محیط یادگیری
مصطفی ارغیانی؛ سید عباس اقا یزدان فر؛ محسن فیضی
چکیده
پیشینه و اهداف: با توجه به نیازهای اساسی انسان در ابعاد مختلف اجتماعی، عاطفی، هوشی و جسمی، محیط یادگیری امروزی از دستیابی به فضای زنده و فعال، مکان برای مواجهه، تجربه کردن و ... دور است. مطالعات مختلف نشان میدهد حس جمعی، بیشترین میزان تاثیر را در مشارکت افراد در عملکرد محیط دارد. حس جمعی امری چند بعدی است و مکان باید بستری برای حس جمعی ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: با توجه به نیازهای اساسی انسان در ابعاد مختلف اجتماعی، عاطفی، هوشی و جسمی، محیط یادگیری امروزی از دستیابی به فضای زنده و فعال، مکان برای مواجهه، تجربه کردن و ... دور است. مطالعات مختلف نشان میدهد حس جمعی، بیشترین میزان تاثیر را در مشارکت افراد در عملکرد محیط دارد. حس جمعی امری چند بعدی است و مکان باید بستری برای حس جمعی بین کاربران باشد. یکی از رسالتهای طراحان و معماران خلق رابطه ای متناسب بین انسان ها و کالبد اطرافشان است. برای نیل به این هدف خالقان فضا باید درک صحیحی از رفتار انسان در محیطهای مختلف داشته باشند، به نحوی که پیوند انسان و مکان را قویتر سازند. مطالعات محیطهای یادگیری در 30سال گذشته رشد قابل ملاحظه و گوناگونی را داشتهاند. بطوری که مطالعات فراوانی در زمینه ارتباط محیط کلاس و یادگیری دانش آموزان صورت گرفته است. تاریخچه مطالعات فضاهای آموزشی نشان میدهد که این محیطها از جنبه های اجتماعی– فرهنگی کمتر مورد بررسی قرار گرفتهاند. طی چهار دهه اخیر محیط مدرسه بعنوان یک محیط اجتماعی یادگیری مورد مطالعه قرار گرفته است. این موضوع نشان می دهد ویژگیهای فضایی ساختمان مدرسه می تواند سبب افزایش یا کاهش فرصتها برای تعامل بین دانشآموزان گردد که خود سبب تاثیر بر سطح اجتماعی شدن، آگاهی و شناخت از دیگران و میزان حس جمعی می گردد.روش ها: بر اساس ادبیات موجود، الگوی پنج بعدی غنای مکان، پیوندهای اجتماعی و تعامل، فعالیت جمعی، امنیت و حس تعلق و هویت به عنوان یکی از موثرترین معیارها جهت بر آورد حس جمعی استخراج گردید. جهت ارزیابی الگوی نظری، سه مدرسه از میان مدارس دبیرستان تهران انتخاب گردیدند و پرسشنامههای مناسب در آنها توزیع شد. نمونه تحقیق 750 نفر هستند که با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. از روش تحلیل محتوا در بخش نظری برای دسته بندی دیدگاهها و روش مطالعه موردی برای انجام تحقیق استفاده گردید. شیوه ی پژوهش تحلیل عاملی است.یافته‌ها: بار عاملی هر سنجه در الگوی نظری تعیین شد و در نهایت 11 راهکار نهایی برای طراحی فضای آموزشی تبیین گردید.نتیجه‌گیری: این پژوهش در صدد ارزیابی رابطه بین حس جمعی و کیفیت فضاهای آموزشی است. فضاهای بسته آموزشی بستر تعاملات اجتماعی بین کاربران است بنابراین بازنگری و توجه ویژه به طراحی فضاهای بسته آموزشی به عنوان فضای جمعی در بسیاری از گونه های آموزشی امروزی ضروری است. نتایج این پژوهش بر اهمیت ویژگیهای فضایی بر ارزیابی احساس جمعی در مکان تاکید می‌نماید. بر این اساس ابعاد ذهنی – روانی و رفتاری – فعالیتی معیارهای موثر دیگر در احساس جمعی بین کاربران است. نتایج ارائه شده اولین قدم در راستای تحلیل و ارزیابی فضای بسته آموزشی است. نتایج این پژوهش می تواند نقطه ی آغازین مطالعه در راستای ارزیابی و بازنگری فضاهای بسته آموزشی تلقی شود و مبنای تدوین راهنمای طراحی جهت ارتقای کیفی فضای بسته آموزشی گردد.
