مدیریت آموزشی
زهرا کاشانیها؛ فاطمه خالوندی
چکیده
پیشینه و اهداف: ازآنجایی‌که دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سرمایه انسانی مولد جامعه را تربیت می‌کنند، از جانب سیاست‌گذاران آموزشی و جامعه در قبال عملکرد، پاسخگویی، رسیدن به عدالت و تحول اجتماعی تحت‌فشار هستند. همین امر، موجب ضرورت بازسازی مفهوم جدیدی از رهبری و اخلاقی کردن آن است. آموزش عالی، نهاد مکمل آموزش‌های عمومی نظام‌مند ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: ازآنجایی‌که دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سرمایه انسانی مولد جامعه را تربیت می‌کنند، از جانب سیاست‌گذاران آموزشی و جامعه در قبال عملکرد، پاسخگویی، رسیدن به عدالت و تحول اجتماعی تحت‌فشار هستند. همین امر، موجب ضرورت بازسازی مفهوم جدیدی از رهبری و اخلاقی کردن آن است. آموزش عالی، نهاد مکمل آموزش‌های عمومی نظام‌مند ابتدایی و متوسطه و محصول تجدید حیات تمدنی است. آموزش عالی می‌تواند به توسعه زیرساخت‌ها و ساختارهای جامعه در همه ابعاد خدمت کرده و حفظ و پاسداری از دستاوردها و آرمان‌های جامعه را تسهیل کند. نظام آموزش عالی به‌واسطه‌ی نقشی که در تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص موردنیاز بخش‌های اقتصادی و اجتماعی ایفا می‌کند، از سهم و اهمیت قابل‌توجهی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار است. آموزش عالی کارآمد موجب کارآمدی همه نهادها و سازمان‌های جامعه شده و با توجه به محدودیت منابع، موجب افزایش بهره‌وری و کار آیی افراد و سازمان‌ها می‌شود؛ که عوامل مهمی همچون معنویت در محیط کار در کارکرد بهره‌وری این نهاد می‌توانند نقش‌آفرینی کنند.هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش پیش‌بینی کننده‌ی معنویتگرایی در اثربخشی رهبری در محیط کار دانشگاه است.روش ها: این پژوهش ازنظر هدف، یک تحقیق کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده‌ها، کمی به روش پیمایشی توصیفی می‌باشد. نمونه آماری به روش تصادفی طبقه‌ای با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 115 نفر از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در سال تحصیلی 94-93 بودند. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه «معنویت در محیط کار» میلیمان و همکاران و پرسشنامه رامسدن با عنوان «اثربخشی رهبری» در گروه‌های آموزشی دانشگاه است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه‌ها، توسط پنج‌تن از اساتید متخصص درزمینهٔ موضوع، تائید شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 22 بوده است. میزان آلفای کرونباخ برای تعیین پایایی ابزارها به ترتیب، .89 و .87 به دست آمد.یافته‌ها:یافته‌ها نشان داد که ضریب همبستگی معنویتگرایی در محیط کاربر اثربخشی رهبری با میزان .75 در سطح اطمینان 95% معنی‌دار است. همچنین، با توجه نتایج ضرایب استاندارد، کار معنادار و هم سویی باارزش‌ها، به ترتیب.26 و .31 و در سطح اطمینان 95% معنی‌دار هستند؛ بر اساس نتایج حاصل‌شده، مؤلفه‌ی هم سویی باارزش‌ها به‌تنهایی می‌تواند قوی‌ترین پیش‌بینی کننده‌ی اثربخشی رهبری مدیران در گروه‌های آموزشی باشد و 0.54 درصد از واریانس اثربخشی رهبری مدیران گروه‌های آموزشی را به‌گونه‌ای معنادار(.05 p < ) تبیین نمایند.نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش، گویای آن هستند که توجه به دو مؤلفه کار معنادار و همسویی باارزش‌ها در محیط کار به‌عنوان پیش‌بینی کننده اثربخشی رهبری می‌توانند اثربخشی رهبری مدیران را در گروه‌های آموزشی بهبود ببخشند. بدین منظور، پیشنهاد می‌شود در سطح مسئولین وزارت تحقیقات و علوم و فناوری، در تدوین آیین‌نامه‌ها در راستای وظایف آموزشی و پژوهشی اساتید مواردی را لحاظ کنند. اولاً ازنظر مبانی ارزشی آن کار ارزشمند تلقی شود و ثانیه انتظارات موردنظر با ارزش‌های معنوی همسویی و همخوانی داشته باشند تا بر همین اساس، تصمیم‌گیرندگان و سیاست‌گذاران دانشگاه با وضع راهبردها و اهداف کلان در اسناد بالادستی دانشگاه و همین‌طور تعریف عملیاتی آن‌ها از طریق تدوین آیین‌نامه‌های جدید در خصوص فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی برای تولید دانش اخلاق بنیان در میان اعضای هیئت‌علمی جهت ایجاد احساس معناداری در کار به لحاظ ارزشی، اقدامات عملی انجام دهند.
