نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، ایران
چکیده
پیشینه و اهداف:بخش آموزش و شاخصهای آن، به عنوان یکی از مهمترین مؤلفه‌های بعد اجتماعی توسعه پایدار، با ایفای نقش اساسی و سرنوشت‌ساز خود در روند توسعه همهجانبه، نقش بسیار کلیدی و محوری داشته و شرط لازم برای رسیدن به توسعه جوامع است. آموزش همواره دغدغه دولتها در دست‌یابی به توزیع عادلانه امکانات و تخصص‌ها بوده است و به همین دلیل در زمره مهمترین سیاستهای عمومی قرار گرفته است. آموزش عمومی، بهره‌وری افراد کم‌درآمد و بیبضاعت را ارتقا میدهد؛ چرا که موقعیت آنها را در بازار کار بهبود میبخشد و در نتیجه از طریق آموزش میتوان شکافهای درآمدی و رفاهی را کاهش داد که این خود بر درجه توسعهیافتگی کشورها تأثیر میگذارد. متأسفانه در اکثر کشورهای در حال توسعه، یک یا دو منطقه و در نهایت چند منطقه وضعیت مناسب خدمات عمومی و بالتبع شکوفایی اقتصادی، اجتماعی دارند و نقش عمدهای در ایجاد درآمد و تولید ملی ایفا میکنند. این امر به بهای عقب نگهداشتن مناطق دیگر و افزایش شکاف و نابرابری بین مناطق و نواحی انجام شده است. بنابراین، مسأله نابرابری در بسیاری از کشورها چالش اساسی در مسیر توسعه میباشد؛ بهویژه برای آن دسته از کشورها که قلمروی حاکمیت آنها مناطق جغرافیایی وسیعی را شامل میشود؛ این نابرابریها، تهدیدی جدی برای حصول توسعه متعادل و متوازن مناطق است و دست‌یابی به وحدت و یکپارچگی ملی را دشوار می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی سطح توسعهیافتگی شهرستانهای استان سیستان و بلوچستان از امکانات و خدمات آموزشی براساس جمعیت دانشآموز مناطق مختلف انجام گرفته است.
روش‌ها: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی–تحلیلی است. به منظور جمعآوری اطلاعات از روشهای مختلف اسنادی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای استفاده شده است. آمار و اطلاعات مرتبط با شاخصهاَی آموزشی از سالنامه آماری استان در سال 2015 گردآوری و با استفاده از تکنیک تاپسیس وضعیت برخورداری شهرستانهای استان سیستان و بلوچستان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل شهرستانهای استان سیستان و بلوچستان در سال 2016 است. در پژوهش حاضر جهت دست‌یابی به جواب منطقی به سؤالات اصلی پژوهش از 23 شاخص مؤثر در بخش آموزش استفاده شد. به این صورت که ابتدا برای تحلیل دادهها با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون به وزندهی شاخصها پرداخته و سپس بر اساس تکنیک تاپسیس به کمک نرمافزارهای TOPSIS Solver و Excel به تحلیل و تعیین میزان توسعهیافتگی شهرستانها از لحاظ برخورداری آنها از امکانات آموزشی اقدام شد.
یافته‌ها:نتایج تحقیق نشان میدهد که شهرستان زاهدان برخوردارترین و شهرستان دلگان کم برخوردارترین شهرستانهای استان میباشند. براساس این تکنیک به ترتیب شهرستانهای زاهدان، هامون، کنارک، زابل و سرباز برخوردارترین شهرستانها و دلگان، قصرقند، مهرستان و فنوج کم برخوردارترین شهرستانهای استان هستند.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش در مجموع نشان داد که 21/84 درصد از شهرستانهای استان در سطح نسبتاً محروم و محروم از توسعه هستند و هیچ یک از شهرستانهای این استان در سطح توسعهیافته و یا نسبتاً توسعهیافته قرار ندارد. یافته‌های این تحقیق نشان دهنده توزیع نامناسب امکانات و خدمات آموزشی در سطح استان سیستان و بلوچستان است. تمرکز و توزیع ناعادلانه منابع و امکانات آموزشی در مناطق مختلف استان، باعث وخیم‌تر شدن توسعهنیافتگی شهرستانها و عقبماندگیهای بیشتر آنها خواهد شد. بنابراین با عنایت به محرومیت مضاعف شهرستانهای این استان در زمینه شاخصهای آموزشی نیاز است تا مسئولین استانی و کشوری تلاش جدیتری در رفع این نابرابریها در سطوح ملی و استانی داشته باشند تا شاهد رفع غبار کمتر توسعهیافتگی آموزشی این استان پهناور باشیم.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Measuring the degree of development and educational deprivation of Sistan and Baluchistan Counties
نویسندگان [English]
- M. karimzadeh
- B. karimzadeh
Economics Department, Faculty of Humanities, Higher Educational Complex of Saravan, Saravan, Iran
چکیده [English]
Background and Objectives: Education sector and its indicators as one of the most important components of the social dimension of sustainable development, by playing its fundamental and crucial role in the process of comprehensive development, has a very important and key role and it is prerequisite for achieving the development of communities. Education has always been a concern of governments in achieving a fair distribution of facilities and expertise and has therefore been one of the most important public policies. Public education improves the productivity of low-income and poor people; because it improves their position in the labor market, and as a result, through education, income and welfare gaps can be reduced, and these gaps in turn affect the degree of development of the countries. Therefore, the issue of inequality is a major development challenge in many countries, especially for those countries whose sovereignty includes vast geographical areas. These inequalities make a serious threat to the balanced development of the regions and make it difficult to achieve the national unity. The present study aimed to investigate the development level of Sistan and Baluchistan counties in educational facilities and services according to student’s population.
Methods: The research method of this study is descriptive - analytical. The statistical population of the research is the counties of the province in 2016. The statistical sample of the study is 19 counties of the province. The required data for this study was obtained from the province's 2015 statistical yearbook. In the present study, 23 effective indicators in the education sector were used to obtain a logical answer to the main research questions. In this way, in order to analyze the data, at first, the Shannon entropy technique was used to weigh the indicators and then, based on TOPSIS technique with the help of TOPSIS Solver and Excel software, the extent of development of counties in terms of their access to educational facilities were analyzed and determined.
Findings: The results of the research show that according to the TOPSIS method, the county of Zahedan is the most developed county and Dalgan is the most deprived county in the province. Based on this index, and according to the educational facilities, the counties of Zahedan, Hamoon, Konarak, Zabol and Sarbaz are the most developed counties in the province; and Dalgan, Qasr-e Qand, Mehrestan and Fanoj are the most deprived counties, respectively.
Conclusion: Research findings show that 84.21% of the province counties are at relatively deprived and deprived level of development and none of the counties of the province are at a developed or relatively developed level. The findings of this study indicate the inadequate distribution of educational facilities and services in Sistan and Baluchestan province. Unfair concentration and distribution of educational resources and facilities in different regions of the province will aggravate the underdevelopment of counties and their further backwardness. Therefore, considering the abundant deprivation of the counties of this province in the field of educational indicators, it is necessary for provincial and national officials to make more serious efforts at the national and provincial levels to eliminate these inequalities and under-development of educational development in this vast province.
کلیدواژه‌ها [English]
- Development
- Facilities and educational services
- TOPSIS
- Sistan and Baluchistan
COPYRIGHTS
©2021 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله