نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهره منصوری خسرویه ¹
• علیرضا عراقیه ²
• نادر برزگر ¹
• امیرحسین مهدیزاده ¹
• حسینعلی جاهد ³

¹ گروه علوم تربیتی ، واحد اسلامشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اسلامشهر ، ایران

² گروه علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ گروه مدیریت آموزشی ، واحد تهران غرب ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

چکیده

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پیشینه و اهداف: از جمله حوزه ‌های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات که می‌تواند نقش مؤثری در انتقال دانش بشری داشته باشد، آموزش‌مجازی مبتنی بر وب است. بر این اساس و به‌ویژه از اسفندماه 1398 و با توجه به گسترش پاندومی کووید 19؛ بهره‌گیری از آموزش مجازی در کنار آموزش حضوری در نظام آموزش عالی، ضرورت کاملاً محسوسی پیدا کرده است. در نتیجه بسیاری از دانشگاه‌ها به تبع آن وارد عرصه آموزش‌مجازی برای دانشجویان خود شده اند. اما درباره چالش‌های احتمالی این محیط‌ها، هنوز اطلاعاتی در دسترس نیست تا بتوان با شناخت موانع و چالش‌ها و رفع آنها از مزایای آنها به نحو احسن استفاده کرد. در پژوهش حاضر، پژوهشگران در صدد برآمدند تا با استفاده از روش کیفی به تبیین تجارب و دیدگاه‌های ذینفعان جهت استخراج چالش‌های آموزش‌مجازی در دانشگاه بپردازند. بنابراین، پژوهش حاضر به واکاوی چالش‌‌ها و آسیب‌های آموزش‌مجازی در آموزش‌عالی در دوره همه‌گیری کرونا از منظر استادان پرداخته است.
روش‌ها‌: روش پژوهش حاضر، از نظر اهداف کاربردی و از نظر ماهیت و نوع مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوا و با استفاده از مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته است. مشارکت‌کنندگان این پژوهش شامل استادان دانشگاه علامه طباطبایی بودند که تجربه تدریس در دوره‌های مجازی را داشتند و روش نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند بوده و حجم نمونه تا رسیدن به حد اشباع نظری ادامه یافته و بر این اساس تعداد 18 نفر از استادان دانشگاه علامه طباطبایی انتخاب شدند. ابزار پژوهش فرم مصاحبه‌ نیمه ساختاریافته بوده و برای تجزیه و تحلیل یافته‌ها از روش تحلیل محتوا  استفاده شد. در این روش تحلیل، با توجه به‌ماهیت پرسش اصلی پژوهش آسیب‌های برنامه‌های‌درسی اجرا شده  علت‌کاوی و تبیین شدند و در نهایت چالش‌ها و آسیب‌های آموزش مجازی در دانشگاه‌ها در دوره همه‌گیری کرونا  در قالب شش چالش اصلی ارائه شدند.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، چالش‌های آموزش‌مجازی در قالب شش چالش اصلی طبقه‌بندی شدند و عبارتند از: 1) «مهارت نا‌کافی ‌اعضای هیأت‌علمی ‌در انتخاب و استفاده از رسانه‌های مناسب»، 2) «ضعف دراستفاده نسبی اعضای هیأت‌علمی از منابع مجازی، فناوری‌های مبتنی بر وب، خدمات آنلاین مشاوره و پشتیبانی‌های فنی»، 3) «ضعف در استفاده نسبی اعضای هیأت‌علمی از بسترهای تولید محتوای آموزشی در فضای‌مجازی»، 4) «وضعیت نامناسب پهنای باند موجود در دانشگاه‌ها»، 5) «سرعت ناکافی توسعه در زمینه به‌روزکردن مطالب دیجیتال» و 6) «عدم انطباق ابعاد برنامه‌درسی موجود با آموزش‌مجازی».
 نتیجه‌گیری:  با توجه به شرایط کنونی جامعه (شیوع بیماری کرونا) و اهمیت یافتن کاربرد روش‌های مجازی در آموزش دانشجویان،  ضرورت دارد استادان در سیستم آموزش و یادگیری مجازی از انواع مهارت‌های برنامه درسی اعم از اهداف، محتوا، روش‌های تدریس، آموزش بهره مند باشند و آگاهی لازم را از چالش‌های ابزار و وسایل آموزشی و ارزشیابی دارا باشند. همچنین در تبیین این یافته‌ها باید عنوان نمود با توجه به چالش‌های جدی فرا روی استادان، پیشنهاد می‌شود یک واحد آشنایی با نرم‌افزارهای متنوع آموزش مجازی و ظرفیت‌های آن برای آموزش مجازی در برنامه آموزشی ویژه استادان در نظر گرفته شود. توجه به زیرساخت‌هایی نظیر پهنای باند، منابع الکترونیکی و محتوای دیجیتالی و همچنین مسأله به روز نگه داشتن ابزار و تجهیزات ارتباطی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین آموزش مجازی از جمله شبکه‌های اجتماعی مجازی در کنار سیستم‌های آموزش مجازی در دانشگاه‌ها از نکات مهم دیگر محسوب می‌شود.           

