بررسی میزان توجه به مؤلفه‌های تفکر انتقادی با استفاده از فناوری‌های آموزشی در کتابهای درسی علوم تجربی پایه اول ایران و روسیه

زمانی, بی بی عشرت; عظیمی, سیدامین; سلیمانی, نسیم; پریش, فریدون

doi:10.22061/tej.2020.5308.2203

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران

² گروه پداگوژی و آموزش عالی، انستیتوی پداگوژی و روانشناسی، دانشگاه فدرال کازان، روسیه

https://doi.org/10.22061/tej.2020.5308.2203

چکیده

پیشینه و اهداف:هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه میزان استفاده از فناوری‌های آموزشی برای پرورش تفکر انتقادی دانش‌آموزان در کتاب‌های درسی علوم تجربی پایه اول ابتدایی کشورهای روسیه و ایران می‌باشد.
روش‌ها‌: روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است و نمونه آماری آن کتاب‌های درسی علوم تجربی پایه اول ابتدایی کشورهای ایران و روسیه می‌باشد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش چک‌لیست محقق ساخته تفکر انتقادی و فناوری نرم و سخت است. روایی این چک‌لیست توسط آموزگاران مجرب و 4 نفر از اساتید حوزه علوم تربیتی (تکنولوژی آموزشی و آموزش ابتدایی) مورد تأیید قرار گرفت. تعیین پایایی ابزار و اطمینان از آن از طریق فرمول ویلیام رومی محاسبه شده است.
یافته‌ها:نتایج تحلیل محتوای کتب علوم تجربی نشان داد که در کتاب‌های اول هر دو کشور از فناوری‌های سخت و نرم برای آموزش تفکر انتقادی استفاده شده است. درصد فراوانی استفاده از فناوری نرم برای پرورش روحیه تفکر انتقادی در کتاب علوم تجربی پایه اول کشور ایران 65/75 و برای فناوری سخت 35/24درصد بوده است. به علاوه، درصد فراوانی استفاده از فناوری نرم برای پرورش روحیه تفکر انتقادی در کتاب علوم تجربی سال اول روسیه 64/51 درصد و استفاده از فناوری سخت 35/48 درصد روسیه بوده است. همچنین در بین مؤلفه‌های تفکر انتقادی بیشترین درصد فراوانی در کشور ایران مربوط به مؤلفه درگیرکردن با درصد فراوانی 49/25 و در روسیه مربوط به مؤلفه درگیر کردن با درصد فراوانی02/32درصد بوده است. کمترین درصد فراوانی در بین مؤلفه‌های تفکر انتقادی در ایران مربوط به مؤلفه قضاوت و ارزشیابی با درصد فراوانی 87/2 و در روسیه مربوط به مؤلفه قضاوت و ارزشیابی با درصد فراوانی 84/3 درصد بوده است. ترکیب فناوری های نرم و سخت در محتوای کتاب های علوم تجربی امکان یادگیری موثرتر فراهم می کند و فرایند یادگیری را برای دانش آموزان جذاب تر می کند. در مؤلفه‌های دیگر تفکر انتقادی درصد فراوانی در کشورهای روسیه و ایران بدین ترتیب بوده است: پرسش مناسب در روسیه 33/18 و ایران 60/11 درصد، در مؤلفه جمعی بودن در ایران 01/10 درصد و در روسیه 04/10، در مؤلفه تجزیه و تحلیل روسیه 30/7 درصد و در ایران 15/5، در مؤلفه استدلال روسیه 63/7 و ایران 15/5، در مؤلفه ترکیب درصد فراوانی روسیه 95/7 و در ایران درصد فراوانی این حیطه 6/5 درصد بوده است.
نتیجه‌گیری: ترکیب فناوری‌های نرم و سخت در محتوای کتب امکان یادگیری مؤثرتر و جذاب‌تر را برای دانش‌آموزان فراهم می‌آورد. در واقع، فناوری‌های نرم، فناوری‌های سخت را تکمیل کرده و به آنها قوام می‌دهند که باعث جان‌بخشی به فناوری‌های سخت شده و امکان رشد و توسعه تفکر انتقادی و حیطه‌های مربوط به آن را فراهم می‌آورد. فناوری‌های سخت به عنوان ابزارهای قابل دسترس و ملموس و فناوری‌های نرم به عنوان مجموعه‌ای از ایده‌ها، طرح‌ها، ابداعات و ابتکاراتی که در طراحی آموزشی، تعیین و تدبیر رویکردها و الگوهای آموزشی تبلور می‌یابد در افزایش اثر تدریس و بهبود یادگیری دانش‌آموزان نقش بسزایی دارند. فناوری سخت به‌تنهایی دارای ارزش نیست؛ بلکه این فناوری‌های نرم هستند که به فناوری‌های سخت، اعتبار و ارزش می‌بخشند. باید درنظر داشت که دربازنگری برنامه درسی تغییرات صوری و سطحی جوابگو نخواهد بود و به تحولات بنیادین منطقی در کلیه فرایندهای برنامه درسی نیاز است. به همین دلیل پژوهشگران درهم تنیدگی منسجم و یکپارچه تفکر انتقادی در کتاب های درسی را توصیه می‌کنند. در این راستا روش استفاده از فناوری‌های سخت و نرم و چگونگی پیاده‌سازی آن‌ها در قالب مؤلفه‌های تفکر انتقادی در کتاب درسی علوم سال اول کشور ایران و روسیه مورد بررسی و تأکید قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20080441.1400.15.3.4.3

