نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسنی سادات شمس دولت آبادی ¹
• فرهنگ مظفر ²
• نیلوفر ملک ¹
• بهرام صالح صدق پور ³

¹ گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر‌ اصفهان، اصفهان، ایران

² گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

³ گروه علوم تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تریبت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: حیاط مدرسه با فراهم آوردن فرصت برای فعالیت‌های متنوع نقش مهمی را در دوره‌ی شکل‌گیری شخصیت دانش‌آموز به ویژه در مراحل اولیه‌ی شکل‌گیری توانمندی‌های اجتماعی آنها بازی می‌کند. ایجاد حس تعلق به مدرسه قادر است تأثیر جدی در وجود و هویت دانش‌‌آموزان داشته باشد. این حس با ایجاد ارتباط مکرر با فضا و در اثر هماهنگی آن با عادت‌های رفتاری و الگوی فکری و توانایی‌های بالقوه و بالفعل فرد صورت گیرد که موجب تعلق خاطر بیشتر فرد به فضا می‌شود، و به ویژه زمانی که مکان به یک گروه تعلق دارد (مانند مدرسه)، افزون می‌گردد. به بیان دیگر، فرد تنها پس از برآورده شدن نیازهای خود از لحاظ اجتماعی و هیجانی می‌تواند تأثیرگذار باشد و ظرفیت وجودی خود را برای رشد شکوفا سازد. هدف این پژوهش ارائه اصول طراحی برای فضاهای باز مدرسه در دبستان مبتنی بر افزایش هوشمندی‌هیجانی و فرآیند یادگیری است.
روش ها: پژوهش بر روش تحقیق کیفی-کمی و استفاده از روش پیمایش اکتشافی دلفی استوار است. مرحله اول تحقیق، مصاحبه باز پاسخ با متخصیص در رشته‌های معماری و روانشناسی در حوزه‌ی هوش‌هیجانی را در‌‌‌‌‌‌‌‌برمی‌گیرد، ‌‌‌‌‌سپس با کمک تکنیک کدگذاری باز و محوری و تشکیل جدول هدف-محتوی، پرسشنامه‌ی محقق ساخت شکل می‌گیرد که طی دو مرحله توسط متخصصان تکمیل شده است. نمونه‌گیری با استفاده از روش شبکه‌ای (گلوله برفی) و حجم نمونه با اشباع نظری که 17 نفر از متخصصین را شامل می‌شود، صورت‌‌گرفته است.
یافته‌ها: در‌نهایت، نتایج براساس تحلیل عامل  Qاستخراج شده است. تأثیرگذارترین عوامل بر هوشمندی‌هیجانی در فرآیند یادگیری کودکان عبارتند از؛ ابعاد فردی، اجتماعی، کالبدی، طراحی، مشارکت کودکان در طراحی و روانشناسی محیط بر فضاهای باز مدرسه در دوران ابتدایی.
نتیجه گیری: ‌پژوهش حول محور استخراج اصول طراحی فضای باز مدرسه با توجه به یادگیری و هوش‌هیجانی شکل گرفته است. از نظر متخصصان برخی ویژگی‌های فردی، اجتماعی، طبیعی و کالبدی، مشارکت در فضاسازی، طراحی و روان‌شناسیِ محیط قادرند شرایط را برای ارتقا هوشمندی هیجانی و یادگیری تسهیل نمایند. به این‌ ترتیب که با بهره‌گیری از برخی ویژگی‌ها و صفات فضایی در حیاط مدرسه می‌توان به حضور و تعلق خاطر کودکان نسبت به فضای باز کمک کرد. در این بین، عواملی چون تنوع فضا و تنوع عملکرد، بهره‌گیری از فضاهای چند عملکردی و انعطاف‌پذیری نیز بر این روند تأثیرگذار هستند. باید توجه داشت که فضای باز مدرسه علاوه براینکه مکانی اجتماعی است، مکانی کالبدی هم به شمار می‌آید. به این معنی که، نه تنها مکانی برای عملکرد اصلی مدرسه، یعنی یادگیری‌های محیطی و شناختی پدید می‌آورد بلکه فضایی برای انواع تعاملات اجتماعی، یادگیری‌های فرهنگی و مهارت‌آموزی هیجانی از طریق حواس و مشارکت فعالانه را نیز ایجاد می‌کند که زمینه ساز ایجاد مفهوم هوشمندی‌هیجانی است.

کلیدواژه‌ها

• هوش
• خودشکوفایی و فضا
• EI در مدرسه
• یادگیری محیطی

20.1001.1.20080441.1398.13.2.4.7

موضوعات

• محیط یادگیری

عنوان مقاله [English]

Characteristics and elements of primary school open space’s design based on EI in learning process from professional’s perspective

نویسندگان [English]

• H.S. Shams Dolatabadi ¹
• F. Mozaffar ²
• N. Malek ¹
• B. Saleh Sedghpour ³

¹ Group of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Design, University of Art, Tehran, Iran

² Group of Architecture, Faculty of Architecture and Environmental Design, Iran University of Science & Technology, Tehran, Iran

³ Group of Educational Science, Faculty of Humanities, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Background and Objective:The school yard plays an important role in the formation of the student's personality by providing opportunities for various activities, especially in the early stages of the formation of their social abilities. Creating a sense of belonging to the school can have a significant impact on the existence and identity of students. This feeling is created by repeated connection with the space and as a result of its coordination with the behavioral habits and mental pattern and potential and actual abilities of the person, the person feels belonged to the space more- this maximizes especially when the place belongs to a group (e.g. school). In other words, a person can only be socially and emotionally effective after meeting his or her needs and develop his or her existential capacity for growth.
The aim of the study is to provide guidelines to design children’s open spaces in primary school based on promotion of learning and Emotional intelligence.
Methods: An exploratory research is conducted based on both qualitative-quantitative methods, using Delphi in the primer part. Consequently, professionals were interviewed in an unstructured way in the field of landscape architecture and Psychology (emotional intelligence). Then, with the techniques of open and axial coding the content table is created. The questionnaire is also organized in two rounds. Network sampling method (snowball) on the sample size of 17 professionals is used. The data were analyzed using Q factor analysis.
Findings: At the end, the most affecting elements on the Emotional Intelligence in process of learning in open primary school spaces are consist of; personal, social, design, physical spaces, Child Participation in design of their spaces and environmental psychology dimensions.
Conclusion: Research has been formed around extracting the principles of designing the open space of the school according to learning and emotional intelligence. According to experts, some individual, social, natural and physical characteristics, participation in the creation of space, design and psychology of the environment are able to facilitate the conditions for the promotion of emotional intelligence and learning. In this way, by using some space features and attributes in the school yard, children's presence and belonging to the outdoor space can be aided.  In the meantime, factors such as diversity of space and performance, using multifunctional spaces and flexibility also affect this process. It should be noted that the open space of the school is both a social and physical place. This means that not only does it create a space for the main function of the school, ie environmental and cognitive learning, but it also creates a space for a variety of social interactions, cultural learning and emotional learning skills through

کلیدواژه‌ها [English]

• Intelligence
• Self-actualization and space
• EI in school
• Environmental learning

COPYRIGHTS 
©2019 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.