مقاله پژوهشی
محیط های یادگیری مبتنی بر فناوری
محمدصادق طاهر طلوع دل؛ زینت امینی فر
چکیده
ویژگی‌های کالبدی مدارس ازجمله مباحث مهم در ارتقای کیفیت آموزش و یادگیری است. شرایط نامناسب محیط مدارس و عدم هماهنگی بنا با محیط اطراف لزوم توجه به مسائل آسایش محیطی را دوچندان مینماید. پژوهش حاضر با هدف بازشناسانی معیارهای آسایش محیطی و ارائه راهکارهایی برای ارتقای کیفی کالبد مدارس مبتنی بر بهبود یادگیری دانشآموزان، انجام ...
بیشتر
ویژگی‌های کالبدی مدارس ازجمله مباحث مهم در ارتقای کیفیت آموزش و یادگیری است. شرایط نامناسب محیط مدارس و عدم هماهنگی بنا با محیط اطراف لزوم توجه به مسائل آسایش محیطی را دوچندان مینماید. پژوهش حاضر با هدف بازشناسانی معیارهای آسایش محیطی و ارائه راهکارهایی برای ارتقای کیفی کالبد مدارس مبتنی بر بهبود یادگیری دانشآموزان، انجام شده است. روش تحقیق پیمایشی است و جامعة آماری مورد بررسی دو گروه میباشند. گروه اول متخصصان رشته‌های معماری و روانشناسی دانشگاه‌های تهران و گروه دوم دبیران و هنرآموزان مشغول به فعالیت در سال تحصیلی 1394-1393 در شهرستان زاهدان هستند. گروه متخصصان مورد مصاحبه قرارگرفته، طبق روش دلفی1 12 نفر بودهاند و حجم نمونه گروه دوم 310 نفر به روش نمونه‌گیری خوشهای چندمرحله‌ای تعیین‌شده است. استخراج متغیرهای تأثیرگذار با استفاده از پیشینة تحقیق و مصاحبه با متخصصان صورت گرفته است. در مرحلة دوم پرسشنامهای بر پایة متغیرهای به‌دست‌آمده تهیه شده و از آن برای سنجش دیدگاه دبیران استفاده گردید. آنچه از تحلیل دادههای حاصل از پرسشنامه به دست آمد بیانگر این مطلب است که از میان عوامل تأمین‌کنندة آسایش محیطی، به ترتیب اهمیت پنج عامل شامل: استفاده از نور طبیعی، تعبیة پنجرة مناسب، کنترل دما، توجه به کیفیت هوا و کاهش آلودگیهای صوتی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت یادگیری در فضاهای آموزشی هستند. در تحقیقات پیشین اغلب بهصورت کیفی به تأثیر نور، دما، تهویه و صوت پرداخته شده است. در برخی موارد نیز تأثیر یکی از عوامل بر یادگیری مورد بررسی قرار گرفته است و معیار سنجش نمرات دانشآموزان یا دیدگاه آنها بوده است؛ اما در این پژوهش تأثیر پنج عامل محیطی بر یادگیری بهصورت کمّی و در قالب متغیر کلی آسایش محیطی مدارس بررسی شده است. در پایان توجه به هرکدام از مؤلفه‌های مؤثر در قالب راهکارهای معماری فضاهای آموزشی در راستای ارتقای یادگیری کاربران ارائه شده است.
مقاله پژوهشی
آموزش الکترونیکی- مجازی
موسی پیری؛ رقیه شاهی
چکیده
این پژوهش باهدف "بررسی تأثیر آموزش چندرسانهای بر درگیری تحصیلی دانشآموزان پایة ششم کلاسهای چندپایه عشایری در درس علوم تجربی" انجام‌گرفته است. روش پژوهش شبهآزمایشی است که در اجرای آن از طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. شرکت‌کنندگان پژوهش شامل40 نفر (19 دختر و 21 پسر ) از دانشآموزان پایة ششم ابتدایی عشایری ...
