نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده
پیشینه و اهداف: به کار گیری نقشه مفهومی از جمله رویکردهای نوین آموزشی است که ریشه در رویکرد ساختن گرایی دارد. در ساختن گرایی براهمیت ساختن دانش از راه ارتباط دادن پیش آموخته ها با آموخته های جدید تأکید می شود. در این دیدگاه ارتباطی و بر اساس رویکرد نقشه مفهومی افراد بین یادگیری پیشین و جدید به جست و جو می پردازند، خودِ افراد طرح واره ها یا نقشه های ذهنی خود را می سازند و در یادگیری های جدید این نقشه های ذهنی بازنگریِ گسترده و بازسازی می شوند. نقشه‌های مفهومی ابزاری برای نمایش روابط بین مفاهیم؛ به طریقی منسجم و مبتنی بر سلسله مراتب است که یادگیری معنادار را آسان می سازد، زیرا که در این روش مفاهیم به صورت اجزای پراکنده از هم نبوده بلکه در قالب شبکه ای از روابط نسبت به هم قرار دارند. همچنین به دلیل برخورداری از ویژگی‌های منحصر به فرد، نقشه های مفهومی در تسهیل تفکر خلاقانه نیز مؤثر می باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش فعال یادگیری به کمک نقشه‌ی مفهومی معلم ساخته با تلفیق چند رسانه‌ایدر یادگیری مهارت‌های اجتماعی دانش آموزان با نیازهای ویژه (کم‌توان ذهنی) بوده است.
روش‌ها: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه مورد مطالعه حاضر را دانش آموزان کم توان ذهنی در محدوده شهر دیواندره به تعداد 18 نفر تشکیل داده و نمونه مشتمل است بر 14 دانش آموز کم‌توان ذهنی (خفیف) 16-14 ساله با حذف افرادی که علاوه بر مشکل ذهنی دچار اختلال جسمی نیز بوده‌اند. انجام نمونه گیری از نوع تمام شماری محسوب می‌شود. ابزار پژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته مهارت های اجتماعی است که در سه مؤلفه تعامل با دیگران، رفتار اجتماعی سازگارانه و کنترل خود با پایایی 80/0 مورد اندازه گیری قرار گرفت. برای مقایسه مؤلفه های مهارت اجتماعی بین دو گروه کنترل و آزمایش از آزمون U من- ویتنی استفاده شد. برای مقایسه توافق بخشی پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش پس از مداخله ی اثر از آزمون رتبه های علامت دار ویلکاکسون همراه با اندازه اثر استفاده شد.
یافته‌ها: نمرات پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه آزمایش از لحاظ آماری تفاوت معناداری وجود داشت. میزان یادگیری مهارت اجتماعی دانش آموزان کم‌توان ذهنی (خفیف) که به شیوه ی نقشه های مفهومی معلم ساخته با تلفیق چند رسانه‌ای آموزش دیده بودند متاثر از این شیوه از آموزش نسبت به آنها که از روش معمول آموزش استفاده می کنند بالاتر بوده است.
نتیجه‌گیری: آموزش مبتنی‌بر منظور نمودن نقشه مفهومی در قالب چندرسانه‌ای می‌تواند در بهبود یادگیری خرده مقیاس‌هایی در زیر مجموعه مهارت‌های اجتماعی، رفتار اجتماعی سازگارانه، در بهبود یادگیری مهارت‌های اجتماعی به شکل تعامل با دیگران، یادگیری مهارت‌های اجتماعی در شکلِ کنترل خود و در ریز مولفه‌هایی همچون تمیز نگه داشتن میز خود، بحث و گفتگو در مورد احساسات و هیجانات خود، نشان دادن واکنش مناسب به غریبه‌ها، تفکیک عادات خوب و بد و ابراز خوشحالی به هنگام موفقیت در مؤلفه کنترل خود موثر واقع شود. تجربه آموزش به شیوه‌های نقشه مفهومی معلم ساخته در تلفیق با چندرسانه‌ای حاکی از تاثیر کاربرد شیوه‌های فعال و نوین در آموزش برای یادگیری معنادار در کودکان کم‌توان ذهنی، عینی کردن آموزش‌های دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی همراه با رسانه‌های آموزشی به روز و مؤثر مانند عکس‌ها، فیلم‌ها، انیمیشن‌ها و سایر نرم افزارهای آموزشی، تهیه منابع آموزشی مورد نیاز مهارت‌های اجتماعی متناسب با شرایط زمانی مناسب برای کودکان کم‌توان ذهنی و ترسیم نقشه‌هایی برای برقراری ارتباط بین اجزاء اصلی و فرعی مفاهیم مرتبط با مهارت‌های اجتماعی است. مجموعه‌ها و سازمان‌های آموزشی بهتر است در توسعه و بهبود یادگیری این گروه از دانش‌آموزان به آنها توجه داشته باشند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
An analytic review on impacts of conceptual map implicated in multimedia on social skills improvement of mentally retarded learners
نویسندگان [English]
- A. Mirzaie
- Z. Khoshneshin
- S. Salimi
- S.A. Ghasemtabar
Department of Educational Technology, Faculty of Psychology and Education, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Backgrounds and Objectives:The use of concept maps is one of the new educational approaches that is rooted in the constructivist approach. In constructivism, the importance of knowledge is emphasized by relating the learned information to the new one. In this relational view and based on the concept map approach, people search between previous and new learning, people make their own schemas or mind maps, and in new learning, these mind maps are extensively revised and reconstructed. Concept map is a tool for showing the relationships between concepts in a coherent and hierarchical way that facilitates meaningful learning, because in this method the concepts are not scattered components but are in the form of a network of relationships to each other. Concept maps are also effective in facilitating creative thinking due to their unique features. The present study describes effectiveness of conceptual map implicated through multimedia on social skills improvement among learners with mental retardation. Teaching on the basis of concept mapping known as an active method to teach social skills for learners with special learning needs (as mental retarded).
Methods and Materials: Quasi-experimental research method is used with pretest-posttest instrument. Sample of the study is equal to society includes14 mild mental retarded students (aged 16-14 years). It is a researcher-made questionnaire measures learners with mental retardation social skills improvement included three components as interaction with others, social adaptive behavior and self-control. Questionnaires' Reliability estimated by Cronbach's alpha (0.80). Mann-Whitney U test used to analyses the data, compartments of the pre- post-test scores in experimental group after the intervention. The Wilcoxon Signed rank test with the effect size is also approached to data analyzing
Findings: It is revealed that there is a significant difference in pre-test and posttest scores of students in different level of social skills. So implementation of concept mapping plus to using multimedia could enable mentally retarded students as it is suggested to construct their minding's as well improvement of their social skills.
Conclusion: Learning to apply a concept map in the form of multimedia can improve the learning of subscales in the social skills subset, adaptive social behavior, improve the learning of social skills in the form of interaction with others, learn social skills in the form of self-control and keep components such as having clean your own desk, discussing your feelings and emotions, reacting appropriately to strangers, separating good and bad habits, and expressing happiness will be effective when you succeed in your control component. Experience of teaching with teacher-made concept map methods in combination with multimedia shows the effect of using active and modern methods in education for meaningful learning in children with mental disabilities, objectifying the teachings of students with mental disabilities with up-to-date and effective educational media such as photos, videos, animations and other educational software, providing educational resources required for social skills appropriate to the appropriate time conditions for children with mental disabilities and drawing maps to communicate between the main and secondary components of concepts related to social skills. Educational groups and organizations are recommended to pay attention to this group of students in developing and improving their learning.
کلیدواژه‌ها [English]
- Concept mapping
- Multimedia
- social skill
- learning disorders
)
ارسال نظر در مورد این مقاله