نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شهرام ملانیا جلودار ¹
• محمد امیری ²

¹ گروه کامپیوتر، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران

² گروه علوم اجتماعی ، دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: دانشجویان به‌‌عنوان رکن و محور اصلی نظام آموزشی و دانشگاه هستند که توجه به شرایط آنها و شناسایی موانع دست­یابی­شان به اهداف نظام آموزشی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. با توجه به شیوع ویروس کرونا از سال 2019  استفاده از ابزارهای یادگیری الکترونیک توسط استادان و دانشجویان مورد توجه قرار گرفت و با اینکه مزایای زیادی این نوع از آموزش‌ها می­توانند داشته باشند، در سوی دیگر می‌توانند مخاطراتی را هم برای دانشجویان و جوانان ایجاد کنند. از مزایای استفاده از آن می­توان به دسترسی دانشجویان به منابع مطالعاتی بیشتر و امکان گوش کردن به تدریس برای دفعات زیاد و همچنین صرفه جویی در وقت و هزینه به دلیل عدم نیاز به حضور فیزیکی اشاره کرد. یکی از مهم‌ترین مضرات آن استفاده بیش از حد و غیرضروری از اینترنت به بهانه مطالعه و شرکت در کلاسهای آموزش مجازی است که امکان کنترل میزان استفاده از آن توسط والدین را مشکل­تر می­کند.  پدیده استفاده بیش از اندازه و غیرضروری از اینترنت و فضای مجازی می­تواند منجر به اختلال عملکرد روانی و آموزشی دانشجویان شود که به‌عنوان استفاده اینترنتی شناخته می­شود. هدف از این پژوهش بررسی رابطه استفاده نادرست از اینترنت با برنامه مطالعه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه فنی و حرفه­ای استان مازندران در زمان شیوع پاندمی کوید19 است.
روش‌ها‌: تحقیق از نوع پیمایشی بود. از میان حدود13500 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه فنی و حرفه­ای مازندران در سال تحصیلی 1400-1399،  تعداد 550 دانشجو براساس انتخاب تصادفی برگزیده شده و مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده­ها، در قسمت متغیر مستقل پرسش‌نامه استاندارد یانگ (1998) و قسمت متغیر وابسته پرسش‌نامه محقق­ساخته است که دارای اعتبار صوری بوده  که در آن پایایی متغیر اعتیاد به اینترنت 0.88 و متغیر برنامه مطالعه دانشجویان برابر 0.91 محاسبه شد. در این مطالعه برای بررسی رابطه میان متغیرهای پیش‌بین و ملاک علاوه بر آزمون­های پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر از روش اندازه­گیری اشتراک اطلاعاتی (Mutual Information) نیز استفاده شده است. این روش نه تنها میزان وابستگی خطی بین دو متغیر تصادفی را بررسی می‌کند؛ بلکه وابستگی غیر خطی را هم اندازه­گیری می­کند. این روش کاربرد بسیار زیادی در نظریه اطلاعات دارد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که متغیر کل استفاده از اینترنت رابطه معکوس و معنی‌داری در حد متوسط با متغیر برنامه مطالعه دانشجویان دارد (0.35- = ضریب پیرسون). و اینکه هر 5 مؤلفۀ متغیر استفاده از اینترنت) تأثیر اینترنت بر تأخیر کارها، ترجیح بودن در اینترنت نسبت به کارها، میزان وابستگی به اینترنت ، اعتراض دیگران در استفاده افراطی از اینترنت و پناه آوردن به اینترنت به دلیل شرایط) رابطه معکوس و معنی­داری با متغیر برنامه مطالعه دانشجویان دارند. این 4 مؤلفۀ اول توانستند 0.17 درصد از واریانس متغیر برنامه مطالعه دانشجویان را تبیین نمایند. در اندازه‌گیری وابستگی بین متغیرهای استفاده از اینترنت و برنامه مطالعه دانشجویان با دو روش اندازه­گیری اشتراک اطلاعاتی و سایر روش‌ها با وجود تفاوتهای جزئی به هم نزدیک بودند.
نتیجه‌گیری: به نظر می­رسد وابستگی و استفاده نادرست از اینترنت به دو حالت متفاوت ناخودآگاه و خودآگاه با نتیجه برنامه مطالعه دانشجویان ارتباط دارد. نتیجه نشان می­دهد که در بین مؤلفه­های استفاده از اینترنت، تأثیر اینترنت بر تاخیر کارها بیشترین رابطه را با متغیر برنامه مطالعه دانشجویان دارد. مؤلفه اعتراض دیگران در استفاده افراطی از اینترنت به دلیل تأثیرپذیری از اعتراض خانواده و اطرافیان روی برنامه مطالعه دانشجویان رابطه مستقیم و مثبتی را نشان می­دهد؛ اما با تأثیرپذیری غیرمستقیم از ابعاد دیگر استفاده اینترنتی، اثر مستقیم و مثبت بر روی متغیر برنامه مطالعه دانشجویان کم­رنگ شده است.

