جهتگیری هدف پیشرفت اجتماعی در مطالعات غربی مورد توجه ویژهای قرار گرفته است، معلوم نیست آیا این نظریه در سایر زمینههای فرهنگی و قومی قابل کاربست است یا نه. هدف ...
بیشتر
بسیاری از پژوهشگران نشان دادهاند که برای درک بهتر انگیزش دانشآموزان هدفهای اجتماعی را باید همراه با هدفهای تحصیلی مورد مطالعه قرار داد. در حالی که نظریه جهتگیری هدف پیشرفت اجتماعی در مطالعات غربی مورد توجه ویژهای قرار گرفته است، معلوم نیست آیا این نظریه در سایر زمینههای فرهنگی و قومی قابل کاربست است یا نه. هدف این مطالعه رواسازی نسخه فارسی مقیاس جهتگیری هدف پیشرفت اجتماعی و آزمون این نظریه در بافت تحصیلی دانشآموزان ایرانی بود. در کل 403 دانشآموز (159 دختر و 244 پسر) از مقطع دبیرستان در این مطالعه شرکت کردند. شرکت کنندگان مقیاس جهت گیری هدف پیشرفت اجتماعی و پرسشنامه هدف پیشرفت را تکمیل کردند. تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی سؤال- نمره کل و تحلیل اعتبار برای بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس جهتگیری هدف پیشرفت اجتماعی اجرا شد. افزون بر آن، به منظور بررسی شواهد روایی تحلیل عاملی تاییدی اجرا شد. از مدل پاسخ مدرج در نظریه سؤال- پاسخ برای مقایسه برآورد پارامترها استفاده شد. تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مدل فرضی هدفهای پیشرفت اجتماعی را تأیید کردند. برازندگی مدل سه عاملی تأیید شد و برای یک نسخه کوتاه شده 13 سؤالی جهتگیری هدف اجتماعی یک ساختار سه عاملی به دست آمد. تحلیل مدل پاسخ مدرج نشان داد که تابع آگاهی در انتهای بالایی مقیاس افزایش یافته و جهتگیری پیشرفت اجتماعی در آن ناحیه دقیقتر اندازه گیری میشود. روایی همگرا نیز برای نسخه جدید هدفهای پیشرفت اجتماعی گزارش شد. یافتههای ما در کل چارچوب سه عاملی نظریه جهتگیری هدف پیشرفت اجتماعی را در دانشآموزان ایرانی تأیید میکردند. هماهنگ با نظریه جهتگیری هدف پیشرفت تحصیلی، یافتههای ما نشان دادند که هدفهای تبحری، عملکردگرا و اجتناب از عملکرد در زمینه اجتماعی با هدفهای تحصیلی رابطه مثبت دارند.
جامعه شناسی فناوری آموزش
صادق رحیمی شعر باف
چکیده
این مقاله با استفاده از نتایج حاصل از انجام یک طرح تحقیقاتی در زمینه مطالعه الگوریتمهای سیستم آموزشی فعال، در دانشکده ریاضی دانشگاه صنعتی شاهرود، تهیه شده است. در این تحقیق یک روش بهینه و پویای آموزشی، مبتنی بر روش آموزش مشارکتی ترکیبی با استفاده از مزایای شیوه آموزشی مباحثه حوزههای علمیه، ارایه شده است. این مقاله شامل دو ...
بیشتر
این مقاله با استفاده از نتایج حاصل از انجام یک طرح تحقیقاتی در زمینه مطالعه الگوریتمهای سیستم آموزشی فعال، در دانشکده ریاضی دانشگاه صنعتی شاهرود، تهیه شده است. در این تحقیق یک روش بهینه و پویای آموزشی، مبتنی بر روش آموزش مشارکتی ترکیبی با استفاده از مزایای شیوه آموزشی مباحثه حوزههای علمیه، ارایه شده است. این مقاله شامل دو بخش اصلی میباشد. بخش اول شامل بیان ویژگی روشهای مختلف آموزشی و تحلیل آموزش مشارکتی پویا است و بخش دوم حاوی تبیین روش مباحثه و ارایه یک مدل اجرایی برای آموزش مشارکتی پویا به همراه طرح درس استاد- دانشجو و جدول ارزیابی گروهی میباشد.