محیط یادگیری
مهدی زندیه؛ پدرام حصاری؛ عطیه زندیه
چکیده
پیشینه و اهداف: با جهانیشدن و قرارگیری در مسیر جریانهای فکری گوناگون، طراحی معماری به عنوان عاملی تأثیرگذار و تأثیرپذیر دچار تغییر در فرآیند شده است. معماری مدارس با توجه به تحولات نظام آموزشی و نیازهای فزاینده دانشآموزان با توجه به ارتباطات و یکسوشدن جریانهای فکری در دنیا، نیازمند تغییر اجباری است، در حقیقت فراگیر ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: با جهانیشدن و قرارگیری در مسیر جریانهای فکری گوناگون، طراحی معماری به عنوان عاملی تأثیرگذار و تأثیرپذیر دچار تغییر در فرآیند شده است. معماری مدارس با توجه به تحولات نظام آموزشی و نیازهای فزاینده دانشآموزان با توجه به ارتباطات و یکسوشدن جریانهای فکری در دنیا، نیازمند تغییر اجباری است، در حقیقت فراگیر بودن فناوری اطلاعات و ارتباطات، نظام آموزشی را تحتتأثیر خود قرار داده و محیط آموزشی باید بهطور مداوم خود را با پیشرفتها و تغییرات دنیای امروز هماهنگ سازد. در این صورت است که میتواند افرادی توانا و دارای شایستگیهای کافی برای نیازمندیهای جهان پیشرو و آینده تربیت نماید. در واقع سیاست آموزشی بهطور مداوم در واکنش به تحقیقات جدید در مورد چگونگی آمادهسازی دانشآموزان برای یک دنیای به سرعت در حال تغییر، در حال برنامهریزی است. انعطافپذیری به عنوان یک نتیجه جهانیسازی در معماری شناخته میشود. لزوم به تغییرات با توجه به گوناگونی نیازها و خواستهها، در معماری مدارس به دلیل تنوع استفادهکنندگان دارای اهمیت است. فضاهای انعطافپذیر دارای قابلیتهای پذیرش بیشتری از سمت عموم مخاطبین به دلیل نوع کاربری آن میباشند. در این پژوهش، روند تحول افکار در بین افراد در بحث جهانیسازی با هدف مشخص شدن لزوم تحولات سیستم آموزشی، تحلیل چگونگی تغییر سیستم آموزشی و نیاز به مدارس انعطافپذیر، بیان ویژگیهای انعطافپذیر مدارس و همچنین قابلیتهای آن، در حقیقت، هدف درک لازمه تغییر مدارس کشور به شیوهای عملی با بهروزسانی رویکردهایهای آموزشی توسط طراحی معماری مدارس است.روشها: این پژوهش با روشی تحلیلی- کاربردی با فرض این موضوع که انعطافپذیری میتواند رویکردهای آموزشی را بهروزرسانی کند و بالعکس، سعی دارد رابطه میان معماری و رویکردهای آموزشی را با انعطافپذیری دریابد. برای این کار از مطالعات کتابخانهای کتب و مقالات استفاده میکند.یافتهها: در این راستا ضابطه سیستم پلان آزاد، فضاهای یادگیری انعطافپذیر، مبلمان منعطف، تطابقپذیری از طریق دیوارهای متحرک و فضاهای عمومی انعطافپذیر، راهکار عملی شدن انعطافپذیری است که میتوانند باعث این به روزرسانی در رویکردهای آموزشی مدارس باشند.نتیجه گیری: معماری به مثابه یک هدایتگر در امر طراحی میتواند فرآیند طراحی را از بستن نطفه طرح تا زایش، برنامهریزی کند. پس باید نگرش به معماری همزمان به صورت رفت و برگشتی در کل و جزء باشد. معماری مدرسه یکی از پارامترهای مؤثر تربیتی و آموزشی در امر تعلیم و تربیت نوین بهشمار میرود و همانگونه که صاحبان اندیشه در بررسی مسائل آموزشی همواره عوامل گوناگون همچون خانواده، معلم، مدیریت آموزشی و ... را بهعنوان عوامل مؤثر در فرآیند یادگیری مورد تأکید قرار میدهند؛ معماری یا فضای فیزیکی مدرسه نیز در این میان به عنوان یک عامل زنده و پویا در کیفیت فعالیتهای آموزشی و تربیتی دانشآموزان ایفای نقش میکند.در دنیایی با چنین تغییرات سریع و در روزگاری که دانش به عنوان ابزاری قوی در جهت توسعه و حتی بقای اجتماعی میباشد؛ انعطافپذیری حلقه مشترک بین معماری و رویکردهای آموزشی است، که معماری میتواند به کمک انعطافپذیری رویکردهای مورد نیاز آموزشی در دنیای جدید را بهروز کند. انعطافذیری به عنوان راهکار در دو صورت در آموزش تأثیرگذار است: بهروزنمودن رویکرد آموزشی به کمک معماری و ابداع در طرح معماری توسط رویکردهای آموزشی جدید. فضای آموزش بر خلاقیت دانشآموزان مؤثر است. هرچه طراحی خلاقانهتر باشد، ذهن دانشآموز بارورتر گشته و نیاز به بالابردن سطوح آموزشی بیشتر حس میگردد و این روند به سمت بینهایت قابلیت تکرار دارد.