کلیدواژه‌ها

• استفاده اینترنتی
• کوید 19
• برنامه مطالعات دانشجویان

20.1001.1.20080441.1401.16.2.15.9

موضوعات

• آموزش الکترونیکی- مجازی

عنوان مقاله [English]

The relationship between Internet Use and Students' Study Program during the Outbreak of the Covid-19 Pandemic (A Case Study: Students of Mazandaran Technical and Vocational University)

نویسندگان [English]

• sh. Molania jolodar ¹
• M. Amiri ²

¹ Department of Computer Engineering, Technical and Vocational University (TVU), Tehran, Iran

² Department of Social Science, Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Background and Objectives: Students are the main part and backbone of any educational systems and universities. Due to the outbreak of the Covid-19 in 2019, it is necessary for teachers and students to use electronic tools and the Internet more than before. This has both advantages and disadvantages. As an advantage of these tools, the students can access more resources and literature from the Internet. In addition, they can listen to a lecture more and more and they do not need to go to their colleges or schools. Also, they can save time and money. On the other hand, one disadvantage can be unnecessary usage of the Internet under the pressure of studying and participating in e-learning classes, which makes it more difficult for parents to control their children. The phenomenon of excessive and unnecessary use of the Internet and cyberspace can lead to mental and educational dysfunctions of students, which is known as Internet addiction. Internet addiction was firstly studied by Young in 1988. The purpose of this study was to investigate the relationship between improper use of the Internet and the study program of students of Mazandaran Technical and Vocational University during the Covid-19 pandemic.
Methods:  The research was a survey. Among about 13,500 undergraduate students of Mazandaran Technical and Vocational University in the academic year 2020-2021, 550 students were selected based on random selection. Yang’ (1998) standard questionnaire was used for eliciting the participants’ information with regard to the Internet use and a researcher-made questionnaire was used to collect the required data for the students’ study programs. The formal validity and reliability of the Internet use and students’ study program were 0.88 and 0.91, respectively. In this study, in order to investigate the relationship between independent and dependent variables, in addition to conventional statistical methods, the information sharing measurement method (Mutual Information) was used. This method not only examined the degree of linear dependence between two random variables but also measured the nonlinear dependence. This method has many applications in information theory.
Results: The results showed that the total variable of the Internet use had an inverse and significant relationship with the students' study program (Pearson coefficient = -0.35). All five components of the Internet use (the effect of the Internet on work latency, preference for the Internet over work, the degree of Internet dependence, others protesting against the extreme use of the Internet and taking refuge in the Internet due to circumstances) had an inverse and significant relationship with students who enjoyed a study program. These four components could explain 17% of the variance of the students' study program. In measuring the dependence between the variables of the Internet use and study program, students were close to each other with two methods of measuring information sharing and other methods, despite minor differences.
Conclusions: It seems that the dependence on and improper use of the Internet are related to the result of students' conscious or unconscious work. The result shows that among the components of the Internet use, the effect of the Internet on work latency has the strongest relationship with the students' study program. The component of others' protest against the extreme use of the Internet due to the influence of the protest of family and others on the students' study program shows a direct and positive relationship. However, with the indirect impact of other dimensions of the Internet use, the direct and positive effect on the variable of students' study program diminishes.

کلیدواژه‌ها [English]

• Internet use
• Covid-19
• CStudents' study program

COPYRIGHTS 
©2022 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.