بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی دانشجویان

زاهد بابلان, عادل; رجبی, سوران

doi:10.22061/tej.2011.280

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران

² دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران

https://doi.org/10.22061/tej.2011.280

چکیده

هدف اصلی این مطالعه بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی بود. حجم نمونه مطالعه حاضر 400 نفر دانشجوی دختر و پسر در 4 گروه دانشجویان (سال اول، دوم، سوم و چهارم) به نسبت هر دانشکده بود که به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای از بین کلیه دانشجویان دختر و پسر دوره کارشناسی در رشته‌های مختلف تحصیلی در سال تحصیلی 89-1388 انتخاب شدند. این پژوهش به روش پیمایشی از نوع مقطعی انجام یافته و داده‌های تحقیق با استفاده از پرسشنامه‌ی تدوین شده براساس 22 شاخصه‌ی برآیندی در ذیل 5 استاندارد مندرج در «استاندارد قابلیت‌های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» (ای سی آرال، 2000) و پرسشنامه محقق ساخته گرداوری شده است. براساس یافته‌های پژوهش میانگین سواد اطلاعاتی دانشجویان در پنج استاندارد اندازه‌گیری شده بالاتر از میزان متوسط است. همچنین نتایج آزمون مانووا نشان داد میانگین نمرات دو گروه دانشجویان دختر و پسر در استانداردهای سواد اطلاعاتی به گونه معنادار با هم متفاوت است. بین دانشجویان ورودی‌های مختلف تحصیلی از نظر استاندارد سواد اطلاعاتی تفاوت معنی داری وجود داشت. اما این تفاوت بین دانشکده‌های ادبیات و علوم انسانی، علوم پایه، کشاورزی و فنی مهندسی در استانداردهای سواد اطلاعاتی معنی‌دار نبود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20080441.1390.5.3.7.6

موضوعات

سواد اطلاعاتی

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Information Literacy in University Students

نویسندگان [English]

A. Zahed Babelan ¹
S. Rajabi ²

¹ Department of Psychology, Faculty of Humanities, Mohaghegh Ardabili University,Ardabil,Iran

² Department of Psychology, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil,Ardabil,Iran

چکیده [English]

The present study attempted to investigate the information literacy of students at Mohaghegh Ardabili University. The original pool for the study included 400 male and female students (freshman, sophomore, junior, and senior). The selection was made based on multi-stage sampling in 2010. The study is a survey and the data have been collected based on 22 indices falling under five standards observed in "Information Literacy Competency Standards for Higher Education" (ACRL, 2000) and a questionnaire constructed by the researcher. The findings demonstrated that the information of students stood above the average in terms of the five standards mentioned. The results obtained from a MANOVA test run showed a statistically significant difference between males and females regarding the variable in focus. The difference appeared to be statistically different among freshmen, sophomores, juniors, and seniors. The difference, however, did not reach statistical difference among the students of Faculty of Literature and Humanities, Faculty of Science, Faculty of Agricultural Engineering, Technology, and Engineering.

کلیدواژه‌ها [English]

