ترجمه ماشینی
وحیدرضا میرزائیان؛ مجتبی مقصودی
چکیده
پیشینه و اهداف: ترجمه ماشینی یکی از فنون هوش مصنوعی است که با استفاده از رایانه، متون را از زبانی به زبان دیگر ترجمه می کند. مطالعات محدودی با هدف استفاده از خروجی ترجمه ماشینی برای اهداف زبان آموزی انجام شده است. یکی از جنبه های استفاده از ترجمه ماشینی در آموزش زبان به استفاده از خروجی ترجمه ماشینی برای درک مطلب در یادگیری زبان ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: ترجمه ماشینی یکی از فنون هوش مصنوعی است که با استفاده از رایانه، متون را از زبانی به زبان دیگر ترجمه می کند. مطالعات محدودی با هدف استفاده از خروجی ترجمه ماشینی برای اهداف زبان آموزی انجام شده است. یکی از جنبه های استفاده از ترجمه ماشینی در آموزش زبان به استفاده از خروجی ترجمه ماشینی برای درک مطلب در یادگیری زبان اشاره دارد. با توجه به این واقعیت که کیفیت خروجی ترجمه ماشینی موضوعی بحث برانگیز بوده است، پژوهش های بیشتری برای بررسی اینکه آیا خروجی آن واجد شرایط کافی برای استفاده به عنوان کمک در دوره های انگلیسی برای اهداف آکادمیک است، مورد نیاز است. این پژوهش با هدف ارزیابی کارایی خروجی ترجمه ماشینی برای دروس درک مطلب انگلیسی برای اهداف آکادمیک از طریق اثبات قابل درک بودن آن و بررسی ادراک دانشجویان انجام شد. این پژوهش تلاشی برای ارزیابی کیفیت خروجی ترجمه ماشینی از نظر قابل درک بودن خروجی ترجمه ماشینی برای دانشجویان شرکت کننده بود.روش: برای همگنسازی شرکتکنندگان از نظر تسلط به زبان انگلیسی، از آزمون تعیین سطح زبانی آکسفورد استفاده شد. دو نسخه از آزمون درک مطلب یعنی ترجمه انسانی و ترجمه ماشینی به 140 دانشجوی ایرانی در مقطع کارشناسی دانشگاه فرهنگیان داده شد. این آزمون شامل 25 آیتم چند گزینه ای بود که درک شرکت کنندگان از اطلاعات مندرج در متن و همچنین درک مرتبه بالاتری که مستلزم استنباط و نتیجه گیری بود را ارزیابی می کرد. به منظور بررسی پایایی آزمونها از فرمول KR-21 استفاده شد و نتایج نشان داد که هر دو آزمون ترجمه ماشینی (83/0) و آزمون ترجمه انسانی (78/0) پایایی دارند. به منظور بررسی ادراک شرکتکنندگان از کارایی خروجی ترجمه ماشینی که در آزمون با آن مواجه شدند، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با برخی از شرکت کنندگان انجام شد.یافتهها: از طریق آزمونهای ناپارامتریک مانند آزمونهای اسپیرمن و من ویتنی مشخص شد به طور کلی، خروجی ترجمه ماشینی با خروجی ترجمه انسانی قابل رقابت است. علاوه بر این، از نظر مهارتهای فرعی درک مطلب، کیفیت دو ترجمه قابل مقایسه بود. علاوه بر این، یافتههای حاصل از مصاحبه نشان داد دانشآموزان علیرغم مشکلات جزئی موجود در خروجی مانند خطاهای صرفی- نحوی یا معادلهای واژگانی نامناسب، ترجمه ماشینی را کمکی اساسی برای فعالیتهای درک مطلب خود می دانستند.نتیجهگیری: این پژوهش نشان داد کارایی خروجی ترجمه ماشینی وابسته به خواننده هدف و وابسته به متن است، زیرا هم توسط ویژگی های خواننده و هم متن تعیین می گردد. این موضوع در نمرات کسب شده توسط دانشجویان در گروه های مختلف کاملا مشهود بود. بنا براین پژوهش حاضر درک پژوهشگران را از ترجمه ماشینی و تاثیر آن بر درک مطلب افزایش می دهد.
