سواد اطلاعاتی
فاطمه فضلی نژاد؛ سمانه سلیمی
چکیده
پیشینه و اهداف: در دوران پاندمیک کووید-19 تنها راه حل باقی مانده برای دانش‌آموزان و دانشجویان حرکت به سمت آموزش برخط است. برای انجام بهتر آموزش برخط، داشتن سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای معلمان بسیار حیاتی است. فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوامع مدرن به‌عنوان ابزاری برای دگرگونی سیستم‌های آموزشی و همچنین حمایت از توسعه اقتصادی ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: در دوران پاندمیک کووید-19 تنها راه حل باقی مانده برای دانش‌آموزان و دانشجویان حرکت به سمت آموزش برخط است. برای انجام بهتر آموزش برخط، داشتن سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای معلمان بسیار حیاتی است. فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوامع مدرن به‌عنوان ابزاری برای دگرگونی سیستم‌های آموزشی و همچنین حمایت از توسعه اقتصادی در کشاورزی، بهداشت و آموزش و‌ایجاد ارتباط بین جوامع، معلمان و دانش‌آموزان فراگیر شده است. تحولات مختلف تکنولوژیکی و اجتماعی تقریباً تمام جنبه‌های زندگی بشر را تغییر داده است. برخی از دانش‌ها، مهارت‌ها، توانایی‌ها، شایستگی‌ها و ویژگی‌های شخصی که در قرون گذشته برای زندگی ضروری بودند، اکنون بی‌ربط و برخی دیگر حیاتی شده‌اند. اکثر‌این تغییرات با گسترش فناوری‌های جدید، به ویژه فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات مرتبط است. ظرفیت به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه‌های مختلف زندگی انسان کمک مهمی به رفاه انسان و شکوفایی جامعه شده است. ارتقای سواد فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات اولویت اصلی سیاست‌های اجتماعی، اقتصادی و بخصوص در حوزه آموزشی بسیاری از کشورها است. با توجه به عصر حاضر داشتن سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌تواند در جهت افزایش توسعه حرفه‌ای معلمان بسیار اثربخش باشد. لذا هدف از انجام‌این پژوهش بررسی رابطه بین سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه حرفه‌ای معلمان بود.روش‌ها: روش‌این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه معلمان ابتدایی شهر خرمشهر در سال تحصیلی 1400-1401 به حجم 615 نفر بودند که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای و براساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 235 نفر معلم مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات کاتز و مکلین (2007) در قالب 63 گویه در 7 بّعد شرح دادن (4 گویه)، دست‌یابی (6 گویه) ارزشیابی (4 گویه) مدیریت (7 گویه)، ترکیب (9 گویه)، خلق کردن (17 گویه) ارتباط برقرار کردن (16 گویه) و پرسش‌نامه توسعه حرفه‌ای نوا (2008) در شش بعد موارد آموزش(5 گویه)، کار تیمی (5 گویه)، مهارت سازمانی (6 گویه)، توسعه مسیر شغلی (6 گویه)، توسعه روابط بین فردی (4 گویه) و ارتباطات ( 4 گویه) بوده است. روایی محتوایی و پایایی هر دو پرسش‌نامه براساس آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار استنباطی (آزمون ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و آزمون t) با کمک نرم‌افزار spss 21 استفاده شده است.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد بین سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با توسعه حرفه‌ای و ابعاد آن رابطه معنی‌داری وجود دارد و از بین ابعاد سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات، ارتباط برقرار کردن، خلق کردن، ترکیب و ارزشیابی قادر به پیش‌بینی توسعه حرفه‌ای معلمان است. همچنین، یافته‌ها نشان داد وضعیت سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات معلمان و توسعه حرفه‌ای مطلوب بوده است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌‌های‌این مطالعه به برنامه‌ریزان و سیاستگذاران آموزش و پروش پیشنهاد می‌شود زمینه‌های بهبود سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات معلمان را در رأس برنامه‌ها و آموزش‌های ضمن خدمت قرار دهند. طراحی و اجرای درس سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای دوره‌های تربیت معلم توصیه می‌شود.
