امکان سنجی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی با رویکرد تصمیم‌گیری چند معیاره فازی

رحمانی, فاطمه; احمدی, حامد; قنبری, الهام; خراسانی کیاسری, سیدمحمود

doi:10.22061/jte.2018.3428.1871

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه تجارت الکترونیک، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران. ایران

² گروه کامپیوتر، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران. ایران

³ گروه ریاضی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران. ایران

https://doi.org/10.22061/jte.2018.3428.1871

چکیده

پیشینه و اهداف: یادگیری الکترونیکی شیوه‌ای در آموزش است که مجموعه قابلیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات را برای تسهیل و بهبود یادگیری بکار می‌گیرد. مجموعه این امکانات، فرصت‌هایی را برای یادگیرنده فراهم می‌آورد تا او بتواند در هر زمان، متناسب با تعهدات شغلی و خانوادگی خود به دوره آموزشی و برنامه درسی دسترسی پیدا کند. امکان دسترسی به ابزارها، امکان انتخاب زمان و مکان آموزش و وجود قالب‌های مختلف محتوایی در این محیط، یادگیرنده را در موقعیت انتخاب‌های گوناگون قرار می‌دهد. در این محیط یادگیرنده با استفاده از ابزارهای مختلف می‌تواند به ‌صورت هم‌زمان و غیر هم‌زمان با همکلاسان، معلم و افراد دیگر ارتباط برقرار کند. اجرا و پیاده‌سازی برنامه‌های کیفی و بادوام در یادگیری الکترونیکی نیازمند شناخت الزامات استقرار و توسعه نظام‌های یادگیری الکترونیکی است. طراحی، راه‌اندازی و نگهداری محیط‌های آموزش الکترونیکی به دانش و مهارت‌های گوناگونی در زمینه‌های فنی، تربیتی و مدیریتی نیازمند است. هدف از این پژوهش امکان سنجش و رتبه بندی عوامل مؤثر بر توسعه یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی است
روش ها: در تحقیق حاضر براساس تحقیقات پیشین و نظر خبرگان عوامل مؤثر بر توسعه یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی از نظر فاکتورهای سنجش توسعه یادگیری الکترونیکی شامل فاکتورهای انسانی، فنی، اجتماعی،سازمانی شناسایی شدند. برای آزمون و تایید فرضیه های تحقیق از روش های آماری و برای رتبه بندی شاخص ها، از رتبه بندی AHPفازی استفاده شده است. به این منظور دو پرسشنامه تنظیم گردید؛ پرسشنامه شماره یک به منظور صحت فرضیه های تحقیق و پرسشنامه دوم که پرسشنامه زوجیست برای رتبه بندی شاخص ها می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویان و اساتید دانشگاه واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد در سال تحصیلی 96-95 می باشد. حجم نمونه آماری مطابق فرمول کوکران، معادل384 نفر در نظر گرفته شد که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه ها بین 384 نفر توزیع گردید که از این تعداد 84 عدد از هر پرسشنامه به دلایل مختلف از جمله پاسخگویی اشتباه به سؤالات و نبودن زمان کافی حذف و تعداد 300 عدد از هر پرسشنامه مورد قبول واقع شد.
یافته ها: فهرستی از 8 شاخص (ویژگی دانشجو، ویژگی مربی، کیفیت محتوا، مدیریت ساختار، فرآیند آموزش، زیرساخت نرم‌افزار، زیرساخت سخت‌افزار، تصویر دانشگاه) براساس فاکتورهای فنی، انسانی، اجتماعی، سازمانی برای ارزیابی اثربخشی یادگیری الکترونیکی استخراج و بر اساس آن مقیاسی معتبر ساخته شد. نتایج نشان داد که مقیاس معرفی شده، ابزاری روا و پایا برای ارزیابی اثربخشی یادگیری الکترونیکی است.
نتیجه گیری: نتایج نشان میدهند که ویژگی‌های دانشجو اهمیت بیشتری داشته و زیرساخت نرم افزار به‌ عنوان دومین عامل تأثیرگذار در این جهت ارزیابی ‌شده است. همچنین ویژگی های مربی، کیفیت محتوا، مدیریت ساختار، زیرساخت سخت افزار، فرآیند آموزش و تصویر دانشگاه به ترتیب رتبه های سوم تا هشتم را بدست آوردند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20080441.1398.13.2.5.8

موضوعات

یادگیری الکترونیکی

عنوان مقاله [English]

Evaluate and ranking the affecting factors in developing e-learning in higher education with fuzzy multi-criteria decision-making approach

نویسندگان [English]

F. Rahmani ¹
H. Ahmadi ²
E. Ghanbari ²
S.M. Khorasani Kiasari ³

¹ Department of Electronic Commerce, Faculty of Technology and Engineering, Islamic Azad university of Yadegar-e- Imam Khomeini (RAH) Shahre Rey,Tehran. Iran

² Department of Computer, Faculty of Technology and Engineering, Islamic Azad university of Yadegar-e- Imam Khomeini (RAH) Shahre Rey,Tehran.Iran

³ Department of Mathematics, Faculty of Science, Islamic Azad university of Yadegar-e- Imam Khomeini (RAH) Shahre Rey,Tehran. Iran

چکیده [English]

Background and Objective E-learning is a method of teaching that uses a combination of information and communication technology capabilities to facilitate and improve learning. The combination of these facilities provides opportunities for the learner to access the course and curriculum at any time, in accordance with their job and family commitments. The ability to access tools, the ability to choose the time and place of training, and the availability of different content formats in this environment put the learner in a position to make a variety of choices. In this environment, the learner can use different tools to communicate with classmates, teachers and other people at the same time and at the same time. Implementing quality and sustainable e-learning programs requires understanding the requirements for establishing and developing e-learning systems. Designing, setting up and maintaining e-learning environments requires a variety of knowledge and skills in the technical, educational and managerial fields. The purpose of this study is to evaluate and rank the effective factors in developing e- learning in higher education. In this study, the effective factors in developing e- learning in higher education were identified in terms of measuring factors of e-learning development including organizational, social, technical and human factors, based on previous studies and the opinion of experts.
Methods: Statistical methods were used to test and confirm the research hypotheses and fuzzy AHP ranking method was used to rank the indicators. To this purpose two questionnaires were prepared. The first one is for evaluating the accuracy of the research hypotheses and the second one, a pairwise questionnaire, is for rating the indicators. The statistical population of the research is all students and professors of electronic unit of Islamic Azad University in academic year of 2016-2017. The statistical sample size was considered 384 individuals based on Cochran formula; and was selected through the random sampling method. The questionnaires were distributed among 384 individuals from which, 84 questionnaires were omitted due to different reasons such as wrong answers to the questions and the lack of enough time, and 300 questionnaires were accepted.
Findings: A list of 8 indicators (student characteristics, teacher characteristics, content quality, structure management, training process, software infrastructure, hardware infrastructure, university image) is extracted based on technical, human, social, and organizational factors to evaluate the effectiveness of e-learning. The results showed that the introduced scale was a valid and reliable instrument for evaluating the effectiveness of e-learning.
Conclusion: The results show that student characteristics are more important while software infrastructure is considered as the second influential factor in this regard. Also, the characteristics of the instructor, the quality of the content, the management of the structure, the infrastructure of the hardware, the teaching process and the image of the university were ranked third to eighth, respectively

کلیدواژه‌ها [English]

e-Learning
Higher Education
fuzzy multi-criteria decision making
fuzzy AHP
Islamic Azad university of Electronic unit

COPYRIGHTS
©2019 The author(s). This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution (CC BY 4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, as long as the original authors and source are cited. No permission is required from the authors or the publishers.

مراجع

[1] Farhadi R. e-learning new paradigm in the information age. Journal of Science and Technology. 2015; 21(1): 49-66. Persian.

[2] Seraji F, Attaran M. E-learning: Basics, design, implementation and evaluation. Hamedan: Bu Ali Sina University Press; 2011. Persian

[3] Chen R, Tseng H. Factors that influence acceptance of web-based e-learning system for the in-service education of junior high school teachers in Taiwan. Evaluation and Program Planning. 2012; 35(4): 398–406.

[4] Filippova T. Priority fields of e-learning development in Russia. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2015; 20(6): 348 – 353.

[5] Jafarpour M, Bahramzadeh M. Evaluation of effective factors on the development of e-learning in universities of the country. Journal International Management; 7(4): 23-33. Persian

[6] Kanuka H, Anderson T. Ethical issues in qualitative e-learning research. International Journal of Qualitative Methods. 2007; 6(2): 1–14.

[7] Gunn H. Virtual libraries, supporting student learning. Journal of School Libraries Worldwide. 2008; 8: 27-37.

[8] Horton W. e-learning by design. US: Pfeiffer; 2011.

[9] Attaran M. Virtual university: Revising existing narratives. Journal of Electronic Learning Zanjan. 2006; 11(4): 50-62. Persian.

[10] Javidan Najad H, Sohali R. Electronic education, need for organization in the 21^st century.

Proc. of the 1^st International Conference on Information and Knowledge, 21(3), 30-1; 2003. Persian

[11] Darab B, Montazeri G. Assess the readiness of e-learning in Iranian universities. Journal of Educational Technology. 2010; 4(3): 181-190. Persian

[12] Selim H. Critical success factor for e-learning acceptance. Computers & Education. 2007; 49(3): 396-413.

[13] Waleed M, Al-rahmi M, Shahizan M, Lizawati Y. The effectiveness of using e-learning in Malaysian higher education: A case study University Teknology Malaysia. Mediterranean Journal of Social Sciences. 2015; 6(5): 2.

[14] Bussakorn C, Praweenya S. The eraroungchaisry, Critical success factors for online distance learning in higher education: A review of the literature. Creative Education. 2012; 3(6): 61-66.

[15] Chen S, Yong Tat Yao A. An empirical evaluation of critical factors influencing learner satisfaction in blended learning: A pilot study. Universal Journal of Educational Research. 2016; 4(7): 1667-1671.

[16] Liaw S, Huang H. Perceived satisfaction, perceived usefulness and interactive learning environments as predictors to self-regulation in e-learning environments. Journal of Computers & Education. 2013; 60(1): 14-24.

[17] Mosakhani M, Jamporazmey M. Introduce critical success factors of e-learning for evaluating e-learning implementation success. International Conference on Educational and Information Technology. 2010; 6(1). 224-228.

[18] Seok S, Meyen E. Three dimensions of the online course evaluation instrument in postsecondary education. Proc. of the 9^th LASTED International Conference Computers and Advanced Technology in Education. 2006; 4(6), 231-245.

[19] Mehregan M, Jamporazmey M, Hosseinzadeh M, Mehrafrouz M. Proposing an approach for evaluating e-learning by integrating critical success factor and fuzzy AHP. International Conference on Innovation, Management and Service IPEDR. 2011; 1(4): 125-130.

[20] Ozkan S, Koseler R. Multi- dimentional students evaluation of e-learning systems in the higher education context: An empirical investigation. Computer & Education. 2009; 5(3):1285-1296.

[21] Hosseini K, Nori H, Zabihi A. Adoption of e-learning higher education: Application of current theory, Technology Acceptance Model and quality of electronic service. Journal of Research and Planning in Higher Eduction. 2013; 6(7): 111-136. Persian.

[22] Nagunwa T, Lwoga E. Developing an e-learning strategy to implement medical competency based curricula: experiences from Muhimbili University of Health and Allied Sciences. International Journal of Education and Development Using ICT. 2013; 8(3): 7-21.

[23] Hamidieh A, Mirzazadeh A. Prioritizing the performance evaluation indicators of the academic e-learning system using Fuzzy Approach. Indian Journal of Science and Technology. 2015; 8(28): 1-10. Persain

[24] Momeni M, Qayyami A. Statistical analysis using SPSS. Tehran: New Book; 2005. Persian.

[25] Saaty TL. The analytic hierarchy process. US: Mc-Graw Hill; 1980.

[26] Wallace D, Joan , Giese S, Jean L, Johnson A. Customer retailer loyalty in the context of multiple channel strategies. Journal of Retailing. 2004; 8(5): 249-263.

[27] Laarhoven V, Pedrycz W. A fuzzy extension of Saaty’s priority theory. Fuzzy Sets and Systems. 1983; 11: 229-241.

[28] Khorasani Kiasari M, Abdollahzadeh L, Rahmani F. Evaluating and recoginizing the Effective Factors on Electronic faithfulness in companies offering electronic service using fuzzy Ahp logic. Journal of Industrial Management factory of Humanities. 2017;11(38): 35-48. Persian

[29] Liu C, Serrano A, Yin G. An optimum design selection approach for product customization development. Journal of Intelligent Manufacturing. 2011; 23(4): 1433-1443.

[30] Albayrak E, Erensal Y. Using analytic hierarchy process (AHP) to improve human performance. An application of multiple criteria decision making problem, Journal of Intelligent Manufacturing. 2004; 15(3): .491-503.

نامه به سردبیر

سر دبیر نشریه فناوری آموزش، با تواضع انتشار نامه های واصله از نویسندگان و خوانندگان و بحث در سامانه نشریه را ظرف 3 ماه از تاریخ انتشار آنلاین مقاله در سامانه و یا قبل از انتشار چاپی نشریه، به منظور اصلاح و نظردهی امکان پذیر نموده است.، البته این شامل نقد در مورد تحقیقات اصلی مقاله نمی باشد.

توچه به موارد ذیل پیش از ارسال نامه به سردبیر لازم است در نظر گرفته شود:

[1]نامه هایی که شامل گزارش از آمار، واقعیت ها، تحقیقات یا نظریه ها هستند، لازم است همراه با منابع معتبر و مناسب باشند، اگرچه ارسال بیش از زمان 3 نامه توصیه نمی گردد

[2] نامه هایی که بجای انتقاد سازنده به ایده های تحقیق، مشتمل بر حملات شخصی به نویسنده باشند، توجه و چاپ نمی شود

[3] نامه ها نباید بیش از 300 کلمه باشد

[4] نویسندگان نامه لازم است در ابتدای نامه تمایل یا عدم تمایل خود را نسبت به چاپ نظریه ارسالی نسبت به یک مقاله خاص اعلام نمایند

[5] به نامه های ناشناس ترتیب اثر داده نمی شود

[6] شهر، کشور و محل سکونت نویسندگان نامه باید در نامه مشخص باشد.

[7] به منظور شفافیت بیشتر و محدودیت حجم نامه، ویرایش بر روی آن انجام می پذیرد.