نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
چکیده
پیشینه و اهداف: امروزه خلاقیت و پرورش افراد خلاق موضوع بسیار با اهمیتی در آموزش و پرورش هر جامعه‌ای محسوب می‌شود. افراد خلاق فعالانه قادرند علایق و خواسته‌های خود را هدایت کنند. خلاقیت فرایندی است که به‌کارگیری آن در دوره بزرگسالی مشروط به پرورش آن در دوره کودکی است. بر این اساس تربیت افراد خلاق، نوآور و سازنده باید از سال‌های نخستین زندگی شروع شود. آنچه در ایجاد چیز جدید یا طرح جدید و به‌طور کلی در فرایند خلاقیت اهمیت دارد تفکر است، زیرا خلاقیت یک نوع فعالیت فکری است. از ویژگی‌های بارز انسان و محور اساسی حیات او قدرت اندیشه است. انسان در طول زندگی خویش هرگز از تفکر و اندیشه فارغ نبوده و با نیروی تفکر صحیح، تصمیم گرفته و توانسته است به حل مسائل و مشکلات بپردازد و به رشد و تعالی نایل گردد؛ بنابراین تمام موفقیت‌ها و پیشرفت‌های انسانی در گرو اندیشه بارور و پویا و موثر است. لذا پژوهش حاضر سعی نموده است تا نظریات مختلف مرتبط با مهارت‌های تفکر خلاق را به‌عنوان یکی از متغیرهای پژوهش، مورد مطالعه قرار داده، مبانی نظری، فلسفی، اجتماعی و روان‌شناختی آن را از منابع مختلف شناسایی و استخراج نموده و بر اساس آن مولفه های مختلف خلاقیت را که مناسب کودکان دوره دبستان هستند، مشخص کرده و به طراحی الگو برنامه درسی تفکر خلاق بر اساس عناصر اصلی برنامه درسی (اهداف، محتوا، روش‌های تدریس و ارزشیابی) بپردازد. علاوه بر آن جهت اعتباربخشی الگوی طراحی شده در اختیار متخصصان برنامه درسی، روانشناسان تعلیم و تربیت و دست‌اندرکاران تربیتی (مربیان) قرار گرفت و درنهایت الگوی طراحی شده را به همراه پیشنهادها و راه‌کارهایی به متخصصان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت ارائه نماید.
روش‌ها: این تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی؛ به لحاظ ابزار از نوع ارزشیابی و روش انجام آن زمینه‌یابی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل متخصصان برنامه درسی و روانشناسان تعلیم و تربیت در دانشگاه‌های دولتی شهر بندرعباس، شیراز و روانشناسان تعلیم و تربیت و مربیان شاغل در مدارس ابتدایی شهر بندرعباس است. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقاتی و در مجموع 208 نفر انتخاب شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه محقق ساخته است که بر اساس الگوی درسی مهارت‌های تفکر خلاق طراحی طراحی شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی (خی دو) استفاده شده است.
یافته‌ها: ازلحاظ آماری بین توزیع دیدگاه سه گروه یعنی گروه برنامه‌ریزی درسی، روانشناسان تربیتی و مربیان در عنصر اهداف، محتوی، روش های تدریس و ارزشیابی برنامه درسی در رابطه با الگوی برنامه درسی مبتنی بر مهارت‌های تفکر خلاق برای دانش‌آموزان دوره ابتدایی تفاوت وجود دارد.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق به طور کلی نشان می دهد بر اساس الگوی برنامه درسی طراحی شده مهارت‌های تفکر خلاق بر پایه سه مولفه اصلی دانش، نگرش و مهارت برای کودکان دبستانی تجدیدنظر در برنامه‌های معمول آموزش دانش‌آموزان و توجه بیش-تر به عامل خلاقیت در برنامه‌های آموزشی ضرروت دارد. پیشنهاد می‌گردد برنامه‌ریزان درسی و دست اندرکاران تربیتی در دوره ابتدایی، اهتمام و عنایت خود را در بهره‌گیری از اهداف ذکر شده در این الگو به کار بسته و در برنامه‌های جاری و آتی خود آن‌ها را لحاظ نمایند. هم‌چنین مؤلفان و نویسندگان کتاب‌های دانش‌آموزان دوره ابتدایی، عنایت لازم در به‌کارگیری و تنظیم محتوا بر اساس سرفصل پیشنهادی ذکر شده در الگوی مذکور را نموده و تدریس و ارزشیابی پیشنهادی را به کار گیرند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Design and validation of a curriculum pattern based on creative thinking skills for elementary students
نویسندگان [English]
- N. Safaei
- E. Zarei
- A. Samavi
Department of Education, Faculity of humanities, University of Hormozgan, BandarAbbas, Iran
چکیده [English]
Background and Objectives: Today, creativity and fostering creative people is a very important issue in the education of any society. Creative people are actively able to direct their interests and desires. Creativity is a process whose application in adulthood is conditional on its upbringing in childhood. Accordingly, training creative, innovative and constructive people should start from the first years of their life. What is important in creating something new or new design and in the creative process in general is thinking, because creativity is a kind of intellectual activity. One of the prominent features of human and the basic axis of their life is the power of thought. During their life, human has never been free from thinking, and with the power of correct thinking, they have made decisions and have been able to solve problems and issues and achieve growth and excellence; Therefore, all human success and progress depend on fertile, dynamic and effective thought. Therefore, the present study has tried to investigate different theories related to creative thinking skills as one of the research variables, identify and extract its theoretical, philosophical, social and psychological foundations from different sources and based on it identify different components of creativity that is appropriate for elementary school children and design a creative thinking curriculum model based on the main elements of the curriculum (objectives, content, teaching methods, and evaluation). In addition, in order to validate the designed model, it was provided to curriculum specialists, education psychologists, and educational staff (educators), so that ultimately the designed model would be provided to specialists and educational staff with suggestions and solutions.
Methods: This research is applied in terms of purpose. In terms of tools, it is an evaluation and its method is descriptive. The statistical population of the study includes curriculum specialists and education psychologists in public universities of Bandar Abbas, Shiraz and educational psychologists and educators working in primary schools in Bandar Abbas. The sample size was selected using stratified sampling method and a total of 208 people were selected. The data collection tool was a researcher-made questionnaire based on the creative thinking skills curriculum. Descriptive statistics and inferential statistics (Chi-square) were used to analyze the data.
Findings: Statistically, there is a difference between the views of the three groups, namely the curriculum group, educational psychologists and educators in the element of objectives, content, teaching methods and curriculum evaluation in relation to the curriculum model based on creative thinking skills for elementary students.
Conclusion: The results of the study generally show that based on the designed curriculum model, creative thinking skills based on the three main components of knowledge, attitude and skills for primary school children, revising the usual student education programs and paying more attention to the creative factor is necessary in educational programs. It is suggested that curriculum planners and educators in the elementary school try to exploit the goals mentioned in this model and include them in their current and future plans. Also, the authors of the elementary school textbooks should pay attention to the use and arrangement of the content based on the suggested topics mentioned in the model and use the suggested teaching and evaluation. It is suggested that according to the model designed in the form of four main elements of the curriculum, which include: objectives, content, teaching method and evaluation method, in further research other elements of the curriculum such as teacher role, organizing space and learning environment, time, tools and learning tools, etc. be consdiered.
کلیدواژه‌ها [English]
- Curriculum pattern
- Creative Thinking
- Primary school
COPYRIGHTS
©2021 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله