آموزش الکترونیکی
رضا نجاتی
چکیده
پیشینه و اهداف: آموزش برخط (برخط) به عنوان گونه ای از آموزش از راه دور و در دهه های گذشته موردتوجه مدیران، استادان، دانشجویان و دیگران بوده است. در شرایط حادث از بیماری همه‌گیر کوید 19، آموزش برخط به یک نیاز تبدیل‌شده است. از جمله عوامل مؤثر در کارآمدی این نوع آموزش مشارکت فعال دانشجویان در فرایند یادگیری است. مشارکت فعال ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: آموزش برخط (برخط) به عنوان گونه ای از آموزش از راه دور و در دهه های گذشته موردتوجه مدیران، استادان، دانشجویان و دیگران بوده است. در شرایط حادث از بیماری همه‌گیر کوید 19، آموزش برخط به یک نیاز تبدیل‌شده است. از جمله عوامل مؤثر در کارآمدی این نوع آموزش مشارکت فعال دانشجویان در فرایند یادگیری است. مشارکت فعال را تلاش صرف شده دانشجو در فرایند یادگیری تعریف میکنند. کارشناسان باور دارند که اجزاء مشارکت فعال عبارتاند از: تعامل با محتوای درس، تعامل با همکلاسی‌ها و تعامل با استادان برای کسب نتیجه آموزشی مطلوب (کسب نمره و رضایت تحصیلی). صاحبنظران تعلیم و تربیت ادعا می کنند که مشارکت فعال دانشجویان در فرایند یادگیری پیش‌نیاز یادگیری و پایداری آن است. شواهدی وجود دارد که مشارکت فعال دانشجویان یکی از قویترین عوامل پیش‌بینی کننده پیشرفت تحصیلی است. در این نوشتار به نقش مشارکت فعال در یادگیری زبان انگلیسی در کلاس بر خط خواهیم پرداخت. نمایی از چگونگی پیشرفت تحصیلی و تلقی دانشجویان از مشارکت کلاسی نیز ارائه میشود.روشها: در این پژوهش که از نوع همبستگی است از پرسشنامه مقیاس «مشارکت فعال در آموزش بر خط» و آزمون «خواندن و درک مطلب» زبان انگلیسی استفاده‌شده است. این پرسشنامه در سال 2015 توسط دیکسون طراحی‌شده و مشتمل بر 4 سازه و 19 گویه است و مقیاس آن لیکرت 7 درجه‌ای است. سازه‌ها عبارتاند از: مهارت، عواطف، مشارکت و عملکرد. هیچ‌گونه سابقه‌ای اعم از اصل یا ترجمه این پرسشنامه در نشریات علمی-پژوهشی ایران به دست نیامد. بنابراین محقق آن را ترجمه نموده است. ترجمه معکوس این پرسشنامه توسط یکی از استادان انجام‌شده است. پرسشنامه یادشده با استفاده از گوگل فرم طراحی و از طریق سامانه آموزش مجازی دانشگاه به 297 نفر دانشجو که در نیم سال نخست سال تحصیلی 99 درس زبان عمومی داشتند ارسال شد.206 نفر از دانشجویان به پرسشنامه پاسخ دادند. پاسخ‌های 22 نفر از آنها مخدوش بود؛ به عنوان مثال به تمام گویه ها یک پاسخ داده بودند یا پاسخ‌ها یکی در میان تکراری بود. لذا پاسخ‌نامه‌های آنها کنار گذاشته شد. جمعاً 184 پاسخ‌نامه به همراه نمرات زبان انگلیسی همان افراد مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. ابزار دوم این پژوهش آزمون «خواندن و درک مطلب» زبان انگلیسی است. این آزمون را محقق بر اساس مطالعات نظری مربوط به مهارت مذکور طراحی و برای بررسی انطباق آزمون با نظریه های علمی و محتوی آموزشی از 5 نفر از استادان کمک گرفته است. این آزمون دارای 40 سؤال است و به عنوان آزمون پایان‌ترم در سامانه آموزش مجازی دانشگاه انجام‌شده است.یافته‌ها: آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که پیشرفت تحصیلی دانشجویان در درس زبان انگلیسی و تلقی آنان از مشارکت کلاسی رضایتبخش است. بر اساس تحلیل رگرسیون چارکی میان مشارکت فعال و یادگیری زبان انگلیسی در دانشجویان دارای نمره بالا ارتباط معنی‌دار وجود دارد. اما تحلیل آماری همبستگی نشان می‌دهد که میان پیشرفت تحصیلی و مشارکت فعال در کلاس بر خط ارتباط آماری معنی‌دار وجود ندارد. نبود وجود ارتباط معنادار میان این دو متغیر با یافته های پژوهش های خارجی متفاوت است. دلایل گوناگونی برای این موضوع متصور است. آموزش برخط در پژوهش حاضر انتخابی نبوده است و دانشجویان انگیزه کافی و مهارت و ابزارهای لازم برای این شیوه آموزش نداشته اند. شاید دانشجویان به همین دلایل دچار ترس و اضطراب شده اند. این ترس و اضطراب احتمالاً موجب نارضایتی تحصیلی یا خودکم‌بینی شده است. اضافه میکند که تلقی دانشجویان از مشارکت فعال قابل‌قبول است. البته در مورد مشارکت در کلاس برخط هیچ گزارشی از پژوهش در ایران موجود نیست.نتیجه گیری: هدف این پژوهش برآورد ارتباط بین مشارکت فعال و یادگیری زبان انگلیسی در کلاس برخط بود. نتایج نشان داد که نظریه مشارکت فعال در ارتقاء پیشرفت درسی در مورد دانشجویان قوی صدق می کند اما در مورد دانشجویان حد متوسط و پایینتر صدق نمی کند. برای ارزیابی میزان مشارکت دانشجویان از پرسشنامه استفاده‌شده است. پژوهشگران به‌خوبی می دانند که پرسشنامه مبتنی بر خود اظهاری است و در این روش احتمال خطای اندازه‌گیری وجود دارد.
آموزش زبان انگلیسی
رضا نجاتی؛ زهرا چراغی؛ اعظم ناصری
چکیده
پیشینه و اهداف: امروزه در سراسر جهان و در کشور ما نیاز به گفتگو به زبان انگلیسی افزایش‌یافته و سبب درخواست فراوان برای یادگیری این زبان شده است. این نیاز از راه‌های گوناگون مانند آموزش رسمی در مدارس و آموزشگاه‌ها، سفر به کشورهای انگلیسی‌زبان و... برآورده میشود. ولی آموزش کلاسی رایج‌ترین فرصت برای زبان‌آموزی به نظر می‌رسد؛ بنابراین، ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: امروزه در سراسر جهان و در کشور ما نیاز به گفتگو به زبان انگلیسی افزایش‌یافته و سبب درخواست فراوان برای یادگیری این زبان شده است. این نیاز از راه‌های گوناگون مانند آموزش رسمی در مدارس و آموزشگاه‌ها، سفر به کشورهای انگلیسی‌زبان و... برآورده میشود. ولی آموزش کلاسی رایج‌ترین فرصت برای زبان‌آموزی به نظر می‌رسد؛ بنابراین، نیاز به آموزش باکیفیت و مواد و مطالب درسی مناسب گریزناپذیر است. به باور متخصصان تعلیم و تربیت کتاب درسی نمودی از برنامه درسی مصوب نظام آموزشی است. کتاب درسی یکی از مهم‌ترین منابع یادگیری در نظام‌های آموزشی است و مواد اصلی برنامه درسی مدارس را تشکیل می‌دهد. پژوهش دربارۀ کتاب درسی بایسته است زیرا دبیران و دانش‌آموزان فراوانی از آن بهره می‌برند و این پژوهش‌ها در طراحی فرصتهای مناسب برای یادگیری دانش‌آموزان تأثیرگذار است. مطالعه و بررسی کتاب‌های درسی می‌تواند ارتباط میان برخی مشکلات یادگیری دانش‌آموزان با برنامه درسی را آشکار نماید و کمک کند که مفاهیم برنامه درسی به روش مناسبی در کتاب‌های درسی گنجانده شود. نویسندگان ارجمند در پیشگفتار کتاب زبان انگلیسی پایۀ هفتم گفتهاند که این کتاب با «رویکرد ارتباطی فعال خودباورانه» تألیف شده است. محقق بر آن است تا میزان انطباق این ادعا را با اصول و اهداف رویکرد ارتباطی بررسی کند و به این پرسش پاسخ دهد که این کتاب تا چه اندازه با معیارهای رویکرد ارتباطی در آموزش زبان انگلیسی سازگار است.جامعه تحقیق، کتاب مذکور و نمونه تحقیق تمام دروس، تصاویر، متن و تمرین‌های این کتاب است. روشها: واحد تحلیل جمله و مکالمههای کتاب است. روش پژوهش در این پژوهش شیوۀ توصیفی تحلیل محتوا است و ابزار آن دربرگیرندۀ شش مؤلفه از مؤلفه‌های رویکرد ارتباطی است که روایی آن از راه کسب نظر 5 نفر متخصص آموزش زبان انگلیسی فراهم‌شده است. دسته‌بندی محتوای کتاب به دست سه محقق حاضر به‌صورت جداگانه انجام‌شده است. ضریب توافق (شاخص کاپا) در همه موارد بالاتر از 8/0 است و حاکی از پایایی نتایج دسته بندی محتویمطالب کتاب است. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که مؤلفه ارتباط گروهی دارای بیشترین وزن آنتروپی (37/0) و مؤلفه برقراری ارتباط زبانی دارای کمترین وزن آنتروپی (009/0) است. وزن آنتروپی دیگر مؤلفه‌ها عبارتاند از: مؤلفه میزان انطباق با فرهنگ کشور (167/0)، مؤلفه تقویت ارتباط دونفره (139/0)، مؤلفه توجه به اصل معناداری (079/0) و مؤلفه برقراری ارتباط از طریق شکاف اطلاعاتی (046/0). درمجموع انطباق این کتاب با معیارهای ارتباطی قابل قبول است. نتیجه‌گیری: براساس نتایج به‌دست‌آمده اهمیت مولفه های رویکرد ارتباطی در کتاب زبان انگلیسی پایۀ هفتم به این ترتیب است: 1- تقویت ارتباط گروهی، 2- انطباق با فرهنگ کشور، 3- تقویت ارتباط دونفره، 4- اصل معناداری، 5- برقراری ارتباط از طریق شکاف اطلاعاتی، 6- برقراری ارتباط زبانی. بارزترین ویژگی این کتاب آنست که بنحو شایسته ای به مولفه‌های رویکرد ارتباطی پرداخته است. توجه به تقویت ارتباط گروهی بیانگر این مسأله است که آموزش زبان در حال فاصله گرفتن از حالت سنتی است که این کمک شایانی به زبان آموز میکند. توجه به انطباق محتوی آموزشی با فرهنگ کشور باعث ملموس و جذاب شدن محتوی دروس و بالمال تقویت یادگیری میشود.
محیط های یادگیری مبتنی بر فناوری
رضا نجاتی؛ زهرا نبی لو
چکیده
استادان و کارشناسان آموزش زبان انگلیسی براین باورندکه شبکهسازی واژگانی به بهبود دانش واژگانی و دستوری زبان آموزان خارجی کمک میکند که این به نوبه خود سبب تقویت مهارتهای تولیدی (گفتاری و نوشتاری) آنها خواهد شد. این تحقیق از طریق «طرح پیش آزمون- پس آزمون گروه گواه»1 اجرا شده است. یکآزمون دو بار (در ابتدای ...
بیشتر
استادان و کارشناسان آموزش زبان انگلیسی براین باورندکه شبکهسازی واژگانی به بهبود دانش واژگانی و دستوری زبان آموزان خارجی کمک میکند که این به نوبه خود سبب تقویت مهارتهای تولیدی (گفتاری و نوشتاری) آنها خواهد شد. این تحقیق از طریق «طرح پیش آزمون- پس آزمون گروه گواه»1 اجرا شده است. یکآزمون دو بار (در ابتدای اجرای طرح برای سنجش رفتار ورودی و در پایان برای برآورد اثر روش آموزش) در دو گروه گواه و آزمایشی اجرا شد. آزمون تیمستقل روی « نمرات افزوده»2 نشانداد که تفاوت بین دو گروه معنی‌دار نیست. البتّه چون مشاهدات حاکی از آن بود که دانش‌آموزان گروه آزمایشی فعالتر بودند، شاید بتوان ادعا کرد که شبکهسازی واژگانی به زبانآموزان کمک میکند تا بیاموزند چگونه مطالب را در ذهنشان سامان دهند. علاوه بر این، با بالا بردن اعتماد به نفس دانش‌آموزان منجر به مشارکت بیشتر آنها در فعالیتهای کلاسی شد.