موضوعات

فناوری آموزش

عنوان مقاله [English]

Investigating the level of attention to critical thinking components using educational technologies in the first grade experimental sciences textbooks of Iran and Russia

نویسندگان [English]

B.E. Zamani ¹
S. A. Azimi ¹
N. Soleimani ²
F. Parish ¹

¹ Education Department, Faculty of Education and Pscyhology, University of Isfahan, Isfahan, Iran

² Department of Pedagogy and Higher Education, Institute of Pedagogy and Psychology Kazan Federal university, Kazan, Russia

چکیده [English]

Background and Objectives:The present study aimed to investigate and compare the extent of using educational technologies to enhance students’ critical thinking in Iranian and Russian first-grade elementary school experimental science textbooks.
Methods:The research employs descriptive-analytical method. Its sample consists of Iranian and Russian first-grade elementary school experimental sciences textbooks. The research instrument is a researcher-made checklist of critical thinking and soft and hard technology. The validity of this checklist was confirmed by experienced teachers and four professors in the field of educational sciences (educational technology and primary education). The reliability and validity of the tools have been calculated by using the formula of William Rumi.
Findings: The results of analyzing the content of the experimental sciences textbooks showed that the first-grade textbooks of both countries used hard and soft technologies to teach critical thinking. The percentage of using soft technology was 75.65% and that of using hard technology was 24.35% to foster the critical thinking spirit in the Iranian first grade textbooks of experimental sciences. Moreover, the percentage of using soft technology was 51.64% and that of using hard technology was 48.35% to enhance the critical thinking spirit in the Russian textbooks. In addition, among the components of critical thinking, the highest percentage of 25.49% in Iran was related to the engagement component and in Russia, the highest percentage of 32.02% was related to the engagement component. In Iran, the lowest percentage of 2.87% among the critical thinking components was related to the judgment and evaluation componentand in Russia, the lowest percentage of 3.84% was related to the judgment and evaluation component. Combining soft and hard technologies in the contents of the first-grade textbooks of experimental sciences provides the possibility of learning more effectively and makes the process of learning more attractive for the students. The percentage of the other components of critical thinking in Russia and Iran has been as follows: the component of appropriate questioning in Russia was 18.33% and 11.60% in Iran; the collectiveness component in Iran was 10.01% and 10.04 % in Russia; the analytical component in Russia was 7.30 %and 5.15 % in Iran; the argument component in Russia was 7.63% and 5.15 % in Iran; the composition component was 7.95 % in Russia and 5.6 % in Iran.
Conclusion: The composition of soft and hard technologies in the content of textbooks provide the possibility of more effective and attractive learning for the students. In fact, soft technologies complement and consolidate hard technologies and give rise to hard technologies and enable the growth and development of critical thinking and related areas. Hard technologies, as accessible and tangible tools, and soft technologies, as a set of ideas, plans, innovations, and initiatives which are crystaliized in educational design, determination and management of educational approaches and patterns, play an important role in increasing the effect of teaching and improving the students' learning. Hard technology in itself has no value; rather it is soft technologies that give credibility and value to hard technologies. It should be borne in mind that formal and superficial changes will not be responsive in revising the curriculum and fundamental logical changes are needed in all curriculum processes. As a result, researchers recommend the coherence and integration of critical thinking in educational textbooks. In this regard, the method of using hard and soft technologies and their implementation in the form of critical thinking components in the first year science textbook of Iran and Russia have been studied and emphasized.