ترجمه ماشینی
وحیدرضا میرزائیان
چکیده
پیشینه و اهداف: اگرچه تعداد فزایندهای از پژوهشها، به مزایای استفاده از فناوری ترجمه ماشینی برای زبانآموزی پرداخته است؛ لیکن پژوهشهای دیگری نیز وجود دارد که بر معایب استفاده از این فناوری در آموزش زبان اشاره داشته است. نگرش کلی در جوامع آموزش زبان، عدم استفاده از ترجمه چه سنتی و چه الکترونیکی برای یادگیری زبان است. بنابراین، ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: اگرچه تعداد فزایندهای از پژوهشها، به مزایای استفاده از فناوری ترجمه ماشینی برای زبانآموزی پرداخته است؛ لیکن پژوهشهای دیگری نیز وجود دارد که بر معایب استفاده از این فناوری در آموزش زبان اشاره داشته است. نگرش کلی در جوامع آموزش زبان، عدم استفاده از ترجمه چه سنتی و چه الکترونیکی برای یادگیری زبان است. بنابراین، پژوهش حاضر، سیر کاربرد این فناوری در زبانآموزی را مورد بررسی قرار داده است تا به این جمع بندی برسد که آیا استفاده از این فناوری در مجموع برای زبانآموزی مفید است یا خیر.روشها: یک صد مقاله در خصوص تاثیر ترجمه ماشینی بر آموزش زبان که در سالهای 2000 تا 2020 میلادی منتشر شده اند، مورد بررسی قرار گرفتند. جهت انتخاب این مقالات، کلیدواژگان مهم شناسایی و بهصورت خودکار در بانکهای اطلاعاتی مهم جستجو شد؛ سپس بهصورت دستی با جستجو در مجلات مهم در حوزه کاربرد فناوری در آموزش زبان یافت شد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل دادهها از دو روش مرور علمی و فراتحلیل استفاده شد. در مرحله اول، اطلاعات آماری مثل تعداد شرکت کنندگان، زبانهای مورد آموزش، جفت زبانی مورد استفاده، متغیرهای مورد نظر و مهارت های زبانی مورد پژوهش استخراج شد. در مرحله دوم، فراتحلیل تاثیر این فناوری بر زبانآموزی صورت گرفت. از دوازده پژوهش برای انجام فراتحلیل و از مدل تصادفی پیروی از چارچوب فراتحلیل استفاده شد . با توجه به اندازه کوچک نمونهها ضریب جی هج بر روی کوهن مورد استفاده قرار گرفت.یافتهها: طبق یافتههای این پژوهش، اکثر پژوهشهای ترجمه ماشینی تاکید می کنند ترجمه ماشینی ابزاری مفید در زبانآموزی است. یافتههای این پژوهش همچنین نشان داد، زبانآموزان، نظرات متناقضی در مورد استفاده از ترجمه ماشینی برای یادگیری زبان دارند. این یافتهها دیدگاهها و نگرانیهای مختلفی را مطرح نمود. گرچه ترجمه ماشینی می تواند خطاهای واژگانی را در مهارت نوشتاری به زبان خارجی کاهش دهد، اما در نهایت ممکن است الزاما منجر به یادگیری زبان نشود. پژوهش حاضر، فقدان سناریوهای صحیح آموزشی برای پیاده سازی ترجمه ماشینی در آموزش زبان را مشخص نمود. از آنجا که صرفاً استفاده از ابزار، یادگیری را تضمین نمی کند، مدرسان زبان ابتدا باید ماهیت ترجمه ماشینی را درک نمایند و سپس سعی کنند روشهای مناسبی را برای استفاده از آن با زبانآموزان خود پیدا کنند. بر اساس پژوهشهای پیشین، عوامل