بیشتر
این پژوهش باهدف "بررسی تأثیر آموزش چندرسانهای بر درگیری تحصیلی دانشآموزان پایة ششم کلاسهای چندپایه عشایری در درس علوم تجربی" انجام‌گرفته است. روش پژوهش شبهآزمایشی است که در اجرای آن از طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل استفاده شد. شرکت‌کنندگان پژوهش شامل40 نفر (19 دختر و 21 پسر ) از دانشآموزان پایة ششم ابتدایی عشایری بودند که به شیوة نمونه‌گیری تصادفی خوشهای چندمرحله‌ای انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. از ابزار درگیری تحصیلی اعتباریابی شده با روایی و پایایی معین برای گردآوری دادهها استفاده شد. روایی صوری و محتوایی آن بررسی و ضریب پایایی 83/0 برآورد گردید. دادهها با بهره‌گیری از آمار توصیفی و استنباطی تحت نرم‌افزارspss توصیف و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بین درگیری تحصیلی (رفتاری، علمی، روان‌شناختی و شناختی ) دانشآموزان گروه‌های آزمایش و کنترل تفاوت معنیدار وجود دارد ( 05/0 p < ) و میانگین نمرات درگیری تحصیلی دانشآموزان آموزش‌دیده با روش چندرسانهای بالاتر بود. اما، بین میزان درگیری تحصیلی دانشآموزان دختر و پسر گروه آزمایش، تفاوت معنیدار وجود ندارد (05/0< p )؛ بنابراین، میزان تأثیرگذاری شیوة آموزش چندرسانهای بر دانشآموزان دختر و پسر تقریباً به یک اندازه است.
مقاله پژوهشی
فناوری آموزش- دوره متوسطه
مریم صباغان؛ جهان شاهی بیگباغی؛ محمدرضا امام جمعه
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، آموزش شیمی سبز با طراحی و اجرای آزمایشهای سبز در مبحث استوکیومتری شیمیمتوسطه است. طرح آزمایشی از نوع پیشآزمون- پسآزمون بوده است. انتخاب دبیرستان محل اجرای طرح و انتخاب کلاس ها و اختصاص آنها به گروه های آزمایش و کنترل تصادفی است و دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه شهر جعفرآباد می باشد. روش کار پژوهش در دو مرحله ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش، آموزش شیمی سبز با طراحی و اجرای آزمایشهای سبز در مبحث استوکیومتری شیمیمتوسطه است. طرح آزمایشی از نوع پیشآزمون- پسآزمون بوده است. انتخاب دبیرستان محل اجرای طرح و انتخاب کلاس ها و اختصاص آنها به گروه های آزمایش و کنترل تصادفی است و دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه شهر جعفرآباد می باشد. روش کار پژوهش در دو مرحله و به صورت عملی که در مرحلة اول، آزمایش چسبسازی جهت آموزش عملی مبتنی بر شیمی سبز، توسط گروه آزمون و در مرحلة دوم آزمایش صابونیشدن که با توجه به جنبههای نگرشی موضوع و مبحث استوکیومتری بسیاری از اهداف شیمی سبز را در بر میگرفت، انجام شد. آزمایش صابونی شدن بدون در نظر گرفتن اهداف شیمی سبز برای گروه کنترل انجام شد. دادههای مورد نیاز پژوهش برای حیطه شناختی بهصورت سؤالات چهار گزینهای، حیطة مهارتی بهصورت چکلیست مشاهدات و حیطة نگرشی فراگیران، ترسیم نقاشیِ باز در راستای شیمی سبز جمعآوری شده است. جامعة آماری پژوهش، شامل گروهآزمون (30نفر) و گروهکنترل (30 نفر) فراگیران متوسطة دورة دوم میباشد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که از بین 12 اصل شیمی سبز، فراگیران اهداف مربوط به اصول 1-2-3-4-6-7-11 و 12 را یاد گرفتهاند و مورد توجهشان قرارگرفته است. همچنین آموزش بر اساس اهداف شیمی سبز، در تربیت دانشآموزانی مسئول، پرورش خلاقیت، تشویق و ایجاد انگیزه در آنها برای مطالعه و پژوهش در زمینة شیمی سبز و جایگزین کردن روشهای سبز به جای روشهای سنتی در انجام واکنشها نقش بهسزایی دارد، و فراگیران راههای کاهش مصرف انرژی، به حداقل رساندن ضایعات و استفاده از کمترین مواد شیمیایی را بدون اُفت کیفیت محصول یاد میگیرند.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی درسی
مهدی خاک‌زند؛ سعید بابایی