Information literacy
Student
Standard
Higher Education

مراجع

]1[ Johnson A.M., Jent S. and Reynolds L., Library instruction and information literacy: A literature review 2006, Journal of Reference Service Review, Vol.35, No.4, 2008, pp.584- 640. ]2 ]انجمن کتابخانههای دانشکدهای و پژوهشی، استاندارد قابلیتهای سواد اطالعاتی برای آموزش عالی، ترجمه علی حسین قاسمی، شیکاگو، انجمن کتابخانههای امریکا، 2444 ،صفحههای 38 الی 46 ،بازیابی در: http://www.ala.org/ala/acrl/acrlstandards/ILCStands.pd f (access: 2006/11/24) ]8 ]اصالنی مالیی محسن، ضرورت نهادینه کردن برنامههای آموزش ارتقای سدواد اطالعداتی در ایدران بدا نگداهی بده دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مجموعه مقاالت همدایش آموزش استفاده کننددگان و توسدعه سدواد اطالعداتی در کتابخانهها، مراکز اطالع رسانی و موزهها، مشهد، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آسدتان قدد رضدوی، .458 الی 453 صفحههای، 1898 ]0 ]لطف نژاد هادی، حبیبی شدفیع و قدادری پاکددل فیدروز، سواد رایانهای و اطالعداتی دانشدجویان پزشدکی دانشدگاه علوم پزشکی ارومیده، مددیریت اطالعدات سدالمت، دوره چهارم، شماره3 ،1891 ،صفحه 11. ]5 ]پریرخ مهری، سنجش اثربخشدی کارگداههدای آموزشدی مهدارتهدای سدواد اطالعداتی، مطالعدات تربیتدی و روانشناسی، جلد دو، شماره 5 ،1898 ،صفحه 30. ]1 ]محمدی مهدی و فضل الهدی سدیف ا ، بررسدی میدزان آشنایی دانشجویان دانشگاه آزاد اسالمی واحد قم با منابع مرجع کتابخانه و ضرورت ارائده آمدوزش از دیددگاه آنهدا، مجموعه مقاالت آموزش استفاده کنندگان و توسعه سواد اطالعاتی در کتابخانه و مراکز اطالع رسانی و موزهها 3 و 2 خددرداد )صددفحههددای 200-126 ،)مشددهد، سددازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آسدتان قدد رضدوی، .449 الی 429 صفحههای، 1898 ]1 ]قاسدمی علدی حسدین، دیدانی محمدد حسدین، داورپنداه محمدرضا و شعبانی ورکی بختیار، هنجاریدابی اسدتاندارد قابلیتهای سواد اطالعاتی )ای سی آر ال( بدرای جامعده دانشگاهی ایران، مطالعات تربیتی و روانشناسی، مجلده دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، جلدسوم، شدماره 8 ، .23 صفحه، 1891 ]9 ]بختیار زاده اصغر، بررسی سواد اطالعداتی دانشدجویان سدال آخر دوره کارشناسی دانشگاه الزهراء، پایاننامه )کارشناسدی ارشد(، دانشگاه علوم پزشکی و خددمات بهداشدتی درمدانی ایران، دانشکده مدیریت آمار و اطالع رسانی پزشکی، 1891 ، صفحه 3. ]9[ Caravello P.S., Herschman J. and Mitchell E., Assessing the Information Literacy of Undergraduates: Reports from the UCLA Library’s Information Competencies Survey Project, ACRL Tenth National Conference, March, 2001, pp.193-202. ]10[ Vickery S. and Cooper H., Confidence or Competence? Auditing information literacy skills of biology undergraduate students, Available at: http:// www. lib. mq. edu. au/ about/ conferences/ educause/ competence. pdf (access: 2006/11/24), 2003, pp.2-6. ]11[ UMBC, Information Literacy Survey – 2003 Executive Summary, UMBC Information Literacy Task Force, & AOK Library and Gallery. Nov, 2003, Available at: http://oak.lib.umbc.edu/reference/informationlit eracy/ESinfolit2003.pdf, (accessed 30/04/2005), 2004, pp.5-6. ]12[ Urquhart C., Thomas R., Spink S., Fenton R., Yeoman A. and Lonsdale R., Student use of electronic information services in further education, International Journal of Information Management, Vol.25, No.4, 2006, pp.347-362. ]13[ Seamans N.H., Information literacy: A study of freshman Students' perceptions, with recommendations, Dissertation submitted for the degree of PhD in Curriculum and Instruction, Virginia Polytechnic Institute and State University, Blacksburg, Virginia, Available at: http://scholar.lib.vt.edu/theses/available/etd05142001- 04550/unrestricted/Seamans.pdf (accessed 08/05/2005), 2001, pp.24-28. ]14[ Seamans N.H., Student perceptions of information literacy: insights for librarians, Reference Services Review, Vol.30, No.2, 2002, pp.112-123. ]15[ Castle A., Assessment of the critical thinking skills of student radiographers, Radiography, 2006, Vol.12, No.2, pp.88-95. ]16[ ACRL., Information Literacy Competency Standards for Higher Education: Standards, Performance Indicators and Outcome, Association of College & Research Libraries, Available at: http://www.ala.org/content/NavigationMenu/ACR L/Standards-and-Guidelines/Standards-andGuidelines-by-Topic.htm, (accessed 10/27/2004), 2000, pp.10-12. ]17[ Cohen L. and Manion L., Research Method in education, Rutledge Flamer, 2001, pp.56-59.

نامه به سردبیر

سر دبیر نشریه فناوری آموزش، با تواضع انتشار نامه های واصله از نویسندگان و خوانندگان و بحث در سامانه نشریه را ظرف 3 ماه از تاریخ انتشار آنلاین مقاله در سامانه و یا قبل از انتشار چاپی نشریه، به منظور اصلاح و نظردهی امکان پذیر نموده است.، البته این شامل نقد در مورد تحقیقات اصلی مقاله نمی باشد.

توچه به موارد ذیل پیش از ارسال نامه به سردبیر لازم است در نظر گرفته شود:

[1]نامه هایی که شامل گزارش از آمار، واقعیت ها، تحقیقات یا نظریه ها هستند، لازم است همراه با منابع معتبر و مناسب باشند، اگرچه ارسال بیش از زمان 3 نامه توصیه نمی گردد

[2] نامه هایی که بجای انتقاد سازنده به ایده های تحقیق، مشتمل بر حملات شخصی به نویسنده باشند، توجه و چاپ نمی شود

[3] نامه ها نباید بیش از 300 کلمه باشد

[4] نویسندگان نامه لازم است در ابتدای نامه تمایل یا عدم تمایل خود را نسبت به چاپ نظریه ارسالی نسبت به یک مقاله خاص اعلام نمایند

[5] به نامه های ناشناس ترتیب اثر داده نمی شود

[6] شهر، کشور و محل سکونت نویسندگان نامه باید در نامه مشخص باشد.

[7] به منظور شفافیت بیشتر و محدودیت حجم نامه، ویرایش بر روی آن انجام می پذیرد.