کلیدواژه‌ها

• آموزش مجازی
• چالش ها و آسیب های مجازی
• دانشگاه
• دوره همه گیری کرونا

20.1001.1.20080441.1401.16.4.11.9

موضوعات

• آموزش الکترونیکی- مجازی

عنوان مقاله [English]

Challenges and Threats of E-learning at University during the COVID-19 Pandemic

نویسندگان [English]

• Z. Mansoury Khosraviyeh ¹
• A. Araghieh ²
• N. Barzegar ¹
• A.H. Mehdizadeh ¹
• H. A. Jahed ³

¹ Department of Educational Sciences, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran

² Department of Educational Sciences, Central Tehran Branch, Islamic Azad University,Tehran, Iran

³ Department of Educational Sciences, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran

چکیده [English]

Background and Objectives: One of the areas related to information and communication technology that can play an effective role in the transfer of human knowledge is web-based virtual education. Accordingly, and especially since March 2019 and due to the spread of Covid-19 pandemic, the use of virtual education along with face-to-face education in the higher education system has become a very tangible necessity. As a result, many universities have entered the field of virtual education for their students. In the present study, researchers sought to use a qualitative method to explain the experiences and views of stakeholders to extract the challenges of e-learning in the university. Therefore, the present study investigated the challenges and threats of e-learning in higher education during the pandemic from the perspective of the faculty members.
Methods: The method of the present study was content analysis in terms of applied objectives’ it was a qualitative study using semi-structured interviews. Participants in this study included professors of Allameh Tabatabai University who had experience of teaching  virtual courses. The sampling method was purposeful and the sample size was completed till the theoretical saturation limit was obtained and accordingly, 18 professors of Allameh Tabatabai University were included in the sample. The research tool was a semi-structured interview form; content analysis was used to analyze the findings. In this method of analysis, according to the nature of the main research question, the threats of the implemented curricula were causally investigated and explained, and finally the challenges and harms of e-learning in universities during the Covid-19 pandemic were presented in the form of six main categories .
Findings: Based on the findings, the challenges of e-learning were classified into six main ones including 1) "Insufficient skills of the faculty members ‌ in selecting and using appropriate media", 2) "Faculty members’ weakness in the relative use of the virtual resources, web-based technologies, online consulting services, and technical support ", 3)" Faculty members’ weakness in the relative use of cyberspace to produce educational content ", 4)" Inadequate bandwidth in universities ", 5 "Insufficient speed of advances in updating digital content" and 6) "Inconsistency of the existing curriculum dimensions with virtual education".
Conclusion: Due to the outbreak of the Covid-19 and the importance of using virtual methods in higher education, it is necessary for professors in the virtual education and learning system to benefit from a variety of skills of the curriculum including objectives, content, teaching methods, teaching tools and tools and evaluation. Also, in explaining these findings, it should be noted that due to the serious challenges facing professors, it was suggested that familiarity with various e-learning software and their capacities for e-learning must be considered in the special training programs for teachers. Paying attention to infrastructures such as bandwidth, electronic resources and digital content, as well as the issue of keeping communication tools and equipment up-to-date and using new technologies of virtual education, including virtual social networks along with virtual education systems in universities, are some suggestions.

کلیدواژه‌ها [English]

• virtual teaching
• Challenges and hames of-learning
• University
• Corona epidemic period

COPYRIGHTS 
©2022 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.