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه‌ی راهکاری برای طراحی فضای باز در محیط‌های آموزشی کودکان با تأکید بر ارتقای یادگیری بوده است. راهکاری که برخلاف سایر تحقیقات تنها به یک عامل نپرداخته و متشکل از مجموعه‌ای از مهم‌ترین عوامل کاربردی برای طراحان در این زمینه میباشد. ابتدا با شناخت مؤلفه‌های مؤثر بر فضای باز مختص کودکان و ارتباط آن ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه‌ی راهکاری برای طراحی فضای باز در محیط‌های آموزشی کودکان با تأکید بر ارتقای یادگیری بوده است. راهکاری که برخلاف سایر تحقیقات تنها به یک عامل نپرداخته و متشکل از مجموعه‌ای از مهم‌ترین عوامل کاربردی برای طراحان در این زمینه میباشد. ابتدا با شناخت مؤلفه‌های مؤثر بر فضای باز مختص کودکان و ارتباط آن با یادگیری بستری برای مطالعه فراهم شد. بر همین اساس با معرفی نظریه (Seven Cs) که شامل *(C1: character, C2: context, C3: connectivity, C4: change, C5: chance, C6: clarity, C7: challenge) می‌شود، به‌عنوان راهکاری مناسب و تحلیل نقش آن در رشد فکری کودکان از منظر محیطی پرداخته شده است. نظریه‌ای که حاصل تلاشی چندین ساله به روش میدانی و تجربی بوده است و بیان می‌دارد که با استفاده از این شیوه می‌توان محیطی مطلوب و متناسب با اهداف آموزشی، یعنی افزایش سطح کیفی یادگیری و بازدهی مؤثر برای کودکان فراهم کرد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از نوع تحلیل محتوای جهت‌دار است که در پی توسعه و بسط یک نظریه برای بهره‌وری بیشتر از آن گام برمی‌دارد. ابتدا منابع و اسناد کتابخانه‌ای مرتبط مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و پس‌ازآن عوامل مؤثر محیطی بر کودکان استخراج شد. سپس این عوامل با نظریه مذکور سنجیده شد و مشخص گردید که این دو در راستای یکدیگر حرکت می‌کنند. درنهایت چارچوب و اصولی برای طراحی فضاهای باز آموزشی ارائه شده است که با توجه به نیازهای متفاوت کودکان، می‌تواند راهنمای مناسبی برای طراحان باشد. چارچوبی که افزایش رضایت کودکان و بهره‌وری بیشتر از مفاهیم آموزشی و یادگیری هدفمند را به همراه دارد.
مقاله پژوهشی
فناوری آموزش- دوره ابتدایی
حسین پناهی؛ سعید موسوی پور
چکیده
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تأثیر چندرسانهای قرآن بر میزان یادگیری و یادداری بخش بخش خواندن کلمات، روخوانی و روان‌خوانی آیات دانشآموزان پسر با نیازهای ویژه ذهنی پایة ششم ابتدایی شهر اراک انجام شد. روش تحقیق از نوع شبهتجربی با پیشآزمون و پسآزمون و تعداد شرکت‌کنندگان در پژوهش 18 نفر از دانشآموزان با نیازهای ویژه ذهنی آموزشگاه ...
بیشتر
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تأثیر چندرسانهای قرآن بر میزان یادگیری و یادداری بخش بخش خواندن کلمات، روخوانی و روان‌خوانی آیات دانشآموزان پسر با نیازهای ویژه ذهنی پایة ششم ابتدایی شهر اراک انجام شد. روش تحقیق از نوع شبهتجربی با پیشآزمون و پسآزمون و تعداد شرکت‌کنندگان در پژوهش 18 نفر از دانشآموزان با نیازهای ویژه ذهنی آموزشگاه استثنایی نور بود؛ که بهصورت تصادفی به دو گروه 9 نفره تقسیم شدند. به‌منظور بررسی تغییرات حاصله، ابتدا یک پیشآزمون بر روی هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش و گروه گواه به مدت دو ماه (18 جلسة 45 دقیقه‌ای) به ترتیب تحت آموزش با چندرسانهای و آموزش به روش سنتی قرار گرفتند. بعد از پایان آموزش، از هر دو گروه پسآزمون به عمل آمد. سپس با استفاده از روش تحلیل اندازه‌گیری مکرر و واریانس چند متغیره، تحلیل دادهها انجام شد. یافته‌ها نشان دادند در بخش بخش خواندن آیات و روخوانی تفاوت معنی‌داری بین پیشآزمون و پس‌آزمون‌ها (یادگیری و یادداری) وجود دارد. همچنین تفاوت معناداری در تعامل بین پیشآزمون و پس‌آزمون‌ها (یادگیری و یادداری) در بین دو گروه آزمایش و گواه وجود دارد، یعنی گروه در این معناداری نقش دارد. هرچند در هر دو گروه تحت آموزش میزان یادگیری و یادداری از هنگام شروع آموزش بهبودیافته بود اما در مقایسة دو گروه، این گروه تحت آموزش چندرسانهای قرآن بود که نسبت به آموزش سنتی در مؤلفه‌های مورد بررسی موفق‌تر بودهاند.
