نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ماشالله صالح پور ¹
• علی اکبر رمضانی ¹
• سید حسین نسل موسوی ¹
• میر سعید حسینی شیروانی ²

¹ گروه حسابداری، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

² گروه مهندسی کامپیوتر، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: این پژوهش باهدف ارائه مدل حاکمیت سازمانی در آموزش عالی مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی، بامطالعه موردی دانشگاه فرهنگیان، به بررسی نقش هوش مصنوعی در بهبود فرآیندهای مدیریتی، مالی و آموزشی پرداخته است. حاکمیت سازمانی، به‌عنوان مجموعه‌ای از ساختارها، سیاست‌ها و فرآیندهای هدایت و نظارت بر سازمان‌ها، با بهره‌گیری از هوش مصنوعی می‌تواند شفافیت، پاسخگویی و کارایی را در نهادهای آموزش عالی تقویت کند.
روش‌ها‌: روش تحقیق از رویکرد آمیخته متوالی با رویکرد اکتشافی استفاده کرده است. ابتدا، با دو مرحله تکنیک دلفی فازی، مؤلفه‌های کلیدی از طریق نظرسنجی از 20 نفر از خبرگان شامل مدیران ارشد و اعضای هیئت‌علمی با تخصص در مدیریت و فناوری اطلاعات، به روش نمونه‌گیری هدفمند قضاوتی، شناسایی و غربالگری شدند. سپس، مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) برای اعتبارسنجی مدل انجام شد. در این مرحله، 360 نفر از مدیران، اعضای هیئت‌علمی و کارشناسان دانشگاه فرهنگیان، بر اساس روش نمونه‌گیری در دسترس و قاعده 5Q≤n≤15Q ، انتخاب شدند. درنهایت، روش دیمتل برای تحلیل اثرگذاری، اثرپذیری و اولویت‌بندی مؤلفه‌ها به کار رفت که با نمونه‌ای متشکل از 20 نفر از خبرگان و ذی‌نفعان کلیدی دانشگاه، به روش نمونه‌گیری هدفمند قضاوتی، اجرا شد. داده‌ها از طریق پرسشنامه‌های طراحی‌شده برای هر مرحله جمع‌آوری شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان‌دهنده تدوین مدلی جامع با دو بعد اصلی حاکمیت سازمانی و فناوری هوش مصنوعی است که شامل 18 مؤلفه کلیدی نظیر مدیریت دانش سازمانی، کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش، مدیریت تغییر و تحول، کنترل و نظارت، و شفافیت و پاسخگویی می‌شود. تحلیل دیمتل مشخص کرد که مدیریت دانش سازمانی و کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش به دلیل اثرگذاری قوی، نقش محوری دارند، درحالی‌که مؤلفه‌هایی مانند اخلاقیات هوش مصنوعی و زیرساخت فناوری اثرپذیر بوده و به پشتیبانی ساختاری نیاز دارند.
نتیجه‌گیری: اولویت‌بندی مؤلفه‌ها نشان داد که مدیریت تغییر و تحول، کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش، و همکاری بین سازمانی از اهمیت بالاتری برخوردارند. این مدل با ادغام هوش مصنوعی در تحلیل داده‌های کلان، تصمیم‌گیری هوشمند، نظارت مالی و شخصی‌سازی آموزش، فرآیندهای دانشگاه را بهینه می‌سازد. در نتیجه‌گیری، مدل پیشنهادی به‌عنوان چارچوبی عملی برای بهبود حاکمیت سازمانی در دانشگاه فرهنگیان ارائه‌شده که می‌تواند کیفیت مدیریت و آموزش را ارتقا دهد و راهنمایی برای تحقیقات آتی باشد.

کلیدواژه‌ها

• حاکمیت سازمانی
• فناوری هوش مصنوعی
• آموزش عالی
• دانشگاه فرهنگیان

موضوعات

• فناوری آموزش- آموزش عالی

عنوان مقاله [English]

Design and validation of an organizational governance model in higher education based on artificial intelligence at Farhangian University

نویسندگان [English]

• Mashallah Salehpour ¹
• Ali akbar Ramezani ¹
• Seyyed Hossein NaslMousavi ¹
• mirsaeid hosseini ²

¹ Department of accounting, QaS.C., Islamic Azad University, Qaemshahr, Iran

² Department of Computer Engineering, Sar.C., Islamic Azad University, Sari, Iran

چکیده [English]

Background and Objectives: This research aims to present an organizational governance model in higher education based on artificial intelligence, with a case study of Farhangian  University, examining the role of artificial intelligence in improving managerial, financial, and educational processes. Organizational governance, as a set of structures, policies, and processes for guiding and overseeing organizations, can enhance transparency, accountability, and efficiency in higher education institutions through the utilization of artificial intelligence.
Methods: The research method employed a mixed qualitative and quantitative approach. Initially, through two phases of the fuzzy Delphi technique, key components were identified and screened via a survey of 20 experts, including senior managers and faculty members with expertise in management and information technology, using targeted judgmental sampling. Subsequently, structural equation modeling with a partial least squares (PLS) approach was conducted for model validation. In this phase, 360 individuals, including managers, faculty members, and experts from the Farhangian University, were selected based on accessible sampling and the 5Q≤n≤15Q rule. Finally, the DEMATEL method was employed to analyze the impact, influence, and prioritization of the components, executed with a sample of 20 experts and key stakeholders from the university, also through targeted judgmental sampling. Data were collected through questionnaires designed for each phase.
Findings: The findings indicate the development of a comprehensive model with two main dimensions: organizational governance and artificial intelligence technology, which includes 18 key components such as organizational knowledge management, applications of artificial intelligence in education, change management, control and supervision, and transparency and accountability. The DEMATEL analysis revealed that organizational knowledge management and applications of artificial intelligence in education play a central role due to their strong impact, while components like artificial intelligence ethics and technology infrastructure are influenced and require structural support.
Conclusion: The prioritization of components showed that change management, applications of artificial intelligence in education, and inter-organizational collaboration are of higher importance. This model optimizes university processes by integrating artificial intelligence into big data analysis, intelligent decision-making, financial oversight, and personalized education. In conclusion, the proposed model is presented as a practical framework for improving organizational governance at the Farhangian University, which can enhance the quality of management and education and serve as a guide for future research.

کلیدواژه‌ها [English]

• Organizational Governance
• Artificial Intelligence Technology
• Higher Education
• University of Cultural Education