کلیدواژه‌ها [English]

Hard and soft technology
First Grade Experimental
science textbooks
Critical thinking
Iran
Russia

COPYRIGHTS
©2021 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.

مراجع

[1] Zanganeh H, Mousavi S, Badali M. [Influence of the use of information and communication technology on the development of creative thinking]. Innovation and Creativity in the Humanities. 2004; 3 (2): 39-59. Persian.

[2] Giraldo-Garccia R, Roy M, Alotebi H. The interplay of technology and critical thinking skills in the 21st century blended classroom. International Journal of Advanced Research in Education Technology.2015; 2(3): 32-35.

[3] Greenwald R, Hedges LV, Laine RD. The effect of school resources on student achievement. Review of Educational Research. 1996;66(3): 361-396.

[4] Yarmohammadi Vasel M, Noshadi B, Maghami H, Bahrami A. The study of the effect of exploration methods on critical thinking in the empirical science lesson. Innovation and Creativity in the humanities. 2016; 6 (2): 159-174.

[5] Sheikh S, Gholami S. The role of information technology in education. Journal of Educational Studies.2014; 2 (2): 48-54.

[6] Werner D, Bower B. Helping Health Workers Learn: A Book of Methods, Aids and Ideas for Instructors at the Village Level. Berkeley, CA: Hesperian; 2012.

[7] Jin Z. Global technological change: From hard technology to soft technology. Chicago: University of Chicago Press; 2011.

[8] Siu, KWM, Wong YL. Soft and hard technologies in technology education. In: Siu, KWM, Wong, YL (eds.) Curriculum design and classroom management: Concepts, methodologies, tools, and applications. IGI Global. p.378-391.

[9] Amin Khandagi M, Zarghani K. An analysis of the empirical sciences curriculum of the Iranian elementary school with an overview of the studies carried out in this field. Paper presented in the International Conference on Science and Technology Education with Emphasis on the Islamic World. 2011: Kish Island, Iran.

[10] Zamani BE, Azimi S. [Utilization of ICT when doing science homeworks at England primary schools: Evidence from science teachers’ handbook]. Journal of Educational innovations. 2006; 7 (27): 7-25. Persian.

[11] Higgins SJ.Does ICT improve learning and teaching in schools? 2003. Southwell: Bera, British Educational Research Association; 2003.

[12] Dwyer, CP, Hogan, MJ, Stewart I. An integrated critical thinking framework for the 21st century. Thinking Skills and Creativity. 2014; 12: 43-52.

[13] Sultan Algaraee Kh, Solaymannejad N. [Critical thinking and the necessity of teaching it in the classroom]. Biquarterly Journal of Islamic Education. 2008; 3(6): 181-195. Persian.

[14] Maleki H, Habibipour M. [Cultivating critical thinking the primary goal of education]. Journal of Educational Innovation. 2007; 6 (19): 93-108. Persian.

[15] Nelson, TO. Meaning of critical thinking. Critical thinking and education. Cambridge University Press; 2001.

[16] Browne MN, Keeley SM. Asking the Right Questions: A Guide to Critical Thinking. New Jersey: Pearson Education; 2007.

[17] Facione NC, Facione PA, Sanchez CA. Critical thinking disposition as a measure of competent clinical judgment: The development of the California critical thinking disposition inventory. Journal of Nursing Education. 1994 Oct 1; 33 (8):345-350.

[18] Arab Pour E. Determining the relationship between good character of managers and critical thinking of employees. [master’s thesis]. Isfahan: University of Isfahan; 2014.

[19] Educational Research and Development Organization. First year book of Experimental science (2^nd ed). Iran: ERDO; 2012. Persian.

[20] Pleshakov AA, Novitskaya MU. First Class World around us: Part 1and 2. Moscow: Prosveshcheniye Publication. 2018.

