فناوری آموزش- آموزش عالی
سمیه بیطرف؛ محسن کاملی؛ بهرام صالح صدق پور
چکیده
پیشینه و اهداف: با توجه به گسترش مکانی- محتوایی حوزههای دانش، توجه به رویکردهای نو در آموزش، با تأکید بر فرصتها و محدودیتها، ضروری است. بنابراین، در این مقاله ارائۀ الگوی آموزشی مناسب با رویکرد قابلیت محیطی (شامل ویژگیهای محیطی و خصوصیات فیزیکی، فرهنگی، رفتاری و ادراکی کاربران) در سطوح مختلف، در آموزش طراحی مجموعههای ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: با توجه به گسترش مکانی- محتوایی حوزههای دانش، توجه به رویکردهای نو در آموزش، با تأکید بر فرصتها و محدودیتها، ضروری است. بنابراین، در این مقاله ارائۀ الگوی آموزشی مناسب با رویکرد قابلیت محیطی (شامل ویژگیهای محیطی و خصوصیات فیزیکی، فرهنگی، رفتاری و ادراکی کاربران) در سطوح مختلف، در آموزش طراحی مجموعههای مسکونی مورد نظر است. پژوهشهای انجام گرفته در اینباره در دو موضوع آموزش معماری مسکونی و قابلیتهای محیطی قابل بررسی هستند. در این راستا هدف مقاله، بررسی مبانی آموزش معماری با رویکرد قابلیت محیطی و حد مطلوب ارتباط محیط و انسان در فضای مسکونی و ارائۀ الگوی عملیاتی در برنامهریزی آموزشی درس طراحی معماری مسکونی است. در حقیقت واکاوی معیارهای بنیادین طراحی مجموعههای مسکونی در مقولۀ آموزش معماری با تمرکز بر ارتقاء کیفی این فضاها، معطوف به ابعاد پایداری در این تحقیق مورد نظر است. روشها: این تحقیق بر حسب هدف، کاربردی و بر حسب نحوۀ گردآوری دادهها، توصیفی، از نوع پس رویدادی (علی- مقایسهای) است. در مرحلۀ اول تحقیق، به روش کیفی و توصیفی به بررسی و جمع آوری مؤلفههای اثرگذار بر آموزش معماری در طراحی مجموعههای مسکونی به کمک منابع کتابخانهای و میدانی و مصاحبۀ ساختار نایافته با متخصصان پرداخته شد. ابزار تحقیق در این مرحله، پرسشنامه مستخرج از مدل اولیه است و مصاحبه با متخصصان به کمک مقیاس لیکرت انجام شد که شامل شش عامل 1- عوامل محیطی 2-عوامل فردی 3- برنامهریزی آموزشی 4- پیسیکی آموزش 5- پیسیکی مدرس 6- عوامل درونی و بیرونی است که در دو مرحله با هدف بالا بردن روایی صوری(تأیید پرسشنامه توسط متخصصان) و پایایی پژوهش صورت گرفت. جامعۀ آماری شامل خبرگان و متخصصان در دو حوزۀ مدرسان دانشگاه و دست اندرکاران طراحی معماری مسکونی بودند. روش نمونهگیری به دلیل حفظ اصل جامعیت و رعایت تنوع جامعه، بهصورت هدفمند انتخاب شده است. مرحلۀ دوم تحقیق در جهت انجام کار محاسباتی و آماری تحقیق، به لحاظ هدف تبیین و پیشبینی؛ به کشف متغیرها به کمک ابزار تحلیل عاملی پرداخته شد. سپس رتبهبندی عاملهای کشف شدۀ موثر بر آموزش معماری مسکونی انجام گرفت. یافتهها: نتایج بهدست آمدۀ آمار توصیفی پرسششوندگان از هر دو جنس خانم و آقا با تحصیلات کارشناسی ارشد و دکترا و شغل هیأت علمی، مدرسان دانشگاه و دستاندرکاران معماری مسکونی، در سه بازۀ سنی کمتر از 40 سال، 40 تا60 سال و 60 سال به بالا میباشد. یافتهها نشان داد هرشش عامل بر آموزش معماری اثرگذارند. از میان تمام این مؤلفهها پیسیکی آموزش و عوامل محیطی بیشترین تأثیر را داراست. نتیجهگیری: براساس مطالعات انجام شده و نتایج مطالعات آماری، الگویی جامع و عملیاتی برای برنامهریزی آموزش طراحی معماری مسکونی تدوین شد. در این الگو، تیپیسیکی و مؤلفههای محیطی (شامل طراحی نور، طراحی رنگ، رفتار قلمرو پایی، تهویه، تجهیزات محیطی، امنیت و احترام به محیط) بهعنوان موثرترین مؤلفههای عامل محیطی در آموزش معماری مسکونی مطرح شدند. همچنین با توجه به تأکید بر تعامل مدرس و دانشجو و نقش راهنما بودن مربی و تسهیلگری مدرس در نوع روش آموزش، ویژگی مهم این الگو، محوریت مؤلفههای یاد شده در سه حوزۀ یاد دهنده (مدرس)، یادگیرنده (دانشجو) و محیط است.