مختلفی بر کیفیت خروجی ترجمه ماشین تأثیر می گذارد و مدرسان باید این عوامل را مد نظر داشته باشند. علاوه بر این، تنوع میان زبانآموزان نیز خود مسئله مهمی است که بایستی مورد توجه قرار گیرد. با این حال، طراحیهای آموزشی نباید فقط به روشهایی برای استفاده موثر از ترجمه ماشینی در انجام تکالیف زبانی محدود شود بلکه باید به دنبال راههایی برای پرورش یادگیری زبانآموزان در دراز مدت باشد.نتیجهگیری: وقتی ترجمه ماشینی بسیار دقیق می شود، مدرسان ممکن است با بی انگیزگی زبانآموزان نسبت به یادگیری زبان دیگر روبرو شوند. علاوه بر این، وقتی ترجمه ماشینی چه در زندگی روزمره و چه در محیطهای آموزشی شیوع بیشتری پیدا کند، زبانآموزان ممکن است استفاده از ترجمه ماشینی را غیراخلاقی ندانند و ترجمه ماشینی ممکن است در آینده نزدیک به ضرورتی در فرهنگ آموزش زبان تبدیل شود. در این زمینه، مدرسان باید رهنمودهای روشنی در مورد ملاحظات اخلاقی در خصوص استفاده از ترجمه ماشینی به زبانآموزان ارایه دهند.
ترجمه ماشینی
محبوبه شمسی؛ مرضیه دیوانی؛ عبدالرضا رسولی کناری
چکیده
پیشینه و اهداف:زبان اشاره یک زبان دیداری است که از شکلهای دست، بیان چهرهای ژستها و زبان بدنی جهت برقراری ارتباط استفاده میکند. مطالعات زبانشناختی نشان دادهاند که زبانهای اشاره همچون زبانهای گفتاری، طبیعی و برطرفکننده نیاز ارتباطی گویشوران خود هستند. زبان اشاره نه یک زبان واحد است که جهانی باشد و نه هر کشوری زبان ...
بیشتر
پیشینه و اهداف:زبان اشاره یک زبان دیداری است که از شکلهای دست، بیان چهرهای ژستها و زبان بدنی جهت برقراری ارتباط استفاده میکند. مطالعات زبانشناختی نشان دادهاند که زبانهای اشاره همچون زبانهای گفتاری، طبیعی و برطرفکننده نیاز ارتباطی گویشوران خود هستند. زبان اشاره نه یک زبان واحد است که جهانی باشد و نه هر کشوری زبان اشاره معادل زبان گفتاری خود دارد. زبانهای اشاره بسیاری در جهان وجود دارند؛ از جمله زبان اشاره آمریکایی، انگلیسی، ژاپنی، ایتالیایی، ترکی، فارسی و... . زبان اشاره فارسی، زبان طبیعی ناشنوایان ایران میباشد.توانایی ارتباط مؤثر گامی پراهمیت در برقراری روابط و مشارکت ناشنوایان در اجتماع است. پشتیبانی و حمایت نشدن از جانب جامعه شنوا، افراد ناشنوا را به سمت منزوی شدن و سایر مشکلات اجتماعی میکشاند. بهمنظور غلبه بر موانعی که میان افراد شنوا و افراد دچار آسیب شنوایی وجود دارد، سیستم مترجمی نیاز است تا پیغامها را متناسب با زبان گفتاری به زبان اشارهای آن بازگرداند. یک سیستم مترجم زبان اشاره میتواند توسط ناشنوایان، خانوادهها و دوستان این دست از افراد، افراد نابینا – ناشنوا، افرادی که بر اثر عواملی، قدرت تکلم خود را از دست دادهاند، اساتید و معلمان، کادر پزشکی و نیز افرادی که علاقهمند به یادگیری این زبان هستند، مورد استفاده و بهرهبرداری قرار گیرد. این مقاله، با ارائه یک سیستم مترجم خودکار جهت ترجمه زبان فارسی به زبان اشاره فارسی، درصدد آن است که ناشنوایان ایران را در برقراری ارتباط هرچه بهتر یاری رساند.