مقاله پژوهشی
فناوری آموزش- دوره ابتدایی
فریدون یزدانی
چکیده
هدف از این پژوهش استخراج شاخص‌های ارزشیابی کتاب‌های درسی برای تهیه و ساخت ابزاری در جهت ارزشیابی کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی بود. روش تحقیق پیمایشی و جامعۀ آماری شامل منابع چاپی و الکترونیکی در حوزۀ معیارهای تدوین محتوا بین سال‌های 79 تا 94 و نیز آموزگاران ابتدایی شهرستان ملایر به تعداد 3150 نفر بود. از بین آموزگاران تعداد 380 نفر به شیوۀ ...
بیشتر
هدف از این پژوهش استخراج شاخص‌های ارزشیابی کتاب‌های درسی برای تهیه و ساخت ابزاری در جهت ارزشیابی کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی بود. روش تحقیق پیمایشی و جامعۀ آماری شامل منابع چاپی و الکترونیکی در حوزۀ معیارهای تدوین محتوا بین سال‌های 79 تا 94 و نیز آموزگاران ابتدایی شهرستان ملایر به تعداد 3150 نفر بود. از بین آموزگاران تعداد 380 نفر به شیوۀ در دسترس انتخاب شد. برای جمعآوری بخشی از دادهها، "پرسشنامۀ ارزشیابی کتاب‌های درسی" تهیه و پس از معتبرسازی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که ابزار از روایی صوری و محتوایی و نیز پایایی برخوردار است و می‌توان از آن در ارزشیابی کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی استفاده کرد. معلوم شد که کیفیت کتاب‌های درسی تحت مطالعه، در کل و نیز در رابطه با تک تک معیارها در حد خوبی است. نیز مشخص شد که معیارهای مربوط به مؤلفۀ تناسب محتوا با نگرشهای مذهبی، بیش از سایر معیارها در کتاب‌های یادشده رعایت شده است.
مقاله پژوهشی
فناوری آموزش- آموزش عالی
محسن کاملی؛ حمیدرضا عظمتی؛ فرزانه رمضی
چکیده
دروس طراحی معماری به‌عنوان مهم‌ترین دروس رشتة مهندسی معماری در مقطع کارشناسی حائز اهمیت بوده و به‌نوعی آیندة حرفهای معماران به‌واسطة این دروس رقم میخورد. در این مقاله مقایسه، تأثیر و میزان نزدیکی دروس طراحی معماری 2 و 4 در فعالیتهای حرفهای مهندسان معماری و بررسی مباحثی مانند اجرا، عملکرد، کارفرما، ایده پردازی و... در ...
بیشتر
دروس طراحی معماری به‌عنوان مهم‌ترین دروس رشتة مهندسی معماری در مقطع کارشناسی حائز اهمیت بوده و به‌نوعی آیندة حرفهای معماران به‌واسطة این دروس رقم میخورد. در این مقاله مقایسه، تأثیر و میزان نزدیکی دروس طراحی معماری 2 و 4 در فعالیتهای حرفهای مهندسان معماری و بررسی مباحثی مانند اجرا، عملکرد، کارفرما، ایده پردازی و... در آموزش و فعالیتهای حرفهای معماران مدنظر میباشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی-تحلیلی است. همچنین به جهت ارزیابی اطلاعات از روش کمّی و از تکنیک پیمایش(مشاهده و پرسشنامه) استفادهشده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان داده است که نزدیکی و ارتباط موضوعات طراحی معماری 2 باکارحرفهای، نسبت به موضوع درس طراحی معماری 4 بیشتر است و عناوین مورد تدریس در طراحی معماری 4 با آنچه دانشآموختگان در فعالیت حرفهای خود تجربه می‌کنند فاصلة زیادی دارد. همچنین توجه به مسائل اجرایی، عملکرد و ایدهپردازی مؤثرترین موارد در کار حرفهای بهحساب میآیند که به این موضوع در دانشگاهها کمتر توجه می‌شود. از طرفی ارتقای کیفی دروس ساختمان و معماری در دانشگاهها، جهت تقویت معماران حرفهای ضروری به نظر میرسد.