روانشناسی فناوری آموزش
بهرام صالح صدق پور؛ محمدصادق طاهرطلوع دل؛ سیده اشرف سادات
چکیده
پیشینه و اهداف: شادی بالاترین سطح عاطفهی مثبت است. شادی از نظر عصبشناختی بهوسیلهی کاهش سریع سرعت شلیک عصبی فعال میشود. رهایی از درد جسمی، رهایی از نگرانیها، حل کردن مسئلهای دشوار، و پیروز شدن در رقابتی اضطرابانگیز نمونهی الگوی کاهش برانگیختگی عصبشناختی شادی است. گریز از عوامل استرسزا و دوری از مواجهه با تغییرات ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: شادی بالاترین سطح عاطفهی مثبت است. شادی از نظر عصبشناختی بهوسیلهی کاهش سریع سرعت شلیک عصبی فعال میشود. رهایی از درد جسمی، رهایی از نگرانیها، حل کردن مسئلهای دشوار، و پیروز شدن در رقابتی اضطرابانگیز نمونهی الگوی کاهش برانگیختگی عصبشناختی شادی است. گریز از عوامل استرسزا و دوری از مواجهه با تغییرات شتابنده امکانپذیر نیست. در چنین وضعی افرادی میتوانند خود را برای مقابله مؤثر با موقعیت پراسترس زندگی آماده کنند که امکان بهزیستی، سلامت روانی و جسمانی را از پیش فراهم نموده باشند. بنابراین شناخت عواملی که منجر به بهزیستی و سلامت روانی افراد میگردد از اهمیت ویژهای برخوردار است. از آنجاییکه هدف اصلی بهزیستی روانی کمک به همه افراد در رسیدن به زندگی کاملتر، شادتر و پیشگیری از بروز اختلالات خلقی، عاطفی و رفتاری است، پیشگیری از بروز بیماریهای روانی بهمنظور ایجاد جامعه سالم از وظایف اصلی نظامهای آموزشی است. شادی و شادکامی از متغیرهای مهم و تأثیرگذار در طول زندگی آدمی است. شادی به نوعی معنای زندگی یا از معنا دهندگان آن است. تأثیر شادکامی در رضایت از زندگی موضوعی قابل توجه است. هدف از پژوهش حاضر، بازساخت، اعتباریابی، پایاسازی و هنجاریابی مقیاس سنجش شادکامی آکسفورد(OHI) آرگایل، مارتین و کراسلند است. این مقیاس شامل 29 گویه در قالب پنج حیطهی رضایت از زندگی، عزت نفس، بهزیستی، رضایت خاطر و خلق مثبت بوده است که در اختیار مشارکتکنندگان قرار گرفت. روشها: روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی و از نوع تحلیل عاملی R میباشد. جامعه آماری پژوهش200 نفر از دانشجویان معماری در چهار دانشگاه تهران هستند که به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. یافتهها: پژوهش حاکی از آن است که در مقیاس آرگایل در زمینه شادکامی آکسفورد، پنج حیطهی عزت نفس، رضایت از زندگی، رضایت خاطر، بهزیستی و خلق مثبت مطرح هستند. در حالی که در این پژوهش، عاملهای امیدواری، رضایت از زندگی، بهزیستی، خلق مثبت و احساس زیباییشناختی تأیید شدهاند. این دو عامل متفاوت، "احساس زیباییشناختی" مختص رشته معماری و دیگری "امیدواری" مختص ایران میباشند. نتیجهگیری: در آخر با بررسی تطبیقی نتایج تحقیق پرسشنامه شادکامی آکسفورد در سالهای 1999 و 2007 نسبت به تحقیق حاضر در سال 2019 میزان مطابقت 95% و 96% به دست آمده است.
روانشناسی تربیتی
حمید رضا عظمتی؛ بهرام صالح صدق پور؛ زینت امینی فر
چکیده
کمبود فعالیت بدنی یکی از نگرانیهای عمده در مورد بهداشت عمومی کودکان است. محیط کالبدی و خصوصاً فضای باز یکی از متغیرهایی است که به نظر میرسد، میتواند سطح فعالیت بدنی کودکان را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین هدف از انجام این پژوهش، ساخت ابزاری برای ارزیابی ویژگیهای کالبدی ارتقادهندهی فعالیت جسمانی کودکان در حیاط مدرسه است. جامعه ...
بیشتر
کمبود فعالیت بدنی یکی از نگرانیهای عمده در مورد بهداشت عمومی کودکان است. محیط کالبدی و خصوصاً فضای باز یکی از متغیرهایی است که به نظر میرسد، میتواند سطح فعالیت بدنی کودکان را تحت تأثیر قرار دهد؛ بنابراین هدف از انجام این پژوهش، ساخت ابزاری برای ارزیابی ویژگیهای کالبدی ارتقادهندهی فعالیت جسمانی کودکان در حیاط مدرسه است. جامعه آماری موردبررسی کودکان 8 تا 11 سالهی شهر تهران بودهاند. نمونهگیری بهصورت خوشهای چندمرحلهای انجامشده است و در حوزههای انتخابشده تعداد 120 کودک بهصورت داوطلبانه در نظرسنجی شرکت نمودهاند. روایی محتوایی ابزار پژوهش توسط گروهی از متخصصان روانشناسی محیطی، روایی صوری آن با استفاده از نظرسنجی از کودکان و روایی سازۀ آن بهوسیله تحلیل عامل موردبررسی و تأیید قرار گرفت. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متعامد، 21 سؤال در سه عامل قرار گرفتند که این عوامل مقدار 53.858 درصد از واریانس کلی را به خود اختصاص دادهاند. با بهرهگیری ازنظر متخصصان، عاملهای بهدستآمده تحت معانی «جذابیت محیط»، «اجتماعپذیری فضا» و «بازیسازی محیط» نامگذاری شد. این ابزار میتواند پیش از طراحی یک فضای باز در مدرسه، برای سنجش نیازهای کاربران و تشخیص اولویتهای آنان مورداستفاده قرار گیرد. همچنین یافتههای این پژوهش که مهمترین متغیرهای کالبدی مؤثر بر فعالیت جسمانی در حیاط مدرسه را معرفی میکند، در طراحی فضاها و عناصر کالبدی حیاط مدرسه قابلاستفاده خواهد بود.