روشها: سیستم مترجم پیشنهادی، به منظور تبدیل متن فارسی به زبان اشاره فارسی نیازمند استفاده از یک معماری میباشد. به دلیل ماهیت زبان فارسی به عنوان زبان ورودی سیستم مترجم و نیز مشکلات موجود در زبان اشاره فارسی به عنوان زبان خروجی سیستم مترجم، معماری سیستمهای مترجم ارائه شده در سایر زبانها قابل ارائه و توسعه در خصوص زبان فارسی نمیباشند. یکی از مهمترین مسائل در زبان اشاره فارسی، عدم وجود اشاره معادل برای برخی کلمات است. به منظور فایق آمدن بر این مشکلات، معماری متناسب با زبان فارسی و زبان اشاره فارسی ارائه شد. سیستم ارائه شده، با استفاده از معماری پیشنهادی، متن به زبان فارسی را در قالب کلمه یا جمله از کاربر دریافت کرده، پس از انجام پردازشهای اولیه و با استفاده از ماژول تبدیل واژگانی، آن را به معادل خود در زبان اشاره فارسی تبدیل و ترجمه مینماید. در نهایت، زبان اشاره معادلِ یک کلمه، عبارت یا جمله ورودی، توسط یک آواتار، نمایش داده خواهد شد. برای این منظور، از انتقال کلمات ترجمهشده به زبان میانی سیستم نشانگذاری هامبورگ (HamNoSys)، تبدیل زبان میانی به زبان نشانگذاری حالات اشاره (SiGML) و آنگاه به حرکت درآوردن شخصیت انیمیشنی به کمک آن، استفاده میشود.یافتهها: برای ارزیابی سیستم مترجم زبان فارسی به زبان اشاره فارسی، از یک مجموعه جمله تست استفاده شده است. پس از بررسیهای صورت گرفته مشخص شد سیستم پیشنهادی کارایی، فضای ذخیرهسازی و سرعت قابل قبولی دارد. نتیجهگیری: تحقیقات در زمینه علوم بین رشتهای زمانی بسیار کارآمد و مؤثر است که تحقیقات در تمام علوم درگیر، به میزان برابر انجام شده و هریک چالشهای مربوط به رشته خود را برطرف سازند. بهعنوان نمونه، مهمترین چالش در تکمیل سیستم مترجم زبان اشاره فارسی، عدم وجود پژوهش زبان شناختی در خصوص زبان اشاره فارسی میباشد. سیستم مترجم ارائه شده، ترکیبی از علوم زبانشناسی، علوم اجتماعی و علوم مهندسی است. تمرکز بر روی هریک از این بخشها و ارتقای آنها، باعث پیشرفت چشمگیر در سیستم ارائه شده میشود. با این وجود، سیستم ارائهشده، میتواند تا حد زیادی روابط میان افراد شنوا و ناشنوا را بهبود بخشد. میتوان روی هریک از ماژولهای معماری پیشنهادی تمرکز کرد و به ارتقا و بهبود هرکدام پرداخت. همچنین میتوان به یکپارچهسازی واحد اح
آموزش الکترونیکی- مجازی
وحیدرضا میرزائیان
چکیده
پیشینه و اهداف: ترجمه ماشینی در حال حاضر به طور گسترده در همه جا مورد استفاده قرار میگیرد؛ با این حال، نقش آن به عنوان ابزار یادگیری زبان تأیید نشده است، زیرا نگرانیهایی در مورد کیفیت آن وجود دارد. با این حال، اگر خروجی ترجمه ماشینی را با خروجی تولید شده ده سال پیش مقایسه کنیم، شاهد پیشرفت چشمگیری در کیفیت آن بخصوص در بعد واژگانی ...