[21] Koochaki S. Analyzing the content of the empirical sciences of the primary period from the perspective of five critical, creative, logical, system and problem-solving ways[master’s thesis]. Tehran: Islamic Azad University Central Tehran Branch; 2014.

[22] Bayani A, Mahdaviniya R. Analyzing content of elementary textbooks based on the components of critical thinking. Paper presented in the 5^th Scientific Conference on Educational Sciences, Sociology and Cultural Assistance: 2017 June 1: Tehran. Iran.

[23] Maleki H, Garmaee H. [Tehran teachers and experts' viewpoints on the status and application of information and communication technology at primary school curriculum]. Journal of Educational Innovations. 2009; 8 (31): 37-52. Persian.

[24] Daizadeh HJ, Vahid Fallah, Hosseinzadeh B, Hosseinpour HA. [The effect of information and communication technology on the skills of third-year students]. Journal of Sociological Studies of Youth. 2014; 3 (9): 75-92. Persian.

[25] Barat Dastjerdi N, Yousefi Hamedani E. [Prediction of critical thinking using ICT tools in distance education students]. Journal of Educational Research. 2016; (33): 47-61. Persian.

[26] Jalali, S, Pushneh K, Dawai, M. [The effect of teachers' critical thinking skills on using student-oriented educational strategies in teaching of faculty of nursing and midwifery of azad university]. Iranian Journal of Medical Education. 2002; 3 (10): 39-40. Persian.

[27] Zebarjadian Z, Nili Ahmadabadi, M. [The effect of application of information and communication technology (ict) with constructivist approach on active learning of the empirical science curriculum of fourth primary students in Alborz province]. Journal of Educational and Institutional Studies. 2017; 6(16): 154-137. Persian.

[28] Zamani BE, Esfijani A. [A comparison of graphics utilization for teaching physics concepts in Iranian, American and British primary textbooks aimed at promoting a discovery spirit among the students]. Journal of Educational Sciences and Psychology. 2006; 13 (2): 95-118. Persian.

[29] Ghazi Ardakani R, Maleki H, Sadeghi A, Dortaj F. [Designing a research-based curriculum model for elementary school social studies to foster students' thinking and creativity]. Journal of Innovation and Creativity in the Humanities. 2017; 7 (3): 63-106. Persian.

[30] Halim L, Mokhtar LE. Critical thinking process in science learning. Paper presented in the SNPS (Seminar Nasional Pendidikan Sains: 2015 July 5-6: Jakarta, Indonesia.

[31] Norman, D. (2014). Things that make us smart: Defending human attributes in the age of the machine. Diversion Books; 2014.

[32] Wicklein RC. Curriculum focus for technology education. Journal of Technology Education. 1997;8 (2): 71-78.

نامه به سردبیر

سر دبیر نشریه فناوری آموزش، با تواضع انتشار نامه های واصله از نویسندگان و خوانندگان و بحث در سامانه نشریه را ظرف 3 ماه از تاریخ انتشار آنلاین مقاله در سامانه و یا قبل از انتشار چاپی نشریه، به منظور اصلاح و نظردهی امکان پذیر نموده است.، البته این شامل نقد در مورد تحقیقات اصلی مقاله نمی باشد.

توچه به موارد ذیل پیش از ارسال نامه به سردبیر لازم است در نظر گرفته شود:

[1]نامه هایی که شامل گزارش از آمار، واقعیت ها، تحقیقات یا نظریه ها هستند، لازم است همراه با منابع معتبر و مناسب باشند، اگرچه ارسال بیش از زمان 3 نامه توصیه نمی گردد

[2] نامه هایی که بجای انتقاد سازنده به ایده های تحقیق، مشتمل بر حملات شخصی به نویسنده باشند، توجه و چاپ نمی شود

[3] نامه ها نباید بیش از 300 کلمه باشد

[4] نویسندگان نامه لازم است در ابتدای نامه تمایل یا عدم تمایل خود را نسبت به چاپ نظریه ارسالی نسبت به یک مقاله خاص اعلام نمایند

[5] به نامه های ناشناس ترتیب اثر داده نمی شود

[6] شهر، کشور و محل سکونت نویسندگان نامه باید در نامه مشخص باشد.

[7] به منظور شفافیت بیشتر و محدودیت حجم نامه، ویرایش بر روی آن انجام می پذیرد.