یادگیری الکترونیکی
فتانه حسنی جعفری؛ ابوالفضل عباسی
چکیده
پیشینه و اهداف: فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحولات شگرفی را در تمام زوایای زندگی فردی و جمعی ایجاد کرده است، به طوری که در تعلیم و تربیت باعث تولد ورشد یادگیری الکترونیکی، مدرسه مجازی و هوشمند شده است یکی از اصول فرایندهای یادگیری الکترونیکی، یادگیری مستقل است که لازمه‌ی آن تربیت یادگیرنده مستقل است. ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحولات شگرفی را در تمام زوایای زندگی فردی و جمعی ایجاد کرده است، به طوری که در تعلیم و تربیت باعث تولد ورشد یادگیری الکترونیکی، مدرسه مجازی و هوشمند شده است یکی از اصول فرایندهای یادگیری الکترونیکی، یادگیری مستقل است که لازمه‌ی آن تربیت یادگیرنده مستقل است. یعنی مدارس با فراهم کردن فرصت‌های لازم برای انجام تعاملات مفید و بیشتر و ایجاد مهارت‌های یادگیری خود تنظیمی در دانش‌آموزان، امکان یادگیری مستقل و اثر بخش را فراهم کنند. پژوهش حاضر به مقایسه مهارت خودتنظیمی و انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان در مدارس الکترونیکی و عادی در رشته‌ی علوم تجربی در سال تحصیلی 2018-2017 پرداخته است و از نظر هدف این تحقیق ، کاربردی می باشد.روش‌ها: روش تحقیق پس‌رویدادی میباشد. پژوهش حاضر شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پایه دوازدهم رشته‌ی علوم تجربی در ناحیه 4 شهرقم، تعداد1600 نفر میباشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. تعداد نمونه دانش‌آموزان براساس جدول مورگان307 نفر تعیین شد و 165 نفر در مدارس الکترونیک و142 نفر در مدارس عادی انتخاب گردیدند. ابزارهای این پژوهش از دو پرسشنامه مهارت‌های خودتنظیمی (پنتریچ و دی‌گروت) که در دو بخش باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی، تنظیم شده است. راهبردهای شناختی شامل تکرارومرور، راهبرد‌بسط و گسترش، راهبرد سازماندهی و درک مطلب است. راهبردهای فراشناختی شامل راهبردهای برنامه‌ریزی، کنترل ، نظارت و نظم‌دهی میباشد و در بخش دیگر، باورهای انگیزشی شامل خودکارآمدی، جهت گیری هدف، ارزش‌گذاری درونی و اضطراب امتحان است. پرسشنامه انگیزش پیشرفت (هرمنس) که افراد دارای نیاز به پیشرفت بالا را از افراد با نیاز به پیشرفت پایین متمایز می‌کند، نیز استفاده شده است. داده‌های حاصل پژوهش، از روش واریانس عاملی و آزمون T مستقل تحلیل‌گردید .یافته‌ها: در فرضیه اول با توجه به اینکه مقدار t برابر 289/. و سطح معناداری حاصل 003/0 بود لذا نتیجه گرفته می شود که میانگین نمرات انگیزه پیشرفت تحصیلی در مدارس الکترونیک بیشتر از مدارس عادی میباشد. فرضیه دوم نیز با توجه اینکه مقدار t برابر 161/0 و سطح معناداری حاصل 002/0 بود میانگین نمرات استفاده از راهبردهای شناختی مدارس هوشمند بیشتر از مدارس عادی میباشد. فرضیه سوم نیز چون مقدار t برابر 247/1و سطح معناداری حاصل000/0گزارش گردید نشان می دهد که میانگین نمرات استفاده از راهبردهای فراشناختی مدارس الکترونیک بیشتر از مدارس عادی میباشد.نتیجه‌گیری: بهره‌گیری از ابزارهای آموزش الکترونیکی در مدارس منجر به ارتقا مهارت‌های خودتنظیمی و انگیزش در دانش‌آموزان می‌گردد. مدارس با رویکرد آموزش الکترونیکی موجبات درگیری فعال یادگیرنده را در فرآیند یادگیری‌خود انگیخته و فعال به خوبی مهیا می‌سازند. نتایج این پژوهش همسو با نتایج پژوهشگران دیگر نشان داد که استفاده از آموزش مبتنی بر یادگیری الکترونیکی در مدارس بر مهارت های فراشناختی (برنامه ریزی، نظارت، کنترل و نظم‌دهی) و شناختی (تکرار، مرور، بسط و درک مطلب) در دانش‌آموزان تاثیر به سزایی دارد و در انگیزه تحصیلی و موفقیت علمی نقش فراوانی را بر عهده دارد. مدارس الکترونیکی با در اختیار داشتن ابزارهای نوین فناوری آموزشی و قرار دادن امکانات رایانه‌ای به دانش‌آموزان در زمان معین و آشنایی دانش‌آموزان با نحوه‌ی استفاده صحیح آن در فضای آموزشی و ضرورت استفاده آن‌ها در تعمیق و درک یادگیری منجر به بهبود فرآیند پردازش اطلاعات، امکان تکرار و مرور محتوای یادگیری تدریس داده شده، بسط و گسترش و ایجاد ارتباط داده‌ها بین یکدیگر و کاربردی بودن آن در فضای محیط واقعی، گسترش فرایندهای ادراکی و حل مسئله , استفاده از راهبردهای متنوع و مدیرت زمان و کنترل آن و به نظم‌دهی و برنامه‌ریزی فعالیت‌های یادگیری و آموزشی در دانش‌آموزان می‌گردد. مدارس الکترونیکی با در اختیار داشتن ابزارهای نوین فن‌آوری آموزشی در تعمیق و درک یادگیری منجر به بهبود فرآیند پردازش اطلاعات , امکان تکرار و مرور محتوای یادگیری تدریس داده‌شده , گسترش فرایندهای ادراکی و حل مساله استفاده از راهبردهای متنوع و مدیرت زمان و کنترل آن و به نظم‌دهی و برنامه‌ریزی فعالیت‌های یادگیری و آموزشی در دانش‌آموزان می‌گردد.