بیشتر
پیشینه و اهداف: ترجمه ماشینی در حال حاضر به طور گسترده در همه جا مورد استفاده قرار میگیرد؛ با این حال، نقش آن به عنوان ابزار یادگیری زبان تأیید نشده است، زیرا نگرانیهایی در مورد کیفیت آن وجود دارد. با این حال، اگر خروجی ترجمه ماشینی را با خروجی تولید شده ده سال پیش مقایسه کنیم، شاهد پیشرفت چشمگیری در کیفیت آن بخصوص در بعد واژگانی و دستوری هستیم. ترجمه ماشینی را میتوان بدین شکل تعریف کرد: فرایندی که از طریق آن و با استفاده از دستگاههای الکترونیکی میتوان ورودی را از زبانی ارایه نمود و خروجی را به زبان دیگر تحویل گرفت. هنگامیکه ترجمه ماشینی روی گوشیهای هوشمند در دسترس همگان قرار گرفت به دلیل مزایایی همچون رایگان بودن و سهولت دسترسی، مقبولیتی همگانی کسب نمود.در حوزه تعلیم و تعلم، هر روزه یادگیرندگان زیادی از این فناوری برای اهداف مختلف شخصی و همچنین علمی استفاده میکنند. این اهداف به طور عمده عبارتند از درک متنی که به زبان مادری نوشته نشده است و یا ترجمه متون مختلف از زبانهای مختلف به زبانهای دیگر و تحویل آن بعنوان تکالیف درسی به مدرسان. ترجمه ماشینی با تولید نسخهای نه چندان کامل میتواند به یادگیرندگان کمک کند درک مختصری از متنی که از زبان دیگری به غیر از زبان مادری نگاشته شده است پیدا کنندهدف از این پژوهش بررسی تاثیر ترجمه ماشینی روی درک مطلب دانشجویان است.روشها: برای رسیدن به این هدف، سه نوع متن با سطوح مختلف دشواری انتخاب شد. این متون یک بار توسط مترجم انسانی و یک بار با ترجمه ماشینی (مترجم گوگل) ترجمه شد. در نهایت شش متن بدست آمد. خروجی ترجمه ماشینی مورد ارزیابی قرار گرفته و تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: سپس دانشجویان کارشناسی ارشد که بیشتر از ترجمه ماشینی برای درک مطالب درسی خود استفاده میکنند به صورت تصادفی به شش گروه تقسیم شدند و هر گروه یکی از این متون را خوانده و به سوالات چهار جوابی درک مطلب در انتهای متن پاسخ دادند. آزمون تی روی دادهها انجام شد و مشخص گردید که از سه نوع متن، دو نوع متن علیرغم داشتن برخی مشکلات واژگانی و دستوری توانست با ترجمه انسانی رقابت کند.نتیجهگیری: دادهها نشان داد کیفیت ترجمه ماشینی در حال بهبود است و هم اکنون به آن درجه از کیفیت رسیده است که از آن بتوان بعنوان ابزاری در محیطهای آموزشی استفاده نمود. راهکارهایی نیز در خصوص استفاده بهینه از این فناوری در کلاس درس ارایه گردیده است. با توجه به اینکه نوع متن تاثیر بسیار زیادی در کیفیت ترجمه ماشینی دارد و متون علمی بسیار خوب و متون ادبی بسیار بد ترجمه ماشینی میشوند این نکته نیز بایستی در تعمیم دادن نتایج این پژوهش مد نظر قرار گیرد. هر سه متن ترجمه شده توسط گوکل توانست با متن ترجمه شده انسانی از دیدگاه درک مطلب برابری نماید لیکن تعداد جملات مجهول در این متن از دو متن دیگر بیشتر بود که انتظار میرفت در درک مطلب دانشجویان تاثیر منفی بگذارد که چنین چیزی مشاهده نشد. مسئله جنسیت نیز می تواند مورد بررسی قرار گیرد تا بدانیم آیا ارتباطی بین جنسیت و نوع واکنش به ترجمه ماشینی وجود دارد یا خیر