داده کاوری
حمیدرضا کوشا؛ ثناء دنگ کوب؛ امیرعباس برزنونی
چکیده
پیشینه و اهداف: داده مربوط به سلامت روان دانشجویان چندین سال است که در سیستم‌های اطلاعاتی دانشگاه‌های سراسر کشور ثبت می‌شود و به علت حجم بالای آن روش‌های معمول آماری و روان‌کاوی برای پیش‌بینی الگوها و عوامل مؤثر بر سلامت روان دانشجویان کارایی لازم را ندارد. این‌جاست که فن داده‌کاوی مفید واقع شده و کمک می‌کند بر اساس مجموعه ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: داده مربوط به سلامت روان دانشجویان چندین سال است که در سیستم‌های اطلاعاتی دانشگاه‌های سراسر کشور ثبت می‌شود و به علت حجم بالای آن روش‌های معمول آماری و روان‌کاوی برای پیش‌بینی الگوها و عوامل مؤثر بر سلامت روان دانشجویان کارایی لازم را ندارد. این‌جاست که فن داده‌کاوی مفید واقع شده و کمک می‌کند بر اساس مجموعه داده ثبت‌شده از وضعیت جسمانی و به‌خصوص روانی دانشجویان، آن‌هایی که در معرض ریسک بالا هستند، پیش‌بینی و شناسایی شده و تصمیم‌گیری‌های مناسب و به‌هنگام برای بهبود وضعیت دانشجویان اتخاذ گردد. بهبود عملکرد دانشجویان همواره یکی از مهم‌ترین اهداف مسئولان و مدیران دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به شمار می‌رود. عوامل متعددی بر عملکرد مناسب دانشجویان تأثیرگذار است. علاوه بر عواملی که در حوزه آموزش و یادگیری دانشجویان است، موضوع سلامت جسمانی و روانی نیز بر نحوه عملکرد آن‌ها تأثیر می‌گذارد. به منظور تصمیم‌گیری به‌موقع و متناسب با وضعیت روانی هر دانشجو نیاز است الگوهایی در دسترس باشد تا بتوان بر اساس آن‌ها وضعیت بهداشت روان هر دانشجو پیش‌بینی شود. در این پژوهش تلاش شده با به‌کارگیری فن داده‌کاوی، وضعیت دانشجویان ورودی جدید دانشگاه، از لحاظ نیاز به مراجعه به مشاوره مورد بررسی قرار گیرد و الگوهای پنهان نهفته در مجموعه داده پایش سلامت روان دانشجویان با به‌کارگیری فنون رویکرد طبقه‌بندی استخراج گردد.روش ها: فنون استفاده‌شده در این پژوهش، شامل درخت تصمیم، طبقه‌بندی بر اساس قانون، شبکه‌های عصبی، رگرسیون لجستیک و ماشین بردار پشتیبان می‌باشد. برای تمامی پارامترهای فنون مذکور، تنظیم انجام شده و نشان‌دهنده علائم نیاز به مشاوره با نرخ صحت 99% می‌باشد.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد: می‌توان بر اساس مدل تدوین شده، وضعیت سلامت روانی دانشجویان را پیش بینی نمود. یکی از خروجی‌های کاربرد روش درخت تصمیم، این است که اگر فردی از یک ماه گذشته تا به امروز شدیداً، احساس ناامیدی کند، یا به نظر اطرافیانش فردی وسواسی باشد یا احساس کند زندگی برایش بی‌ارزش است به مشاوره احتیاج دارد.نتیجه‌گیری: با توجه به این که اکثر پژوهش‌های موجود در زمینه داده‌کاوی سلامت، تمرکز بر سلامت جسمانی داشته‌اند، پیشنهاد می‌شود برای مطالعات آتی تمامی سطوح سلامت یعنی ابعاد سلامت دانشجویان شامل سلامت جسمانی، اجتماعی و معنوی و هم‌چنین ترکیبی از این ابعاد مورد بررسی قرار گیرد. علاوه بر این مطالعه‌ای مروری بر روی انواع رویکردها و فنون مناسب برای مجموعه داده‌های روان‌شناسی با هدف ایجاد یک تقسیم‌بندی مناسب برای فنون موجود در این حوزه انجام شود؛ هم‌چنین پیشنهاد می‌شود، مجموعه داده حاضر و یا مجموعه داده‌های مشابه (اطلاعات پایش سلامت دانشجویان) با فنون دیگر طبقه‌بندی مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل با نتایج پژوهش حاضر مقایسه گردد. به طور کلی پیشنهاد می‌شود از فن داده‌کاوی برای استخراج الگوهای پنهان در مجموعه داده سلامت روان دانش‌آموزان مدارس در مقاطع تحصیلی متفاوت، کارمندان ادارات و سازمان‌ها استفاده گردد. در نهایت توصیه می‌گردد پژوهش‌های آتی در این زمینه ابتدا رویکرد خوشه‌بندی را بر روی مجموعه داده روان‌شناسی پیاده کنند و به دنبال آن از رویکردهای طبقه‌بندی و پیش‌بینی استفاده نمایند.
