پردازش زبان طبیعی
محمد لطافت؛ عبدالرضا رسولی کناری؛ محبوبه شمسی
چکیده
پیشینه و اهداف: جریان اصلی جامعه به دلیل عدم توانایی در برقراری ارتباط با جامعه ناشنوایی باعث گوشهگیری این افراد شده است. در حال حاضر سالانه 1400 ناشنوای عمیق در کشور متولد میشود که بیشتر این کودکان دارای خانواده شنوا هستند. به همین دلیل والدین در سالهای ابتدایی زندگی کودک، به دلیل عدم آشنایی با زبان اشاره نمیتوانند الگوی ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: جریان اصلی جامعه به دلیل عدم توانایی در برقراری ارتباط با جامعه ناشنوایی باعث گوشهگیری این افراد شده است. در حال حاضر سالانه 1400 ناشنوای عمیق در کشور متولد میشود که بیشتر این کودکان دارای خانواده شنوا هستند. به همین دلیل والدین در سالهای ابتدایی زندگی کودک، به دلیل عدم آشنایی با زبان اشاره نمیتوانند الگوی کاملی از زبان اشاره را به آنها آموزش دهند. همانطور که از نام «زبان اشاره» پیداست، در زبان اشاره از اشارات و یا به عبارت دقیقتر از حرکات، حالات دست، چشم، و جهت ایستادن، برای انتقال منظور بهره برده میشود. چنانچه به طور مثال حرکت دهان یا حالت کلی صورت تغییر کند، معنای کلمه تولید شده نیز می‌تواند تغییر کند، یا به عبارت دیگر کلمه دیگری تولید میشود. همین اصل در مورد حرکات انگشتان و دستها نیز صادق است. مهم‌ترین عامل ارتباط بین انسان‌ها، توانمندی در برقراری ارتباط از روش‌های مختلف مانند گفتار، نوشتار و زبان‌اشاره می‌باشد. ناتوانی افراد کم‌شنوا و ناشنوا در برقراری ارتباط صمیمانه، همچنین نبود آموزش مرسوم با توجه به نیازهای جامعه، باعث کنارگذاری این افراد شده است. سیستمهای مترجم متن به زبان اشاره به منظور برطرف کردن مشکلات برقراری ارتباط بین افراد ایجاد شده‌اند. به دلیل غیرساخت‌یافته بودن زبان فارسی و همچنین مشکلات زبان اشاره فارسی استفاده از سیستمهای مترجم سایر کشور‌ها عملا امکان‌‌پذیر نمی‌باشد. این پژوهش به دنبال معرفی سیستمی می‌باشد که متن فارسی را دریافت کرده و بعد از انجام پردازش زبان طبیعی لازم، آن را به زبان اشاره فارسی تبدیل کند.روش ها برای انجام این مهم با چالش‌های متعددی چون کمبود حرکات اشاره به نسبت تعداد کلمات موجود در زبان فارسی و همچنین مشکل ابهام و جناس در برخی کلمات موجود در متون فارسی مواجه هستیم. به منظور رفع مشکلات، معماری سیستمهای مشابه قابل استفاده نمی‌باشد. بنابراین معماری جدیدی پیشنهاد شده است که از ارتباط بین ماژول‌های برطرف کردن جناس و همچنین ماژول تبدیل متن ورودی به دنیای ناشنوایان، با استفاده از آنتولوژی طراحی شده استفاده می‌کند.یافته‌ها: استفاده از این معماری، نرخ کارایی سیستم مترجم متن فارسی به زبان اشارهی فارسی را تا 95٪ بهبود بخشیده و باعث افزایش دقت سیستم مترجم تا سه برابر شده است.نتیجه‌گیری: سیستم مترجم زبان اشاره به منظور برقراری ارتباط افراد ناشنوا با سایر افراد جامعه ایجاد شده است. به علاوه از سیستم مترجم زبان اشاره می‌توان به منظور آموزش زبان اشاره نیز بهره برد. پیاده‌سازی سیستم مترجم زبان اشاره فارسی به دلیل غیرساخت یافته بودن و همچنین مشکل چندمعنایی و ابهام برخی کلمات در زبان فارسی، همچنین مشکلات موجود در زبان اشاره فارسی و محدودیت‌هایی که در تعداد حرکات شناخته شده این زبان وجود دارد، دارای چالش‌های می‌باشد، که در این مقاله با ارائه یک معماری جدید چالش‌ها تا حدود قابل قبولی برطرف شده است. در معماری جدید از دو ماژول تشخیص و تصحیح جناس و تبدیل جملات به دنیای ناشنوایان استفاده شده است. هر دو ماژول از آنتولوژی طراحی شده، مربوط به خود استفاده می‌کند.
