آموزش الکترونیکی
ندا غضنفری؛ علیرضا بادله
چکیده
پیشینه و اهداف: قرن بیست و یکم قرن حرکت جوامع به سمت داناییمحوری، مشارکت دانش و تحول در محورها و مفاهیم بنیادین زندگی از جمله آموزش و تعلیم و تربیت از لحاظ کمیت، کیفیت و سرعت ارائه می‌باشد. گرایش جهان در چند دهۀ اخیر به استفاده از فنّاوری در آموزش به دلیل عدم پاسخگویی آموزش سنتی به نیازهای نظام آموزشی در برنامه درسی و محتوای آموزشی، ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: قرن بیست و یکم قرن حرکت جوامع به سمت داناییمحوری، مشارکت دانش و تحول در محورها و مفاهیم بنیادین زندگی از جمله آموزش و تعلیم و تربیت از لحاظ کمیت، کیفیت و سرعت ارائه می‌باشد. گرایش جهان در چند دهۀ اخیر به استفاده از فنّاوری در آموزش به دلیل عدم پاسخگویی آموزش سنتی به نیازهای نظام آموزشی در برنامه درسی و محتوای آموزشی، نظر بسیاری از اندیشمندان را به خلق شیوهها و نوآوریها در این زمینه جلب کرده است. امروزه با توجه به گسترش روزافزون روشهای آموزشی و پیشرفت‌های شگرف در حوزۀ فناوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش الکترونیکی یکی از بهترین راهبردها برای تحقق عدالت اجتماعی در حوزۀ آموزش عالی با شعار "آموزش عالی با کیفیت برای همه" می‌باشد. آموزش الکترونیکی قریب به یک دهه است که در جهان و به فاصله کمی در ایران توسعه یافته است. افزایش تقاضا برای کسب علم، محدودیت‌های نظامهای سنتی آموزشی و تحول‌خواهی در روشهای فراگیری، جهان را بهسوی روشهایی سوق داده است که در آن زمان و مکان ارزش ذاتی خود را از دست داده است؛ از اینرو آموزش الکترونیکی را می‌توان مهمترین عامل جهش علمی و فرهنگی در جهان معاصر دانست. با توجه به رشد روز افزون استفاده از استانداردهای تولید محتوا همچون استاندارد اسکورم در آموزش الکترونیکی، هدف پژوهش، ارزشیابی دورههای محتوای آموزش الکترونیکی دانشگاههای تحت استاندارد اسکورم از دیدگاه دانشجویان و اساتید است. روش ها: روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اساتید و دانشجویان دورههای مجازی دانشگاه شهید بهشتی بود که 230 نفر از دانشجویان و 45 نفر از اساتید به روش هدفمند و براساس جدولکرجسی مورگان انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامههای محققساختۀ اساتید و دانشجویان بود. روایی محتوایی پرسشنامه‌ها توسط کارشناسان متخصص و استاد راهنما بررسی و پس از انجام اصلاحات لازم تائید شد و ضریب پایایی آلفا برای نسخه دانشجویان 0.77 و برای نسخه اساتید 0.90 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تیتک نمونه‌ای) استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین میانگین میزان دسترسپذیری، طراحی آموزشی، سازماندهی محتوا، بازخورد و ابرداده در دورههای محتوای آموزش الکترونیکی دانشگاه شهید بهشتی از دیدگاه دانشجویان و همچنین از دیدگاه اساتید براساس استاندارد اسکورم تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج نشان دادکه میانگین میزان مؤلفههای استاندارد اسکورم در دورههای محتوای آموزش الکترونیکی دانشگاه شهیدبهشتی از دیدگاه دانشجویان و اساتید براساس این استاندارد در حد مطلوبی می‌باشد.نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر همانند هر پژوهش دیگر با محدودیت‌هایی همانند استفاده تنها از یکی از ابزارهای تحقیق، پرسشنامه و عدم استفاده از سایر ابزارها، محدودیت دانشگاه و رشته تحصیلی، دشواری در شناسایی کارشناسان مسلط در این زمینه و شناسایی شرکت‌های تولید محتوا و دانشگاههای مجازی تحت استاندارد اسکورم در زمان انجام تحقیق، محدود بودن پیشینه مشابه خارجی آن، کار را برای محقق دشوار کرد. بنابراین پیشنهاد می‌شود که پژوهش حاضر در سایر دانشگاههای دارای آموزش الکترونیکی و در رشته‌های تحصیلی دیگر عملیاتی گردد تا قدرت تعمیم یافته‌ها افزایش یابد؛ بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش پیشنهاد می‌شود ضرورت دارد به اساتید نحوه‌ی استاندارد سازی محتوای الکترونیکی آموزش داده شود و جهت کاهش هزینه‌ها تولید محتواهای الکترونیکی در خود دانشگاه با همکاری اساتید و حتی خود دانشجویان صورت گیرد و همچنین ترتیبی داده شود تا بر تأثیر استانداردهای آموزش الکترونیکی اسکورم تحقیقات بیشتری صورت گیرد تا با کسب اطلاعات دقیق بتوان راهکار‌هایی جهت افزایش کیفیت آموزشی و رفاهی دانشگاههای دارای آموزش الکترونیکی تحت استاندارد اسکورم ارائه داد.
