نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حامد رحمانی
• فائقه ناظمی جنابی

گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: پیاده‌سازی حکمرانی الکترونیک در حوزه‌ آموزش کمک می‌کند تا مؤسسات آموزشی و دانشگاه‌ها بتوانند با استانداردهای مدیریتی به روز و کارآمد در سطح جهانی، برای مقابله با چالش‌های ناشی از جهانی‌شدن و رقابت بین‌المللی و علمی و پیشرفت تکنولوژی آمادگی داشته و بهره‌وری و اثربخشی لازم و کافی را داشته باشند. هدف اصلی حکمرانی الکترونیک در حوزه‌ی آموزش، ارتقاء سطح کیفی آموزش است. دانشگاه‌ها از جمله سازمان‌هایی هستند که با توجه به تعاملات گسترده با دانشجویان برای پیاده‌سازی حکمرانی الکترونیک مناسب هستند. بررسی پیشینه های موجود در این خصوص نشان از رو به رشد بودن این حوزه مطالعاتی دارد اما تعداد پیشینه های کاملا مرتبط کم بوده و تعداد شش تحقیق را که فقط تاحدودی با موضوع پژوهش مرتبط هستند را نشان می دهد که در قالب جدول خواندن متون مورد بررسی قرار گرفته است. حال می توان گفت هدف از پژوهش حاضر نیز شناسایی شاخص‌های حکمرانی الکترونیک در آموزش عالی و بطور خاص دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین می باشد.
روش‌ها‌: این پژوهش از نظر روش پژوهش جزء تحقیقات توصیفی-پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی است. جمع‌آوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان صورت گرفته است، ابتدا نتایج و داده های حاصل از مطالعات کتابخانه ای و بررسی پژوهش های پیشین به علاوه ی داده های بدست آمده در مصاحبه ی نیمه ساختار یافته با خبرگان در نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA پیاده سازی شد . در مرحله بعد ابتدا  کد گذاری باز بر روی داده ها انجام گرفت و در ادامه ،کدهای باز بدست آمده، تحت طبقات انتزاعی‌تر و کلی‌تر با عنوان مؤلفه دسته‌بندی شدند و کدگذاری محوری انجام گرفت که در این مرحله 66 شاخص، 5 بعد و 9 مؤلفه استخراج شد و در مرحله ی بعد برای سنجش روایی شاخص های بدست آمده از تکنیک دلفی استفاده شد که در نهایت 59 شاخص، 5 بعد و 9 مولفه به تایید نهایی خبرگان رسید. جهت بررسی و تجزیه و تحلیل تکنیک دلفی از آمار توصیفی استفاده شد و در نهایت  با استفاده از کدگذاری گزینشی، مدل پژوهش استخراج گردید.
یافته­ها: در این پژوهش ابتدا تمامی داده های حاصل از مطالعات کتابخانه ای،  مصاحبه با خبرگان و استخراج شاخص ها کدگذاری گردیده و سپس سنجش روایی آنها با استفاده از روش دلفی صورت گرفته و در نهایت پس از مرحله ی کدگذاری گزینشی، مدل پژوهش بدست آمد که شامل 59 شاخص، 5 بعد (مشارکت الکترونیک، تعامل الکترونیک، خدمات الکترونیک، سیستم خودکار اداری (اتوماسیون) و اداره کردن الکترونیک) و 9 مولفه (اطلاع‌رسانی الکترونیک، مشاوره و تبادل‌نظر الکترونیک، تعامل الکترونیک دانشگاه با سایر ذی‌نفعان، تعامل الکترونیک ذی‌نفعان با یکدیگر، آموزش الکترونیک، خدمات نرم‌افزاری، سرمایه‌گذاری در حوزه ICT، سامانه ثبت و پیگیری و سامانه‌ جامع و مرکزی) می باشد.
نتیجه‌گیری: نتایج بدست آمده از مراحل سگانه ی تکنیک دلفی نشان داد که از دید خبرگان شاخص‌های «انجام و پیگیری کلیه امور اداری، آموزشی، مالی و فارغ‌التحصیلی به‌صورت آنلاین»، «اطلاع‌رسانی الکترونیک از طریق پورتال دانشگاه به دانشجویان»، «اختصاص درصدی از درآمد دانشگاه به توسعه زیرساخت‌های الکترونیک»، «دسترسی به اینترنت پرسرعت در کل واحدهای تابعه دانشگاه» و «ارزیابی عملکرد الکترونیک» دارای بالاترین میزان اهمیت بودند.

کلیدواژه‌ها

• "حکمرانی"
• "حکمرانی الکترونیک"
• "شاخص آموزش عالی"
• "دانشگاه"
• "MAXQDA" "

20.1001.1.20080441.1399.14.3.5.7

موضوعات

• آموزش الکترونیکی

عنوان مقاله [English]

Identifying e-governance criteria in higher education (Case study: Qazvin Islamic Azad university)

نویسندگان [English]

• H. Rahmani
• Faegheh Nazemi Jenabi

Public Administration group, Faculty of Management and Accounting, Islamic Azad University Qazvin Branch, Qazvin, Iran

چکیده [English]

Background and Objectives: implementing e-governance in the field of education helps educational institutions and universities to be prepared to meet the challenges posed by globalization and international and scientific competition and technological advancement regarding world-level up-to-date and efficient management standards to include required productivity and effectiveness. The main goal of e-governance in education is to improve the quality level of education. Universities are among the organizations which are suitable for implementing e-governance due to the expanding interactions with students. Reviewing the existing literature in this regard reveals that this field of study is developing, but the number of completely related literature is less than enough and also depicts the number of six researches that are only somehow related to the research topic. Now, it can be said that the purpose of this study is to identify the indicators of e-governance in higher education and in particular the Islamic Azad University of Qazvin.
Methods: The present research is a descriptive-survey research in terms of research method and practical in terms of purpose. Data was collected by two library methods and semi-structured interviews with experts. First of all, the results and data from library studies and previous research, as well as, data obtained in semi-structured interviews with experts were carried out in MAXQDA qualitative data analysis software. In the next phase, first the open coding was done and then, the acquired open codes were classified under more abstract and general classes and the central coding was conducted. In this stage, 66 indicators, 5 dimensions and 9 components were extracted. In the next step, Delphi technique was applied to measure the validity of the obtained indicators, and as a result 59 indicators, 5 dimensions and 9 components were finally approved by experts. Descriptive statistics were used to study and analyze the Delphi technique, and finally the research model was extracted using selective coding.
Findings: In this study, first all the data obtained from library studies, interviews with experts and extracting indicators were coded and then their validity was measured using Delphi method. Finally after the selective coding stage, the research model was obtained including 59 indicators, 5 dimensions (electronic participation, electronic interaction, electronic services, automatic office system (automation) and electronic management) and also 9 components including (electronic information, consulting and electronic exchange, university electronic interaction with other stakeholders, electronic interaction of beneficiaries together, e-learning, software services, ICT investment and registration and tracking system and also comprehensive and centralized system).
Conclusion: The results obtained from the three stages of Delphi technique demonstrated that from the experts' point of view, the indicators of "performing and following all online administrative, educational, financial and graduation affairs ", "electronic information through university portal to students", "allocating a percentage of  The university's revenue to developing the electronic infrastructures”, "high-speed Internet access throughout the university's affiliated units," and "e-performance appraisal” were of the utmost importance.

کلیدواژه‌ها [English]

• "governance"
• "e-governance"
• "Criteria of higher education"
• "university"
• "MAXQDA"

COPYRIGHTS 
©2020 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.