روانشناسی فناوری آموزش
مصطفی ارغیانی؛ محسن فیضی؛ عباس یزدانفر
چکیده
ادراک و تجربة کسب‌شده درون مدرسه معاصر نتوانسته زمینه‌ساز مناسب یادگیری فعال انسان باشد. به‌طورکلی مشارکت کردن رکن اصلی در یادگیری فعال است که امروزه تعلیم و تربیت و یادگیری در دوره راهنمایی، بر مشارکت فعال دانشآموزان در جریان یادگیری، تأکید دارد. با توجه به اهمیت یادگیری فعال در این مقاله مؤلفههای مؤثر در این نوع یادگیری ...
بیشتر
ادراک و تجربة کسب‌شده درون مدرسه معاصر نتوانسته زمینه‌ساز مناسب یادگیری فعال انسان باشد. به‌طورکلی مشارکت کردن رکن اصلی در یادگیری فعال است که امروزه تعلیم و تربیت و یادگیری در دوره راهنمایی، بر مشارکت فعال دانشآموزان در جریان یادگیری، تأکید دارد. با توجه به اهمیت یادگیری فعال در این مقاله مؤلفههای مؤثر در این نوع یادگیری مشخص گردید، از بین 3 مؤلفة مؤثر در یادگیری فعال، مؤلفه مشارکت در فرایند یادگیری انتخاب می‌گردد که بعد از بررسی و مطالعة الگو، عوامل مؤثر بر مشارکت کودک در فرایند یادگیری به ترتیب 2 الگو شامل الگوی اجتماعی، الگوی فعالیتی برای مشارکت در فرایند یادگیری تعیین گردید. در این مقاله که روش تحقیق مورداستفاده ترکیبی از دو روش کمی و کیفی است، در بخش کمی از آزمون T تک متغیره و در بخش کیفی از روش نمونة موردی و روش تحلیل محتوا در تحلیل مصاحبهة نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعة آماری در بخش کمی شامل 279 نفر از دانشآموزان مقطع راهنمایی شهر بجنورد و در بخش کیفی شامل 43 نفر از دانشآموزان مقطع هفتم در یکی از مدارس راهنمایی پسرانه شهر بود. نتایج تحقیق نشان داد اکثریت پاسخ‌دهنده‌ها اندازة کوچک کلاس را ترجیح می‌دهند. یافته‌های تحقیق با تةکید بر مفهوم مشارکت در فرایند یادگیری، معیارهای تعاملات اجتماعی، فعالیت فردی و گروهی، درگیری و تجربه در فرایند یادگیری را برای طراحی فضای بسته آموزشی مطرح می‌سازند که درنهایت تعاملات به‌عنوان مهم‌ترین معیار مطرح گردید.
معماری
مهدی خاک زند؛ فرهنگ مظفر؛ محسن فیضی؛ مریم عظیمی
چکیده
دانشجویان معماری و حتی معماران حرفهای اغلب تصاویر مرجع را از کتابها، روزنامه‌ها و دیگر مجموعه‌های تصویردار و در کل آنچه که در طول عمرشان دیدهاند، برداشت می‌کنند تا با بهرهگیری از آنها به شکلها و صورتهای جدیدی دست یافته، آنها را به هدف معینی نزدیک کنند و نهایتاً در طراحی‌شان به کار برند. طبق گفته بسیاری از طراحان ...
بیشتر
دانشجویان معماری و حتی معماران حرفهای اغلب تصاویر مرجع را از کتابها، روزنامه‌ها و دیگر مجموعه‌های تصویردار و در کل آنچه که در طول عمرشان دیدهاند، برداشت می‌کنند تا با بهرهگیری از آنها به شکلها و صورتهای جدیدی دست یافته، آنها را به هدف معینی نزدیک کنند و نهایتاً در طراحی‌شان به کار برند. طبق گفته بسیاری از طراحان و اندیشمندان، آنچه معماران در تخیلات خود دارند، زاییده تصاویری است که دیدهاند. پس ناگفته پیداست که فاکتورهای بصری در فرایند طراحی، نقش به سزایی دارند. در همین راستا، از جمله مسائلی که جای آن در حوزه آموزش معماری خالی است، بحث تخیل و جایگاه آن در حوزه طراحی معماری است. بسیاری از معماران معتقدند که تخیل بخش لاینفک هنر است. از طرفی معماری رشتهای چندبعدی و فراگیر است. معماری هم هنر است، هم حرفه، و هم حالتی ذهنی دارد. بنابراین معمار خلاق هم از تخیل برخوردار است و هم در بسیاری از جنبهها خلاقیت دارد که برخی از آنها کاملاً هنری و فکریاند، و برخی دیگر عملی میباشند. از دید رایت، آلتو و لوکوربوزیه، خلق و خلاقیت و تجسم نه تنها «مقدس» و پوشیده در هالهای مذهبیاند، بلکه باعث تقابل و رویارویی مدام عوامل خلاقیت و جامعهاند. در این مقاله نیز ما نمونه‌هایی را از چگونگی استفاده معماران از منابع تصویری و قیاس بصری میان اشکال و فرمها ارائه می‌دهیم و شیوه‌های خود را جهت پیدا کردن ترسیم‌های مشابه تشریح می‌کنیم و نشان می‌دهیم طرحهای گرافیکی که موجب یادآوری می‌شوند و بر پایه اسکیسها به وجود آمده‌اند، می‌توانند به طراحان (به خصوص در سیستم دانشگاهی) جهت پیدا کردن منابع جالب توجه از زمینه‌های مختلف، کمک شایستهای کنند. گفته میشود هر چه دامنه این اطلاعات بصری جامعتر باشد، موجب افزایش خلاقیت طرح نیز میشود. در همین راستا این مقاله به تشریح “قیاس بصری” میان انواع ترسیم‌ها و تصاویر می‌پردازد و بیان میکند که چگونه میتوان از اسکیسها و طرحوارهها به عنوان یک منبع استفاده کرد و مراجع بصری را برای طراحی خلاق در فرایند آموزش طراحی معماری بازیابی نمود.
فناوری آموزش- آموزش عالی
محسن فیضی؛ محمد باقری؛ حمیدرضا عظمتی
چکیده
هدف اصلی این نوشتار،بازشناسی و تحلیل رویکرد های متفاوت در طراحی معماری منظر و پیشنهاد رویکرد کل گرای انسانی -محیطی در ارتباط با مسایل جاری معماری منظر در ایران است. به این منظور ابتدا هدف ها و رویکرد های رایج جزء گرا در معماری منظر معرفی و تحلیل می شود. آنگاه الگوی کل گرا، مبتنی بر رویکرد انسانی– محیطی به طراحی منظر در سه حوزه زیبایی ...
بیشتر
هدف اصلی این نوشتار،بازشناسی و تحلیل رویکرد های متفاوت در طراحی معماری منظر و پیشنهاد رویکرد کل گرای انسانی -محیطی در ارتباط با مسایل جاری معماری منظر در ایران است. به این منظور ابتدا هدف ها و رویکرد های رایج جزء گرا در معماری منظر معرفی و تحلیل می شود. آنگاه الگوی کل گرا، مبتنی بر رویکرد انسانی– محیطی به طراحی منظر در سه حوزه زیبایی شناسی، بوم شناسی و اجتماع محلی طرح شده و نقش هر حوزه در تامین نیازها و شکوفا سازی قابلیت های انسانی تبیین می شود. در رویکرد پیشنهادی، ادراک معماری منظر، فراورده ها تعامل بین ابعاد انسانی(تجربی) و محیطی(فضایی) شناخته می شود. ابعاد انسانی(تجربی) منظر شامل تقویت حس مکان و تعلق مکانی، بازسازی ذهنی و روحی انسان، تعریف قلمروهای عمومی، نیمه عمومی و خصوصی، تسهیل جهت یابی و راهیابی در فضا و نیز القای هویت، امنیت ومطلوبیت محلی است. ابعاد محیطی(فضایی) منظر شامل تعریف مکان ها، مسیرها و قلمروها است و طراح منظر بایستی به سامان دهی مکان ها (مراکز مبدا و مقصد)، مسیرها (راه ها ) و قلمروها (محدوده ها)ی کالبدی بپردازد. درپایان مقاله، طراحی منظر شهر ایرانی به عنوان یک نمونه موردی بررسی و چنین استنتاج شده است که، با توجه به گستردگی شهرهای ایران با مناظر انسانی- محیطی متنوع، باز شناخت چشم انداز شهر ایرانی، به عنوان پیش نیاز طرا حی معماری منظر ضروری است
